Κύρια σελίδα
'''''ΤΙΤΛΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Προγραμματισμός ρομπότ με επεξεργασία δαπέδου
Σχεδίαση εκπ/κου σεναρίου με χρήση λογισμικών:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΡΟΜΠΟΤ ΜΕ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΔΑΠΕΔΟΥ
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11290?locale=el
ΟΝΟΜΑ/ΤΑ ΦΟΙΤΗΤΩΝ:
Σπυριδούλα Σκαρνάβη
Α. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Λίγα λόγια γενικού περιεχομένου για το προτεινόμενο σενάριο
Α.1 Τίτλος εκπαιδευτικού σεναρίου, Τάξη που απευθύνεται
Μαθαίνοντας να προγραμματίζω,τάξη νηπιαγωγείου
Α.2 Δημιουργός/οι του εκπ/κου σεναρίου Σπυριδούλα Σκαρνάβη
Α.3 Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές Αναφέρετε το γνωστικό αντικείμενο/μαθησιακή περιοχή ή τη θεματική περιοχή σχεδιασμού και ανάπτυξης δραστηριοτήτων (Γλώσσας, Μαθηματικών…) με το οποίο/την οποία συνδέεται. Σε περίπτωση που προτείνετε διαθεματικό σενάριο, αναφέρετε ποια γνωστικά αντικείμενα ή μαθησιακές περιοχές εμπλέκονται στο σενάριο.
Στο σενάριο μας εμπλέκονται οι μαθησιακές περιοχές των Τ.Π.Ε και συγκεκριμένα ο άξονας διερευνώ, πειραματίζομαι ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις Τ.Π.Ε. και πιο συγκεκριμένα με την εκμάθηση προγραμματισμού. Μέσω του λογισμικού τα παιδιά μαθαίνουν να προγραμματίζουν, δηλαδή να σχεδιάζουν προγραμματιστικά προβλήματα και να τα επιλύουν. Ταυτόχρονα εμπλέκεται η μαθησιακή περιοχή των Μαθηματικών και συγκεκριμένα ο άξονας Χώρος και Γεωμετρία.
Α.4 Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών Αναφέρετε τις προαπαιτούμενες γνώσεις που πρέπει να έχουν διδαχθεί οι μαθητές σε σχέση με το γνωστικό αντικείμενο και τις δεξιότητες που πρέπει να έχουν αποκτήσει σε σχέση με τα εκπαιδευτικά υπολογιστικά περιβάλλοντα που θα χρησιμοποιηθούν στο σενάριο.
Τα παιδιά οφείλουν να γνωρίζουν να μετράνε και να χρησιμοποιούν το ποντίκι κάνοντας κλικ και να μπορούν να πλοηγηθούν στην οθόνη.
Α.5 Εκτιμώμενη διάρκεια Εκτιμήστε περίπου τον απαιτούμενο χρόνο ή το πλήθος των δραστηριοτήτων που απαιτούνται για την υλοποίηση του σεναρίου.
Οι δραστηριότητες θα είναι 5 στο σύνολο τους και θα πραγματοποιηθούν σε 1 εβδομάδα.
Α.6 Συσχετισμός με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Με ποια περιεχόμενα του Προγράμματος Σπουδών συνδέεται και σε ποια σημεία; Αν δεν υπάρχει σύνδεση αιτιολογήστε κατάλληλα.
Σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών του 2014 το εκπαιδευτικό μας σενάριο σχετίζεται με τη μαθησιακή περιοχή των Τ.Π.Ε και των Μαθηματικών. Οι Τ.Π.Ε. εντάσσονται στον άξονα 3, Διερευνώ, Πειραματίζομαι, Ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις Τ.Π.Ε. Συγκεκριμένα, τα παιδιά μέσω του λογισμικού μαθαίνουν να σχεδιάζουν προγραμματιστικά προβλήματα και να τα επιλύουν μαθαίνοντας να χρησιμοποιούν βασικές και σύνθετες εντολές προγραμματισμού. Η μαθησιακή περιοχή των μαθηματικών συνδέεται με την ενότητα Χώρος και Γεωμετρία. Ειδικότερα, με το περιεχόμενο "προσανατολισμός στο χώρο", όπου τα παιδιά περιγράφουν και εντοπίζουν θέσεις, διευθύνσεις και διαδρομές στο χώρο ως προς διαφορετικά συστήματα αναφοράς με εκφράσεις τύπου "μπρος-πισω", "δεξιά-αριστερά", "πάνω-κατω", σε περιβάλλον προγραμματισμού ρομπότ.
Α.7 Ανάλυση του περιεχομένου Αναφέρετε ποιες είναι οι κυριότερες νέες γνώσεις που θα διδαχθούν στους μαθητές και ποια στοιχεία τους είναι κρίσιμα.
Τα παιδιά θα γνωρίσουν πώς να προγραμματίζουν και να ελέγχουν προγραμματιζόμενα παιχνίδια. Θα σχεδιάσουν προγραμματιστικά προβλήματα δημιουργώντας δάπεδα στο λογισμικό και θα τα επιλύσουν. Έτσι οι μαθητές μέσα από αυτή τη διαδικασία θα διδαχτούν το πώς να χρησιμοποιούν εντολές προγραμματισμού όπως είναι οι εντολές κατεύθυνσης και προσανατολισμού, εκτέλεσης, παύσης, διακοπής και διαγραφής προγράμματος, επιλογής και διαγραφής εντολής και διόρθωσης και επεξεργασίας προγράμματος. Επίσης θα εντοπίζουν και θα περιγράφουν θέσεις, διευθύνσεις και διαδρομές στο χώρο με τη χρήση απλών χωρικών εννοιών.
Β. Οι εναλλακτικές αντιλήψεις των μαθητών Αναφέρετε τις εναλλακτικές (πρότερες) αντιλήψεις, τις ιδέες και τις αναπαραστάσεις των μαθητών καθώς και τις πιθανές δυσκολίες της σκέψης τους σχετικά με το γνωστικό αντικείμενο (σύμφωνα με αντίστοιχες βιβλιογραφικές πηγές ή εμπειρικά δεδομένα). Με ποιες δραστηριότητες θα ανιχνεύσετε τις πρότερες γνώσεις; Πώς θα χρησιμοποιήσετε τα ευρήματά σας στον καθορισμό των στόχων και τη σχεδίαση του σεναρίου;
Ο προγραμματισμός αποτελεί μια δύσκολη νοητική διεργασία ιδιαιτέρως στα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Ένα οπτικό περιβάλλον προγραμματισμού δεν είναι εύκολα κατανοητό με αποτέλεσμα να προκαλεί την εμφάνιση λαθών από τους μαθητές. Σύμφωνα με την έρευνα των Γιαννίτση, Φιλιππίδη,Κολοβού και Κόμη (2018), τα λάθη που μπορει να εμφανίσουν τα παιδια της προσχολικής ηλικίας όταν προγραμματίζουν είναι τα λάθη χειρισμού, τα συντακτικά λάθη και τα εννοιολογικά ή λογικά λάθη. Τα εννοιολογικά λάθη φαίνεται να είναι και τα κυρίαρχα, καθώς τα παιδιά μπορεί να αδυνατούν να κατανοήσουν τη μορφολογία και τη σημασιολογία των εντολών του λογισμικού, δηλαδή να υπάρχει δυσκολία στην κατανόηση του περιβάλλοντος. Ταυτόχρονα η εμφάνιση λογικών λαθών μπορούμε να πούμε ότι είναι αναμενόμενη τους μαθητές αυτής της ηλικίας, δεδομένου των υψηλών γνωστικών ικανοτήτων που απαιτούνται για την σύνθεση και την επίλυση ενός προβλήματος μέσω του προγραμματισμού. Παράλληλα, η εκσφαλμάτωση του προγράμματος, μαζί με τα βήματα τα οποία θα πρέπει να σκεφτεί και να οργανώσει ο προγραμματιστής, δημιουργούν μια δυσχερή κατάσταση μάθησης. Μια τέτοια διδασκαλία μάλιστα καθίσταται ακόμα πιο δύσκολη σε παιδιά προσχολικής ηλικίας, τα οποία αποτελούν αρχάριους προγραμματιστές, χωρίς καμία προηγούμενη αναπαράσταση για τη διαδικασία προγραμματισμού. Τα παιδιά αυτά δεν προγραμματίζουν κωδικοποιώντας τις γνώσεις τους, αλλά το κάνουν με βάση τις δικές τους σκέψεις και θεωρίες, δίχως να λαμβάνουν υπόψη την λειτουργία της μηχανής.
Γ. Σκοπός και Στόχοι του εκπαιδευτικού σεναρίου Διατυπώστε το σκοπό και τους στόχους του σεναρίου. Οι στόχοι μπορεί να είναι γνωστικοί, όπως η κατανόηση εννοιών, ή η οικοδόμηση γνώσεων, μπορεί να αναφέρονται σε δεξιότητες ή να αφορούν σε στάσεις και αξίες.
'Οι στόχοι αφορούν την κατανόηση εννοιών του απλού προγραμματισμού εντολών ΤΠΕ, οικοδομώντας γνώσεις μέσα από μια σειρά δραστηριοτήτων . Τα παιδιά λειτουργούν με τη 'συνεργατική" επίλυση προβλημάτων φτάνοντας στους στόχους κάθε δραστηριότητας Ως προς το γνωστικό αντικείμενο:
Δ. Διδακτικό υλικό και απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή για το σενάριο Ηλεκτρονικός Υπολογιστής
Δ.1 Υλικοτεχνική Υποδομή Αναφέρετε, την υλικοτεχνική υποδομή που κρίνετε απαραίτητη για την υλοποίηση του σεναρίου.
Για την υλοποίηση του σεναρίου είναι απαραίτητος ο ηλεκτρονικός υπολογιστής, όπου τα παιδιά θα δουλέψουν σε ζευγάρια ανά δύο. Το λογισμικό που θα χρησιμοποιήσουμε και συνδεση στο ιντερνετ.
Δ.2 Διδακτικό Υλικό Αναφέρετε το διδακτικό υλικό που θα χρησιμοποιήσετε. Όσον αφορά το λογισμικό που θα χρησιμοποιήσετε, αναφέρετε την κατηγορία στην οποία ανήκει και αιτιολογήστε την επιλογή σας.
Το λογισμικό το οποιo θα χρησιμοποιηθεί έχει ως μαθησιακό αντικείμενο τον Προγραμματισμό Ρομπότ με Επεξεργασία Δαπέδου. Στόχος του μαθησιακού αντικειμένου είναι τα παιδιά να σχεδιάσουν προγραμματιστικά προβλήματα, δημιουργώντας δάπεδα της αρεσκείας τους, και, στη συνέχεια, να τα επιλύσουν. Για την επίλυση των προβλημάτων, οι μαθητές χρειάζεται να χρησιμοποιούν κατάλληλα τόσο τις βασικές εντολές προγραμματισμού. Δίνει την δυνατότητα στα παιδια να σκέφτονται κριτικά και δημιουργικά για την επίλυση του προβλήματος.
Ε. Περιγραφή και δραστηριότητες υλοποίησης του σεναρίου
Ε.1 Οργάνωση της Τάξης Εξηγήστε πώς θα οργανώσετε την τάξη σας. Αναφερθείτε στο ρόλο των μαθητών και του εκπαιδευτικού.
Αρχικά ο εκπαιδευτικός μαζί με όλα τα παιδιά τα βρίσκονται στη γωνία της παρεούλας, όπου θα γίνει συζήτηση και ανιχνευση των προτερων γνωσεων. Η επόμενη δραστηριότητα θα υλοποιηθεί επίσης στη γωνία της παρεούλας όπου θα παιξουμε ένα παιχνιδι, για να δωθει η καταλληλη αφορμη για το μαθημα. Για την επόμενη δραστηριότητα θα χρησιμοποιήσουμε την γωνία του υπολογιστή, όπου τα παιδιά θα πηγαίνουν ανά 2 ζευγάρια.
Ε.2 Διδακτικές προσεγγίσεις και στρατηγικές
Θεωρητική προσέγγιση
Μεθοδολογική προσέγγιση
Διδακτική προσέγγιση με ΤΠΕ
Ε.3 Περιγραφή δραστηριοτήτων σεναρίου α. Δραστηριότητα/ες ψυχολογικής και γνωστικής προετοιμασίας: αποτίμηση υπάρχουσας γνώσης και ανίχνευση αναπαραστάσεων και γνωστικών δυσκολιών.
''''H πρώτη δραστηριότητα έχει στόχο να έρθουν σε μια πρώτη επαφή με το λογισμικό και τις βασικές τους εντολές. Ελεύθερη επεξεργασία των εντολών του λογισμικού χωρίς την καθοδήγηση της νηπιαγωγού. Ανά 2 ζευγαράκια θα πηγαίνουν στην γωνιά της πληροφορικής. '''
β. Δραστηριότητα/ες διδασκαλίας του γνωστικού αντικειμένου
''Στόχος αυτής της δραστηριότητας είναι να επιλύσουν το πρόβλημα που θα τους δωθεί. Το δάπεδο θα είναι έτοιμο, σχεδιασμένο από την νηπιαγωγό. Aφού δοθούν οδηγίες σε όλη την ομάδα ‘’Τα βελάκια στα αριστερά μας βοηθάνε να δώσουμε εντολές για το που θα πάει η πασχαλίτσα ‘’.Θα επεξηγηθεί σε όλη την ομάδα που είναι η εντολή έναρξης. Για την επίλυση του συγκεκριμένου προβλήματος θα δοθεί η εντολή να χρησιμοποιήσουν τα παιδιά μόνο το βελάκι που πάει ‘’μπροστά’’ 4 φορές ώστε να ‘πιάσει’ η πασχαλίτσα το λουλουδάκι. Ανά 2 παιδιά.
Στην συνέχεια αφού ολοκληρώσουν όλα τα παιδιά θα τους δοθεί ένα πρόβλημα στο οποίο θα έχουν την δυνατότητα να επεξεργαστούν μόνα τους που πρέπει να πάει η πασχαλίτσα για να αποφύγει την λιμνούλα και να πιάσει τα λουλουδάκια. Όμως πρώτού αρχίσουν τα παιδιά να υλοποιήσουν την δραστηριότητα η νηπιαγωγός θα δείξει πως μπορεί να σβηστεί μια εντολή ‘’Μια εντολή μπορεί να σβηστεί (ή αλλιώς ένα βελάκι) κάνοντας κλικ το κουμπί (x1) '''
γ. Δραστηριότητα/ες εμπέδωσης του γνωστικού αντικειμένου
''Τέλος θα υλοποιηθεί μια δραστηριότητα εξσφαλμάτωσης ώστε να διακρίνουν τα παιδιά τι έκανε λάθος η πασχαλίτσα με την δυνατότητα να το διορθώσουν το λάθος. Δηλαδή να πατήσουν το x1 για να σβήσουν την εντολή και να την αντικαταστήσουν με την σωστή δ. Δραστηριότητα/ες αξιολόγησης του γνωστικού α ντικειμένου
'''Ακόμη για την αξιολόγηση του γνωστικού αντικειμένου θα ξαναυλοποιηθεί η προηγούμενη δραστηριότητα όμως με λιγότερη καθοδήγηση της νηπιαγωγού. Σε περίπτωση δυσκολιών θα γίνει ξανά επεξήγηση
'''
ε. Μεταγνωστική/ες δραστηριότητα/ες
Ε.4 Φύλλα εργασίας
Ε.5 Δραστηριότητες υλοποίησης του εκπαιδευτικού σεναρίου στην τάξη α. Δραστηριότητα/ες ψυχολογικής και γνωστικής προετοιμασίας: αποτίμηση υπάρχουσας γνώσης και ανίχνευση αναπαραστάσεων και γνωστικών δυσκολιών. β. Δραστηριότητα/ες διδασκαλίας του γνωστικού αντικειμένου γ. Δραστηριότητα/ες εμπέδωσης του γνωστικού αντικειμένου δ. Δραστηριότητα/ες αξιολόγησης του γνωστικού αντικειμένου ε. Μεταγνωστική/ες δραστηριότητα/ες
Στ. Αξιολόγηση Στ.1. Αξιολόγηση των μαθητών •υλοποιείται από τον εκπαιδευτικό: αφορά στην αξιολόγηση σχετικά με την επίτευξη των μαθησιακών στόχων που έχουν τεθεί, τις αντιδράσεις και τη συμπεριφορά των παιδιών, ώστε να διαπιστώσει την γνωστική εξέλιξη των μαθητών •υλοποιείται από τα ίδια τα παιδιά: λειτουργεί ως διαδικασία αναστοχασμού αφενός για τη μαθησιακή τους διαδικασία κατά τη διάρκεια εξέλιξης του εκπαιδευτικού σεναρίου και αφετέρου για το περιεχόμενο του εκπαιδευτικού σεναρίου
Στ.2 Αξιολόγηση του σεναρίου υλοποιείται από τον εκπαιδευτικό και περιλαμβάνει τους παρακάτω άξονες: •αξιολόγηση σχετικά με την καταλληλότητα των διδακτικών επιλογών (διδακτικές προσεγγίσεις και στρατηγικές, διδακτικό υλικό…) για τον εντοπισμό δυσκολιών και την πρόταση τροποποιήσεων και βελτιώσεων. •αξιολόγηση σχετικά με το ρόλο του εκπαιδευτικού
Ζ. Πρόσθετες πληροφορίες (Οδηγίες/Παρατηρήσεις), Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία Ζ1. Πρόσθετες πληροφορίες
Ζ2. Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία
• Λογισμικό: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11290?locale=el
• Γιαννίτση Μαρίνα-Βασιλική-Συνεργατική επίλυση προβλήματος με χρήση εκπαιδευτικής ρομποτικής: Μια μελέτη περίπτωσης με μαθητές προσχολικής ηλικίας https://nemertes.library.upatras.gr/jspui/bitstream/10889/13190/1/pn5740.pdf
• Γαρυφαλλιά Μαντζανίδου-Η χρήση της ρομποτικής στην εκπαίδευση ως μέσο εμπλοκής των μαθητών προσχολικής αγωγής με το STEΑM http://repository.library.teiwest.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/8367/%CE%97%20%CE%A7%CE%A1%CE%97%CE%A3%CE%97%20%CE%A4%CE%97%CE%A3%20%CE%A1%CE%9F%CE%9C%CE%A0%CE%9F%CE%A4%CE%99%CE%9A%CE%97%CE%A3%20%CE%A3%CE%A4%CE%97%CE%9D%20%CE%95%CE%9A%CE%A0%CE%91%CE%99%CE%94%CE%95%CE%A5%CE%A3%CE%97%20%CE%A9%CE%A3%20%CE%9C%CE%95%CE%A3%CE%9F%20%CE%95%CE%9C%CE%A0%CE%9B%CE%9F%CE%9A%CE%97%CE%A3%20%CE%A4%CE%A9%CE%9D%20%CE%9C%CE%91%CE%98%CE%97%CE%A4%CE%A9%CE%9D%20%CE%A0%CE%A1%CE%9F%CE%A3%CE%A7%CE%9F%CE%9B%CE%99%CE%9A%CE%97%CE%A3%20%CE%91%CE%93%CE%A9%CE%93%CE%97%CE%A3%20%CE%9C%CE%95%20%CE%A4%CE%9F%20STEAM.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• Α. Μισιρλή, Β. Κόμης-Αναπαραστάσεις των παιδιών προσχολικής ηλικίας για το προγραμματιζόμενο παιχνίδι Bee-Bot http://didinfo2012.web.uowm.gr/31-331-340.pdf
• ΠΛΑΣΤΟΥΡΓΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΑ-Μελέτη της ανάπτυξης της προγραμματιστικής ικανότητας με το εκπαιδευτικό ρομπότ dash and dot https://hellanicus.lib.aegean.gr/handle/11610/18465
• Αλέξανδρος Κ. Μπόκος-Ρομποτικά Εκπαιδευτικά Περιβάλλοντα: μελέτη της διαδικασίας προγραμματισμού https://nemertes.library.upatras.gr/jspui/bitstream/10889/8215/1/Diplomatiki-Bokos.pdf
• Γιαννίτση Μαρίνα Βασιλική,Κολοβού Ελένη, Κόμης Βασίλης,Φιλιππίδη Ανδρομάχη-Τα λάθη των παιδιών προσχολικής ηλικίας όταν προγραμματίζουν με το προγραμματιστικό περιβάλλον ScratchJr https://www.academia.edu/38774787/_%CE%A4%CE%B1_%CE%BB%CE%AC%CE%B8%CE%B7_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CF%8E%CE%BD_%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CE%B7%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1%CF%82_%CF%8C%CF%84%CE%B1%CE%BD_%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B6%CE%BF%CF%85%CE%BD_%CE%BC%CE%B5_%CF%84%CE%BF_%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%BD_ScratchJr_?pop_sutd=false
• Ελένη-Μαρία Κωνσταντινοπούλου-Τα προγραμματιστικά λάθη μαθητών προσχολικής ηλικίας μέσα από το οπτικό προγραμματιστικό περιβάλλον Scratch Junior https://nemertes.library.upatras.gr/jspui/bitstream/10889/13516/6/Nemertes_Konstantinopoulou%28teeapi%29.pdf
• Αντωνία Λαβαζού-Προγραμματιστικές ικανότητες παιδιών προσχολικής ηλικίας https://nemertes.library.upatras.gr/jspui/bitstream/10889/11727/1/ScratchJr_%CE%A0%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CC%81%CF%82%20%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD%20%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%B7%CC%81%20%CE%B7%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CC%81%CE%B1.pdf
