Vista previa

Περιεχόμενο μαθήματος

Το μάθημα περιλαμβάνει την εκ του σύνεγγυς ανάγνωση αντιπροσωπευτικών ποιημάτων του Καβάφη. Η μελέτη της ποίησης του καβαφικού κανόνα γίνεται μέσα από έναν βασικό άξονα της ποιητικής του, τη συγκρότηση αφηγηματικών και δραματικών προσωπείων. Οι τρόποι μέσα από τους οποίους ο Καβάφης δημιουργεί την ταυτότητα του προσωπείου εξελίσσεται μαζί με την ποιητική του και, προϊόντος του χρόνου, γίνεται όλο και πιο σύνθετη.

Συγχρόνως οι φοιτητές θα μελετήσουν τις απόψεις του Καβάφη για την τέχνη και τη ζωή, έτσι όπως εκφράζονται στα ποιήματά του και αποτυπώνονται και στα ποικίλα πεζά του κείμενα. Παράλληλα θα μελετήσουν συγκεκριμένη βιβλιογραφία για όρους κλειδιά (ειρωνεία, προσωπείο).

1. Εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη
2. Ποίηση και ζωγραφική
3. Ποίηση και γλυπτική Ι
4. Ποίηση και γλυπτική ΙΙ
5. Οι ποιητές του Καβάφη
6. Ιστοριογενή προσωπεία
7. Ιστορικοφανή αφηγηματικά προσωπεία Ιστορικοφανή δραματικά προσωπεία
8. Αφηγηματικά ή/και δραματικά ερωτικά προσωπεία Ι
9. Αφηγηματικά  ή/και δραματικά ερωτικά προσωπεία ΙΙ

Μαθησιακοί στόχοι

Το μάθημα έχει στόχο να εξοικειώσει τους φοιτητές με την καβαφική ποιητική και να τους δώσει τα απαραίτητα  κριτικά και ερμηνευτικά εργαλεία για την προσέγγιση όλου του καβαφικού έργου.

Βιβλιογραφία

ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ

Ι. ΚΑΒΑΦΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

ΚΑΒΑΦΗΣ Κ. Π. (1999), Ποιήματα Α΄ (1897-1918), επιμ. Γ. Π. Σαββίδης, Ίκαρος, Αθήνα (?1963).

___________ (1999), Ποιήματα Β΄ (1919-1933), επιμ. Γ. Π. Σαββίδης, Ίκαρος, Αθήνα (?1963).

___________ (1968), Ανέκδοτα Ποιήματα (1882-1923), επιμ. Γ. Π. Σαββίδης, Ίκαρος, Αθήνα.

___________ (1983), Αποκηρυγμένα Ποιήματα και Μεταφράσεις (1886-1898), επιμ. Γ. Π. Σαββίδης, Ίκαρος, Αθήνα.

___________ (1993), Κρυμμένα Ποιήματα (1877;-1923), επιμ. Γ. Π. Σαββίδης, Ίκαρος, Αθήνα.

___________ (1983), Ανέκδοτα Σημειώματα Ποιητικής και Ηθικής (1902-1911), επιμ. Γ. Π. Σαββίδης, Ερμής, Αθήνα.

___________ (1994), Ατελή Ποιήματα (1918-1932), επιμ. Renata Lavagnini, Ίκαρος, Αθήνα.

___________ (1963), Ανέκδοτα Πεζά Κείμενα, επιμ. Μ. Περίδης, Φέξης, Αθήνα.

___________ (1963), Πεζά, επιμ. Γ. Α. Παπουτσάκης, Φέξης, Αθήνα.

___________ (2003), Τα Πεζά (1882;-1931), επιμ. Μ. Πιερής, Ίκαρος, Αθήνα.

ΙΙ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΟΙ ΟΔΗΓΟΙ-ΛΕΞΙΚΑ

ΓΚΙΚΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ, Ιδανική Βιβλιοθήκη, http://www.kavafis.gr/archive/vlibrary/list.asp.

ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ (1983), «Επιλογές από τη ?Βιβλιογραφία Κ. Π. Καβάφη?», Διαβάζω 78 (Οκτώβριος), 149-164.

_________________ (2003), Βιβλιογραφία Κ. Π. Καβάφη (1886-2000), Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, Θεσσαλονίκη.

HAAS DIANA-ΠΙΕΡΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ (1984), Βιβλιογραφικός Οδηγός στα 154 ποιήματα του Καβάφη, Ερμής, Αθήνα.

ΚΑΡΑΜΠΙΝΗ-ΙΑΤΡΟΥ ΜΙΧΑΗΛΑ (2003), Η βιβλιοθήκη Κ.Π Καβάφη (Αρχείο Καβάφη), Ερμής, Αθήνα.

ΚΟΚΟΛΗΣ Ξ. A. (1976), Πίνακας Λέξεων των 154 ποιημάτων του Κ. Π. Καβάφη, Ερμής, Αθήνα.

ΙΙΙ. MEΛΕΤΕΣ

ΒΑΓΕΝΑΣ ΝΑΣΟΣ (2006), «Η ειρωνική γλώσσα» στο Μ. Πιερής (επιμ.), Εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη (επιλογή κριτικών κειμένων), Παν/κές εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο, 347-358.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΛΟΥΔΗΣ (1983), «Η ειρωνεία στον Καβάφη», στο Αναφορές (Έξη νεοελληνικές μελέτες), Φιλιππότης, Αθήνα, 44-57.

ΒΡΙΣΙΜΙΤΖΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ (1984), Το έργο του Κ. Π. Καβάφη, Πρόλογος και φιλολογική επιμέλεια Γ. Π. Σαββίδη, Δεύτερη έκδοση, ενημερωμένη με ανέκδοτα κείμενα, Ίκαρος, Αθήνα (?1975), 61-72.

BOWRA C. M. (2006), Ο Κωνσταντίνος Καβάφης και το ελληνικό παρελθόν, Γαβριηλίδης, Αθήνα (?1949).

ΓΕΩΡΓΙΟΥ Μ. Χ. [Παν. Μουλλάς] (1963), «Ο Καβάφης και η άρνηση. Σταθμοί της αντικαβαφικής κριτικής», Επιθεώρηση Τέχνης, 652-669: 656.

CATSAOUNI HELEN (1983), «Cavafy and the Theatrical Representation of History», Journal of the Hellenic Diaspora, 105-116.

ΔΑΛΛΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ (1984), Ο Καβάφης και η Δεύτερη Σοφιστική, Στιγμή, Αθήνα.

_________________(1974) , Καβάφης και Ιστορία, Ερμής, Αθήνα.

_____________ (1986), Ο ελληνισμός και η θεολογία στον Καβάφη, Στιγμή, Αθήνα.

ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΑΚΗ ΝΑΤΑΛΙΑ (1990), «Ζεύγη στίχων στον Καβάφη: Μια ?ενδιαφέρουσα αισθητική δημιουργία?», Μολυβδοκονδυλοπελεκητής 2, 53-54.

ΔΗΜΑΡΑΣ Κ. Θ. (1992), Σύμμικτα, Γ΄, Περί Καβάφη. Φιλολογική επιμέλεια Γ. Π. Σαββίδης, Γνώση, Αθήνα, (?1932).

HAAS DIANA (1983), «Σχόλια του Καβάφη σε ποιήματά του. (Ανακοίνωση ανέκδοτου υλικού από το Αρχείο Καβάφη)», Κύκλος Καβάφη, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, Ίδρυμα Σχολής Μωραΐτη, Αθήνα, 83-109.

__________ (1996), Le probl?me religieux dans l? oeuvre de Cavafy. Les ann?es de formation (1882-1905), Presses de l? Universit? de Paris-Sorbonne.

ΙΛΙΝΣΚΑΓΙΑ ΣΟΝΙΑ (1983), Κ. Π. Καβάφης: οι δρόμοι προς το Ρεαλισμό στην ποίηση του 20ού αιώνα, Κέδρος, Αθήνα.

KEELEY EDMUND (1979), Η Καβαφική Αλεξάνδρεια. Εξέλιξη ενός μύθου, μτφ. Τζένη Μαστοράκη, Ίκαρος, Αθήνα.

ΛΕΧΩΝΙΤΗΣ Γ. (1977), Καβαφικά αυτοσχόλια, Με Εισαγωγικό Σημείωμα του Τίμου Μαλάνου, Δ. Χάρβεϋ & Σία, Αθήνα,1977 (α΄:1942).

ΜΑΛΑΝΟΣ ΤΙΜΟΣ (1957), Ο ποιητής Κ. Π. Καβάφης, Ο άνθρωπος και το έργο του, Δίφρος, τρίτη έκδοση συμπληρωμένη και οριστική.

MARGUERITE YURCENAR (1981), Κριτική παρουσίαση του Κωνσταντίνου Καβάφη, μτφρ. Γ. Π. Σαββίδης, Χατζηνικολή, Αθήνα (στα γαλλικά: ?1958).

MINUCCI PAOLA M. (1987), Η λυρική αφήγηση στον Καβάφη, μτφρ. Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Ύψιλον, Αθήνα.

ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ (2012), Μετρική και Αφήγηση. Για μια συστηματική μετρική και ρυθμική ανάλυση των καβαφικών ποιημάτων. Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα.

ΠΙΕΡΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ (1992), Χώρος, Φως και Λόγος. Η διαλεκτική του «μέσα-έξω» στην ποίηση του Καβάφη, Καστανιώτης, Αθήνα,.

_______________ (2000) (επιμ.), Η ποίηση του κράματος (Μοντερνισμός και διαπολιτισμικότητα στο έργο του Καβάφη), Παν/κές εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο.

PONTANI FILIPPO MARIA (1991), «Πηγές της ποίησης του Καβάφη», Επτά δοκίμια & μελετήματα για τον Καβάφη (1936-1974), Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα, 51-72.

ROBINSON CHRISTOPHER (1988), C. P. Cavafy, Bristol Classical Press.

ΣΑΒΒΙΔΗΣ Γ. Π. (1966), Οι καβαφικές εκδόσεις (1891-1932), Περιγραφή και Σχόλιο, Βιβλιογραφική μελέτη, έκδοση Ταχυδρόμου, Αθήνα.

__________(1985), Μικρά Καβαφικά, τ. Α΄, Ερμής, Αθήνα.

__________(1987), Μικρά Καβαφικά, Β΄, Ερμής, Αθήνα. Σαρεγιάννης Ι. Μ. 1964, Σχόλια στον Καβάφη, Πρόλογος Γ. Σεφέρη, Εισαγωγή Ζήσιμου Λορεντζάτου, Ίκαρος, Αθήνα, 1964.

ΣΑΡΕΓΙΑΝΝΗΣ Ι. Α. (2005), Σχόλια στον Καβάφη, Πρόλογος Γ. Σεφέρη, Εισαγωγή και φροντίδα Ζήσιμου Λορεντζάτου, Ίκαρος (?1964).

Προτεινόμενα συγγράμματα

Μιχάλης Πιερής (επιμ)., Εισαγωγή στην Ποίηση του Καβάφη: επιλογή κριτικών κειμένων, Ηράκλειο, ΠΕΚ, 2012 (²1994).