Παρουσίαση/Προβολή

Περιεχόμενο μαθήματος

• Καλλιέργεια της δυναμικής της ομάδας
• Γνώση-αίσθηση-αντίληψη του σώματος και του χώρου, προσανατολισμός, επίπεδα, άξονες, κατευθύνσεις, χρόνος, ταχύτητα, ρυθμοί, δυναμική, ύφος
• Ανάπτυξη τεχνικών και εκφραστικών στοιχείων της κίνησης του ανθρώπινου σώματος
• Σωματικές τεχνικές (χαλάρωσης, αναπνοής, στάσης, τοποθέτησης και ευθυγράμμισης του σώματος, Alexander, Feldenkrais, Chladek, Pilates, ορθοφωνία)
• Αισθητική εμπειρία, εκπαίδευση και κοινωνική ευαισθητοποίηση,
• Μορφές δραματικής τέχνης στο νηπιαγωγείο (εκφραστική κίνηση, χορός, κινητικό θέατρο, μιμική/παντομίμα, ταμπλώ-βιβάν, θέατρο φόρουμ κ.ά.)
• Στάδια της δραματοποίησης
• Σεναριογραφία, σκηνοθεσία, σκηνογραφία
• Ο ρόλος του εκπαιδευτικού ως εμψυχωτής
• Παραγωγή, θέαση και κριτική αποτίμηση δρώμενων
• Ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ επιστημονικών, εκπαιδευτικών, πολιτιστικών συστημάτων και φορέων

Μαθησιακοί στόχοι

Οι φοιτήτριες και οι φοιτητές που θα συμμετάσχουν στο βιωματικό μάθημα καλούνται μέσα από την ενεργό εμπλοκή τους σε βιωματικές δραστηριότητες:

• να αναδείξουν το δυναμικό τους και τη δημιουργικότητά τους (ατομικά και ομαδικά),
• να καλλιεργήσουν και να διευρύνουν δεξιότητες φαντασίας, επικοινωνίας, επίλυσης προβλημάτων, κοινωνικής ευαισθητοποίησης, ανάληψης κινδύνων, επιχειρηματικές δεξιότητες μέσα από το σώμα, την έκφραση, τη δράση και το λόγο,
• να εξοικειωθούν με τεχνικές οι οποίες θα βοηθήσουν τα παιδιά να ανακαλύψουν τις δημιουργικές τους ικανότητες, να εκφραστούν ελεύθερα με ποικίλους τρόπους, να κατανοήσουν τα συναισθήματα των άλλων, να επεξεργαστούν τις συνέπειες μιας δράσης και να επικοινωνήσουν πιο αποτελεσματικά.

Μέθοδοι διδασκαλίας

Το μάθημα είναι εργαστηριακό και διεξάγεται στην αίθουσα μουσικής και κίνησης του παιδικού σταθμού. Στηρίζεται στη βιωματική και ενσώματη μάθηση (embodied learning) με στόχο την ανάπτυξη ομαδικού κλίματος, την προώθηση της ενεργητικής συμμετοχής και μάθησης, την αλληλεπίδραση και τη δημιουργία ασφαλούς περιβάλλοντος για την ενεργοποίηση της σωματικής και θεατρικής έκφρασης των φοιτητριών/ών. Συνεπώς, η συστηματική παρακολούθηση κρίνεται απαραίτητη.

• Εργαστηριακές ασκήσεις (ομαδικά)
• Συγγραφή εργασιών (ατομικά, ομαδικά)
• Καλλιτεχνικές δημιουργίες (ατομικά, ομαδικά)
• Διαλέξεις
• Χρήση εποπτικού υλικού
• Βιντεοπαρουσιάσεις
• Μελέτη βιβλιογραφίας, δικτυογραφίας
• Παρουσίαση δρώμενων
• Παρακολούθηση εκδηλώσεων / δρώμενων
• Ανάλυση, συζήτηση

Προαπαιτούμενα

Συνιστάται να έχει προηγηθεί η επιτυχής παρακολούθηση των μαθημάτων «Θεατροπαιδαγωγικές πρακτικές στην εκπαίδευση» ή/και «Κινητικό παιχνίδι και κινητικός γραμματισμός» και «Ψυχοκινητική και φυσική αγωγή στην προσχολική ηλικία».

Περιορισμένος αριθμός συμμετοχών.

Η συστηματική παρακολούθηση του εργαστηριακού μαθήματος κρίνεται αναγκαία.

Μέθοδοι αξιολόγησης

• Σύντομες ατομικές ή/και ομαδικές εργασίες και παρακολούθηση εκδηλώσεων / δρώμενων (50% του τελικού βαθμού).
• Στο τέλος του εξαμήνου οι φοιτήτριες/τές καλούνται ανά ομάδες να συγγράψουν ένα πρωτότυπο θεατρικό κείμενο για παιδιά προσχολικής ηλικίας, να το υποστηρίξουν θεωρητικά, βασισμένες/οι σε σύγχρονη βιβλιογραφία, να το δραματοποιήσουν και να το παρουσιάσουν σε κοινό (50% του τελικού βαθμού).

Προτεινόμενα συγγράμματα

• Τσιάρας, Α. (2016). Η αυτοσχέδια θεατρική έκφραση στη σχολική τάξη. Αθήνα: Παπαζήση. 
• Ρήγα, Β. (2004) Η σωματική έκφραση στο νηπιαγωγείο και το δημοτικό σχολείο, Αθήνα: τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός. 
• Σέξτου, Π. (2007). Πρακτικές εφαρμογές θεάτρου στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Καστανιώτης. 

Διδάσκοντες

Βασιλική Ρήγα, Καθηγήτρια στο Τ.Ε.Ε.Α.Π.Η.

Ώρες συνεργασίας: Τρίτη 17:00-19:00 και Τετάρτη 12:00-14:00, στο γραφείο της διδάσκουσας (στο κτίριο ΓΔΑ)

Βιβλιογραφία

Beauchamp, H. (1998) Tα παιδιά και το δραματικό παιχνίδι, Αθήνα, Τυπωθήτω - Γιώργος Δαρδανός.

Bolton, G. (1992) New perspectives on classroom drama, London, Simon & Schuster.

Bolton, G.M. (1998) Acting in classroom drama: A critical analysis. Birmingham, University of Central England.

Harlow, J (1992) Story play: costumes, cooking, music, and more for young children, Englewood- Colorado, Teacher Ideas Press.

Henry, Μ. (2000) Drama?s ways of learning, Research in drama in education, vol.5, 1, σσ. 45-62.

Levine, J. (2004) How to Set up a Dramatic Play Area. Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο: http://www.childcarelounge.com/articles/dramaplay.htm.

Meirieu, M. (2002) Se reconnaitre par le theatre: ecole, education specialisee, formation, Lyon, Chronique Sociale.

Wooland, B. (1999) Η διδασκαλία του δράματος στο Δημοτικό σχολείο, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα.

Αναγνωστόπουλος, Β.Δ. (1993) Το σχολικό θέατρο, Διαδρομές, τ. 30, σ. 102-104.

Αυδή, Α., Χατζηγεωργίου, Μ. (2007) Η τέχνη του δράματος στην εκπαίδευση. 48 προτάσεις για εργαστήρια θεατρικής αγωγής, Αθήνα, Μεταίχμιο.

Αφιέρωμα: θέατρο και παιδί, Διαβάζω, τ214 (4/1989), Αθήνα.

Βαροπούλου, Ε. (1988) Μορφές και προοπτικές του θεάτρου για παιδιά, Διαδρομές, τ. 10, σ. 106-109.

Γαλάντης, Γ. (1994) Παροιμίες και Αινίγματα. Κίνητρο για θεατρικό αυτοσχεδιασμό, Επιθεώρηση Παιδικής Λογοτεχνίας, τ.9, σσ 189-196.

Γιάνναρης, Γ. (2001) Θεατρική Αγωγή και Παιχνίδι, Αθήνα, Γρηγόρης.

Γκόβας, N. (επιμ.) (2002) Το θέατρο στην εκπαίδευση: μορφή τέχνης και εργαλείο μάθησης, (πρακτικά συνδιάσκεψης 2001), Αθήνα, Μεταίχμιο.

Γκόβας, Ν. (2003) Για ένα νεανικό δημιουργικό θέατρο, Αθήνα, Μεταίχμιο.

Γραμματάς, Θ. (1987) Το θέατρο στο σχολείο. Από τη φιλολογία στην σκηνή, Σύγχρονη εκπαίδευση, τ. 35. σ/ 26-31.

Γραμματάς, Θ. (1996) Fantasyland Θέατρο για παιδικό και νεανικό κοινό, Αθήνα, τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός.

Γραμματάς, Θ. (1999) Διδακτική του θεάτρου, Αθήνα, τυπωθήτω Γιώργος Δαρδανός.

Καλογεροπούλου, Ξ. (επιμ.) (1991) Θέατρο για παιδιά. Ένας πρακτικός οδηγός, Ελληνικό Κέντρο Θεάτρου για το Παιδί και τα Νιάτα.

Καραμήτρου, Κ. (2004) Θέατρο: Θεωρία και Πράξη ? Θεατρικό Παιχνίδι,  Αθήνα, Παπαζήση.

Κατσάρας, Μ. (2005) Η Δραματική τέχνη στο σχολείο, Αθήνα, Παρασκήνιο.

Κοντογιάννη, Α. (1983) Η δραματοποίηση για παιδιά, Αθήνα, Άλκηστις.

Κοντογιάννη, Α. (1984) Το αυτοσχέδιο θέατρο στα σχολεία, Αθήνα, Άλκηστις.

Κοντογιάννη, Α. (1992) Κουκολο-θέατρο σκιών, Αθήνα, Άλκηστις.

Κοντογιάννη, Α. (1998). Το βιβλίο της δραματοποίησης, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα.

Κοντογιάννη, Α. (2000) Η Δραματική τέχνη στην εκπαίδευση, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα.

Κοντογιάννη, Α. (2008). Μαύρη αγελάδα ? Άσπρη αγελάδα. Δραματική Τέχνη στην Εκπαίδευση και Διαπολιτισμικότητα. Αθήνα: Τόπος

Κουρετζής Λ. (1990) Το θέατρο για παιδιά στην Ελλάδα, Αθήνα, Καστανιώτης.

Λεκόκ, Ζ. και συν. (2005) Το ποιητικό σώμα. Μια διδασκαλία της θεατρικής πράξης, Αθήνα, ΚΟΑΝ.

Μουδατσάκις, Τ. (1994) Η θεωρία του δράματος στη σχολική τάξη. Το θεατρικό παιχνίδι-Η δραματοποίηση, Αθήνα, Καρδαμίτσας.

Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2004) ?Εισαγωγή: Θέατρο και Παιδεία?, Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών, Θεατρική Αγωγή, 9/11/2004.

Παπαστάθης, Α. (2005). Το θεατρικό παιχνίδι ως κοινωνική υπηρεσία, www.theatroedu.gr

Σέξτου, Π. (1998) Δραματοποίηση. Το βιβλίο του παιδαγωγού ? εμψυχωτή, Αθήνα, Καστανιώτης.

Σέργη, Λ. (1991). Δραματική έκφραση και αγωγή του παιδιού, Αθήνα, Gutenberg.

Τζαμαργιάς, Τ. (1994) ?Βιωματική προσέγγιση κειμένων των βιβλίων ?Η Γλώσσα μου? μέσα από τη θεατρική πράξη?, Επιθεώρηση παιδικής λογοτεχνίας. Θεωρητικές και διδακτικές προσεγγίσεις στην Παιδική Λογοτεχνία, τ.6, Αθήνα, Βιβλιογονία.