Μάθημα : Λογοτεχνία για Παιδιά Ι
Κωδικός : PN1516
Αφήγηση
Γενικά-Εννοιολογικά-Ιστορικά. Στοιχεία της αφήγησης, Είδη αφήγησης-Αφηγηματικοί τρόποι [Αφήγηση-Διάλογος («διήγησις»-«μίμησις»)], Αφηγηματικός χρόνος [ιστορικός, πραγματικός, αφηγηματικός (Εξωτερικός/εξωκειμενικός-Εσωτερικός/εσωκειμενικός), Οπτική Γωνία (Εσωτερική Οπτική Γωνία-Εξωτερική Οπτική Γωνία), Η διεύθυνση της φωνής. Η Αφήγηση στη σχολική τάξη-Η Αφήγηση στο Νηπιαγωγείο, Προετοιμασία για την αφήγηση/Πρακτικές κατά την αφήγηση, Δραστηριότητες μετά την Αφήγηση, Χαρακτηριστικά του Αφηγητή-Βασικές αρχές για μια επιτυχημένη αφήγηση μέσα στη σχολική τάξη.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία:
- Cohn, D. Διαφανή πρόσωπα: Αφηγηματικοί τρόποι για την παρουσίαση της συνείδησης στη μυθοπλασία. Μτφρ. Δ. Μπεχλικούδη. Αθήνα: Παπαζήσης, 2001.
- Έκο, Ο. Έξι περιπλανήσεις στο δάσος της αφήγησης. Μτφρ. Α. Παπακωνσταντίνου. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 1996.
- Κουλουμπή-Παπαπετροπούλου, Κ. (επιμ.). Η τέχνη της αφήγησης. Αθήνα: Πατάκης, 1997.
- Ong, W. J. Προφορικότητα και εγγραμματοσύνη: Η εκτεχνολόγηση του λόγου. Μτφρ. Κ. Χατζηκυριάκου. Επιμ. Θ. Παραδέλλης. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2005.
- Παπαλιού, Ν. (επιμ.). Άκου μια ιστορία: Η παραδοσιακή τέχνη της προφορικής αφήγησης και η αναβίωσή της στις μέρες μας. Μτφρ. Ν. Παπαλιού. Αθήνα: Ακρίτας, 1996.
- Πελασγός, Σ. Τα μυστικά του παραμυθά. Μαθητεία στην τέχνη της προφορικής λογοτεχνίας και αφήγησης. Αθήνα: Μεταίχ?ιο, 2008.
- Salmon, C. Storytelling: La machine ? fabriquer des histoires et ? formater les esprits. Paris: La D?couverte, 2007.
- Τσιλιμένη, Τ. (επιμ.). Αφήγηση και Εκπαίδευση: Εισαγωγή στην Τέχνη της Αφήγησης. Άρθρα και Μελετήματα. Βόλος: Εκδόσεις Εργαστηρίου Λόγου και Πολιτισμού Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, 2007.
- Τσιλιμένη, Τ., & Γραίκος, Ν. (επιμ.). Αφήγηση και Π.Ε.: Κείμενα διημερίδας στο Κ.Π.Ε. Ανατ. Ολύμπου. (Συνδιοργανωτές: Εργαστήριο Λόγου & Πολιτισμού Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Όμιλος Φίλων Αφήγησης, ΚΠΕ Ανατ. Ολύμπου). Π. Παντελεήμονας Πιερίας: Έκδοση Κ.Π.Ε. Ανατ. Ολύμπου, 2007. <http://users.sch.gr/organopoulos/bibliografia/afigisi_pe_kpe_an_olympou_2007.pdf>[Ημερομηνία πρόσβασης: 29/3/2015].
- Παραδοσιακές ή σύγχρονες (εναλλακτικές) αφηγήσεις; Η θέση τους στο χώρο του Νηπιαγωγείου.
- Παραδοσιακοί ή σύγχρονοι τρόποι αφήγησης; Πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα.
- Αφήγηση ιστοριών στην τάξη του Νηπιαγωγείου. Να αναφέρετε τρόπους ενεργητικής εμπλοκής/συμμετοχής των νηπίων κατά την αφηγηματική διαδικασία (π.χ. διακόπτουμε απότομα την αφήγηση και καλούμε τα παιδιά ?να μαντέψουν? την επόμενη λέξη ή τη συνέχεια της ιστορίας, κ.ά.).
- Να συγκροτήσετε δύο αφηγηματικές δραστηριότητες στο πλαίσιο ενός από τους Τομείς Ανάπτυξης των νηπίων ή μιας από τις γνωστικές περιοχές που συγκροτούν το Αναλυτικό Πρόγραμμα του Νηπιαγωγείου.
- Αφού κατανοήσουμε τους κώδικες της αφήγησης, τη λειτουργία και τη φύση των αφηγηματικών τρόπων και τεχνικών, γινόμαστε οι ίδιοι αφηγητές. Αφηγούμαστε παραμύθια/βιβλία των παιδικών μας χρόνων, φανταστικές ιστορίες που πλάθουμε μόνοι μας, καθημερινά περιστατικά, κ.ά.
- Μπορούν τα νήπια να γίνουν αφηγητές; Αφού εξοικειωθούν τα παιδιά με βασικές τεχνικές και τρόπους αφήγησης, αφηγούνται δικές τους ιστορίες/παραμύθια που τους έχουν αφηγηθεί ή βιβλία που τους έχουν διαβάσει/περιστατικά από την καθημερινότητά τους, κ.ά. (Μπορείτε να δοκιμάσετε την παραπάνω δραστηριότητα κατά τη διάρκεια/με την ευκαιρία μιας επαφής σας με νήπια, π.χ. στο πλαίσιο της Πρακτικής Άσκησής σας σε ένα Νηπιαγωγείο, κ.α.).