Παρουσίαση/Προβολή

(PHIL2168) -  Ιωάννης Δημητρακόπουλος

Περιγραφή Μαθήματος

(Α) (1) Φιλοσοφικά γραμματειακά είδη στο Βυζάντιο. Πηγές (χειρόγραφα και εκδόσεις) και μελέτες. (2) Μέθοδοι προσέγγισης της βυζαντινής φιλοσοφίας. (3) Το ιστορικό και πνευματικό πλαίσιο της αναβίωσης και της πρόσληψης του πλατωνισμού, του αριστοτελισμού, του στωικισμού και του Σκεπτικισμού στο πρώιμο, μέσο και ύστερο Βυζάντιο. (4) Σύζευξη της αναβίωσης με τη χριστιανική θεολογία. (Β) (5) 13ος αι.: Νικηφόρος Βλεμμύδης και Θεόδωρος Β΄ Δούκας Λάσκαρις (κοσμοείδωλο αριστοτελικό, στωικό και πλατωνικο-πυθαγόρειο). (6) Γεώργιος Παχυμέρης, Θεόδωρος Μετοχίτης (αντι-αριστοτελικός πλατωνισμός) και Νικηφόρος Χούμνος. (7) Νικηφόρος Γρηγοράς (σκεπτικίζων πλατωνισμός), Γρηγόριος Παλαμάς (εκστατικός νεοπλατωνισμός), Βαρλαάμ Καλαβρός (εγκόσμιος και φιλοαριστοτελικός πλατωνισμός, στωική ηθική). Η εγκυρότητα και η αξία της επιστημονικής γνώσης. (Γ) Βυζαντινός θωμισμός: η πρόσληψη του αριστοτελισμού και του νεοπλατωνισμού του Θωμά Ακυινάτη και η σύζευξή της με τον εγχώριο πλατωνισμό και αριστοτελισμό. (8) Το ιστορικό και πνευματικό πλαίσιο των υστεροβυζαντινών μεταφράσεων λατινικών έργων φιλοσοφίας και θεολογίας. (9) Δημήτριος Κυδώνης και Πρόχορος Κυδώνης (φιλοσοφική θεολογία, το πρόβλημα της μεθόδου, το πρόβλημα της «αξίας του ανθρώπου», η αξία της ελευθερίας της σκέψης, το επισφαλές της ανθρώπινης γνώσης). Νικόλαος Καβάσιλας (αριστοτελικός και αντιπλατωνικός αντισκεπτικισμός). (10) Θωμικός παλαμισμός: Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός, Θεοφάνης Νικαίας, Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος και Μάρκος Ευγενικός (φιλοσοφική θεολογία: το μεταφυσικό πρόβλημα της απλότητας και της σύνθεσης). (11) Γεώργιος Γεμιστός (Πλήθων): αντιχριστιανικός και αντιαριστοτελικός πλατωνισμός. Το πρόβλημα της μεθόδου. Το πρόβλημα του δυνατού της γνώσης. (12) Γεώργιος Σχολάριος - Γεννάδιος Β΄: θωμικός χριστιανικός αριστοτελισμός. Ελάσσονες αντιπληθωνικοί: Ματθαίος Καμαριώτης, Γεώργιος Τραπεζούντιος, Μανουήλ Κορίνθιος. (Δ) Η επίδραση της υστεροβυζαντινής φιλοσοφίας στην Αναγέννηση. (13) Ο ανεκτικός πλατωνισμός του Βησσαρίωνα. Ελάσσονες πλατωνικοί και αριστοτελικοί του 15ου αι.

Ημερομηνία δημιουργίας

Δευτέρα, 24 Απριλίου 2023