Μάθημα : Ειδικά Θέματα Σύγχρονης Φιλοσοφίας IV: Η κριτική θεωρία της Σχολής της Φρανκφούρτης (2020-2021)
Κωδικός : PHIL1983
PHS_5069 - Μιχάλης Σκομβούλης
-
Θεματικές Ενότητες
-
Βασική ύλη του μαθήματος
-
Τρόπος Εξέτασης
-
Γενική Περιγραφή
-
1η Θεματική : Φιλοσοφικές προϋποθέσεις
-
2η Θεματική: Ο Λούκατς και η κριτική διαλεκτική
-
3η Θεματική: το επιστημολογικό και κοινωνικό πρόγραμμα της πρώτης γενιάς
-
4η Θεματική: Η Διαλεκτική του Διαφωτισμού και η απαισιόδοξη στροφή της κριτικής θεωρίας
-
5η Θεματική ενότητα: Η Αρνητική Διαλεκτική του Αντόρνο
-
6η Θεματική: Ο Μαρκούζε και η κριτική θεωρία
-
7η Θεματική Ενότητα: Η σύγχρονη γενιά (Χάμπερμας-Χόννετ)
-
8η Θεματική ενότητα
-
Βιβλία για εργασία
-
Οδηγίες για την πραγματοποίηση των εργασιών εξέτασης στο μάθημα Το θέμα της εργασίας συνίσταται στην κριτική σύνοψη ενός εκ των βιβλίων τα οποία έχουν αναρτηθεί ως «Βιβλία για εργασία»
-
Βασική ύλη του μαθήματος
2η Θεματική: Ο Λούκατς και η κριτική διαλεκτική
Στη συνέχεια, αναφερόμαστε στη σημασία της λουκατσιανής οικειοποίησης της κριτικής διαλεκτικής, κυρίως όπως αναπτύσσεται στην «Ιστορία και ταξική συνείδηση». Αντιμετωπίζουμε τις ριζοσπαστικές φιλοσοφικές θέσεις του Λούκατς ως συμπύκνωση της κριτικής οπτικής γύρω από την εξέλιξη της ιστορικής διάστασης της νεωτερικής φιλοσοφίας αλλά και ως μήτρα γένεσης του φιλοσοφικού υπόβαθρου της κριτικής θεωρίας: Η έννοια της πραγμοποίησης και η συσχέτισή της με τις αλλοτριωτικές τάσεις του καπιταλισμού στον 20ο αιώνα. Η εγελο-μαρξιστική παράδοση κοινωνικής και πολιτικής σκέψης και η κριτική του μηχανιστικού μαρξισμού. Η σύναψη της κριτικής των πραγμοποιημένων μορφών με την κριτική της καθημερινής «αισθητικής» διάστασης του σύγχρονου καπιταλισμού. Η εισαγωγή του στοιχείου της ανορθολογικότητας εντός της πρακτικής καπιταλιστικής ορθολογικότητας. Εισαγωγή μοτίβων του Βέμπερ στον εγελιανό μαρξισμό και η σημασία τους για την κριτική θεωρία: η διαμόρφωση του πλαισίου της συνάρθρωσης της κριτικής του καπιταλισμού με την κριτική της νεωτερικότητας και των αισθητικών πραγμοποιητικών διαστάσεών της στον Λούκατς και το πέρασμα στην προβληματική των θεωρητικών της σχολής της Φρανκφούρτης. Έμφαση στην πραγμοποίηση του πρακτικού ορίζοντα δράσης.