Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία: Πλάτων και η Θεωρία των Ιδεών

Το παρόν μάθημα να αποτελέσει μια εισαγωγή στην προσωπικότητα και το έργο του Πλάτωνος μέσω της ενδελεχούς, εκ του σύνεγγυς, ολιστικής αναγνώσεως συγκεκριμένων διαλόγων. Αφετηριακό σημείο η διασάφηση ορισμένων εννοιών και άρση παρωχημένων για την τρέχουσα πλατωνική ερμηνευτική δεδομένων όπως (α) ο υποτιθέμενος διχασμός μεταξύ των Πλάτωνος λογοτέχνου και του Πλάτωνος φιλοσόφου  ή (β) το κατασκευασμένο της ταξονομίας των πλατωνικών διαλόγων (από τις Θρασύλλειες τετραλογίες μέχρι την νεωτερική χρονολογική τριχοτόμηση της πρωίμου, μέσης και υστέρας περιόδου). 

 Βασικοί θεματικοί άξονες του μαθήματος είναι:

• το μυθοπλαστικό της σωκρατικών και πλατωνικών διαλόγων,
• οι διακειμενικές και ενδοκειμενικές αναφορές,
• το παραστάσιμο των διαλόγων,
• η σημασία της συλλήψεως του αισθητού κόσμου ως απεικάσματος του αληθινού κόσμου των Ιδεών για την αυτεπίγνωση του ανθρώπου ως προσώπου και πολίτου στις τρέχουσες (παρακμιακές) και την ουτοπική (;) ιδανική κοινωνία.

Βασικός στόχος του μαθήματος είναι να εξοικειωθούν οι μαθητές με την προσωπικότητα και το έργο του Πλάτωνος.

Επιμέρους στόχοι του μαθήματος είναι:

• η διασάφηση όρων και εννοιών
• η άρση παρωχημένων δεδομένων για την πλατωνική ερμηνευτική
• η ταξινόμηση των πλατωνικών διαλόγων
• η εξοικείωση με τη μυθοπλασία των πλατωνικών διαλόγων
• η σημασία της συλλήψεως του αισθητού κόσμου ως απεικάσματος του αληθινού κόσμου των Ιδεών

ΠΛΑΤΩΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Γενικές μελέτες

• Hirzel, R. Der Dialog: Ein literarhistorischer Versuch, τόμοι Leipzig 1895.
• Wilamowitz-Moellendorf, U. von. Platon τόμ. 1 Leben und Werke? τόμ. 2 Beilagen und Textkritik. Berlin 1920. Ελληνική μετάφραση από τον Ξ. Αρμυρό Πλάτων: Η Ζωή και το Έργο του. Αθήνα (Κάκτος).
• Taylor, A. E. Πλάτων. ο Άνθρωπος και το Έργο του. μτφρ. Ι. Αρζόγλου του αγγλικού πρωτοτύπου The Man and his Work. 2α έκδ. (London 1927). Αθήνα ΜΙΕΤ 1990.
• Friedl?nder, P. Platο τόμ.1: An Introduktion (2α έκδ. 1969), τόμ.2: The Dialogues, First Period (1964), τόμ. 3: The Dialogues, Second and Third Periods (1969), London. μτφρ. H. Meyerhoff του γερμανικού πρωτοτύπου I. Eidos, Paideia, Dialogos; II. Die platonschen Schriften. Berlin - Leipzig (I 1928, II 1930).
• Gigon, O. Sokrates: Sein Bild in Dichtung und Geschichte. Bern 1947. Ελληνική μετάφραση από τον Α. Γεωργίου Ο Σωκράτης: Η Εικόνα του στην Ποίηση και την Ιστορία. Αθήνα 1995 (Γνώση).
• Ryle, G. Plato?s Progress. Cambridge 1966.
• Jaeger, W. ΠΑΙΔΕΙΑ: Η Μόρφωσις του Έλληνος Ανθρώπου, τόμοι Β (1971) και Γ (1974). Αθήνα. μτφρ. Γ.Π. Βερροίου του γερμανικού πρωτοτύπου PAIDEIA: Die Formung des griechischen Menschen. 2α έκδ. Berlin 1959.
• Doods, E. R. Οι Έλληνες και το Παράλογο. μτφρ. Γ. Γιατρομανωλάκη του αγγλικού πρωτοτύπου The Greeks and the Irrational (Berkeley and Los Angeles 1951). Αθήνα
• Guthrie, W. K. C. A History of Greek Philosophy, τόμ. IV Plato: the man and his dialogues, earlier period (1975)? τόμ. V: The later Plato and the Academy (1978).
• Τατάκης, Β. Ν. Ο Σωκράτης: Η Ζωή του και η Διδασκαλία του. Αθήνα (Αστήρ).
• Ζήσης, Θ. Ν. Εισαγωγή στον Πλάτωνα. Θεσσαλονίκη 1989 (Αφοί Κυριακίδη).
• Βουδούρης, Κ. Πλατωνική Φιλοσοφία. Αθήνα 1990.
• Dover, K.J. Η Ομοφυλοφιλία στην Αρχαία Ελλάδα. μτφρ. Π. Χιωτέλλη του αγγλικού πρωτοτύπου Greek Homosexuality (Oxford 1978). Αθήνα
• Koyr?, A. Φιλοσοφία και Πολιτεία: Εισαγωγή στην ανάγνωση του Πλάτωνα. μτφρ. Λ. Κασίμη του γαλλικού πρωτοτύπου Introduction ? la lecture de Platon (New York 1945). Αθήνα 1990 (Αλεξάνδρεια).
• Guthrie, W. K. C. Σωκράτης. μτφρ. του Τ. Νικολαΐδη του αγγλικού πρωτοτύπου Socrates (Cambridge 1971). 2η έκδ. 1991 [1990].
• Ράμφος Σ. Φιλοσοφία Ποιητική: Πλατωνικ? Ζητήματα. Αθήνα 1991 (Αρμός).
• Βλαστός, Γ. Πλατωνικές Μελέτες. μτφρ. Ι. Αρζόγλου του αγγλικού πρωτοτύπου Platonic Studies (Princeton 1981). Αθήνα 1994.
• Κελεσίδου, Α. «Πλατωνική ψυχαγωγία» και άλλες φιλοσοφικές μελέτες. Αθήνα 1994.
• Nightingale, A. W. Genres in Dialogue: Plato and the Construct of Philosophy. Cambridge 1995.
• Παπαγιώργης, Κ. Σωκράτης: Ο Νομοθέτης που Αυτοκτονεί. Αθήνα 1995 (Καστανιώτη).
• Rutherford, R. B. The Art of Plato. London 1995.
• Zanker, P. The Mask of Socrates: The Image of the Intellectual in Antiquity. Berkeley 1995.
• Gill, C. Personality in Greek Epic, Tragedy and Philosophy. Oxford 1996.
• Kahn, C. H. Plato and the Socratic Dialogue: The Philosophical Use of a Literary Form. Cambridge 1996.
• Δεσποτόπουλος, Κ. Ι. Φιλοσοφία του Πλάτωνος. Αθήνα 1997 (Ακαδημία Αθηνών).
• Μιχαηλίδης, Κ. Πλάτων. Λόγος και Μύθος: Εισαγωγή στην Πλατωνική Φιλοσοφία. Αθήνα 1998 (Παπαδήμα).
• Reale, G. Platone: Alla ricercha della sapienza segreta. Milano 1998. Ελληνική μετάφραση από την Μ. Οικονομίδου Σωκράτης: Πρός Ανακάλυψιν της Αρχαίας Σοφίας. ?θήνα 2009 (Ακαδημία Αθηνών).
• Ράμφος, Σ. Φιλόσοφος και Θείος Έρως. Αθήνα 1999 (Αρμός).
• Clay, D. Platonic Questions: Dialogues with the Silent Philosopher. University Park, Pennsylvania 2000.
• Nussbaum, M. C. The Fragility of Goodness: Luck and Ethics in Greek Tragedy and philosophy. 2α έκδ. Cambridge 2001 [1986].
• Συκουτρής, Ι. Μελέτες και Άρθρα: Τα γερμανόγλωσα δημοσιεύματα, Τόμος Α΄. μετάφραση και επιμέλεια των Δ. Ιακώβ και Α. Ρεγκάκου. Αθήνα
• Williams, B. Πλάτων: Η Επινόηση της Φιλοσοφίας, μετάφραση του αγγλικού πρωτοτύπου Plato: The Invention of Philosophy απ? την Μ. Σκάρα. Αθήνα 2001 [1998] (Ενάλιος)
• Nails, D. The People of Plato: A Prosopography of Plato and Other Socratics. Indianapolis and Cambridge 2002.
• Ράμφος, Σ. Μεταφυσική του Κάλλους. Αθήνα 2003 (Αρμός).
• Camp, J. M. Η Αρχαία Αγορά της Αθήνας, μετάφραση από την Μ. Κλεώπα του αγγλικού πρωτοτύπου. Αθήνα 2004 (ΜΙΕΤ).
• Naddaf, G. The Greek Concept of Nature. Albany Ny (SUNY Press) 2005.
• Bormann, K. Πλάτων. Ελληνική μετάφραση από τον Β. Καλογεράκο. Αθήνα 2006 (Καρδαμίτσα).
• Ράμφος, Σ. Ιλαρόν Φώς του Κόσμου. Αθήνα 2006 (Αρμός).
• Press, G. A. Plato: A Guide for the Perlexed. London and New York 2007.
• Rowe, C. Plato and the Art of Philosophical Writing. Cambridge 2007.
• Blackburn, S. Πλάτωνος Πολιτεία: Η Βιογραφία του Σπουδαιότερου Φιλοσοφικού Διαλόγου, μετάφραση του αγγλικού πρωτοτύπου από την Δ.-Μ. Βούβαλη. Αθήνα 2007 [2006] (Ελληνικά Γράμματα).
• Frede, M. Η Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία: Όψεις της Ιστορίας και της Ιστοριογραφίας της. Μετάφραση και επιμέλεια από την Χόη Μπάλλα. Αθήνα 2008 (Εκκρεμές).
• Vasiliou, I. Aiming at Virtue in Plato. Cambridge 2008.
• Thesleff, H. Platonic Patterns. Las Vegas and Zurich and Athens (Parmenides Publishing) 2009.
• Zuckert, C. H. Plato?s Philosophers: The Coherence of the Dialogues. Chicago 2009.
• Heath, M. Ancient Philosophical Poetics. Cambridge 2012.
• Charalabopoulos, N. G. Platonic Drama and its Ancient Reception. Cambridge 2012.
• Χαραλαμπόπουλος, Νίκος, Το πλατωνικό δράμα και η διαδρομή του στην αρχαιότητα, Πάτρα 2014 (Opportuna).
• Cook, B. Pursuing Eudaimonia: Re-appropriating the Greek Philosophical Foundations of the Christian Apophatic Tradition. Newcastle upon Tyne (Cambridge Scholars Publishing) 2013.
• Fagan, P. Plato and Tradition: The Poetic and Cultural Context of Philosophy. Evanston IL (Northwestern University Press) 2013.
• Brill, S. Plato on the Limits of Human Life. Bloomington (Indiana University Press) 2013.

2.  Βιβλιογραφία για τον Χαρμίδην

• Murphy, D. J. Plato's Charmides: Text and Commentary. Ann Arbor 1986.
• Ben van der, N. The Charmides of Plato: Problems and interpretation. Amsterdam
• Hazebroucq, M.-F. La folie humaine et ses rem?des, Platon Charmide ou De la Moderation. Paris 1997.
• Robinson, T. M. ? και Brisson, (επιμ.) Plato: Euthydemus, Lysis, Charmides: Proceedings of the V Symposium Platonicum, Sankt Augustin (Academia Verlag) 2000.
• Tuozzo, T. Plato?s Charmides : Positive Elenchus in a «Socratic » Dialogue. Cambridge 2011.

Νικόλαος Γ. Χαραλαμπόπουλος, Το πλατωνικό δράμα και η διαδρομή του στην αρχαιότητα, Πάτρα 2014 (Opportuna).