Παρουσίαση/Προβολή

Γνωσιοθεωρία-Μεταφυσική ΙΙ

(PHS_5012 ) - Αλέξανδρος Δασκαλάκης

Περιγραφή Μαθήματος

Το μηχανιστικό μοντέλο στον Σπινόζα και στον Λάιμπνιτς

Ημερομηνία δημιουργίας

Κυριακή, 23 Οκτωβρίου 2022

Σελίδα μαθήματος

Περίγραμμα
Περιεχόμενο μαθήματος

Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στα φιλοσοφικά συστήματα του Σπινόζα και του Λάιμπνιτς, τα οποία απαντούν κριτικά, το καθένα με διαφορετικό τρόπο, στα βασικά προβλήματα που έθεσε η Καρτεσιανή φιλοσοφία, χωρίς ωστόσο να ξεφεύγουν από το πλαίσιο που έθεσε ο Γάλλος φιλόσοφος. Ο Σπινόζα και ο Λάιμπνιτς μεταμόρφωσαν διαδοχικά την Καρτεσιανή φιλοσοφία σε δύο ριζικά διαφορετικές μεταξύ τους κατευθύνσεις: Από τη μία, έχουμε το απόλυτο μονισμό του Σπινόζα όπου τα πάντα εκπορεύονται με εμμενή τρόπο από έναν Θεό ο οποίος ταυτίζεται με τη φυσική τάξη του κόσμου. Ενώ, από την άλλη, με τον Λάιμπνιτς έχουμε ένα δυναμικό, πλουραλιστικό φιλοσοφικό σύστημα το οποίο απαντάει κριτικά τόσο στον καρτεσιανό δυισμό, όσο και στον σπινοζικό μονισμό. Στο πλαίσιο των συναντήσεων θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε και να συγκρίνουμε τα φιλοσοφικά επιχειρήματα που οδήγησαν αυτούς τους δύο στοχαστές να πάρουν είτε παρόμοιες είτε ριζικά διαφορετικές θέσεις γύρω από μεταφυσικά ερωτήματα όπως είναι αυτά που αφορούν στη φύση της πραγματικότητας, στη σχέση που έχει η ψυχή με το σώμα, στη φύση του Θεού ή στη μορφή που πρέπει να έχει ο ηθικός βίος.
Βιβλιογραφία

Πηγές:

Λάιμπνιτς, Μοναδολογία, Εκκρεμές, 2006.
- Φιλοσοφικά έργα, Άμολγος, 2017.
- Μεταφυσική Πραγματεία, Βάνιας, 1992.
Σπινόζα, Ηθική, Εκκρεμές, 2009.
- Πραγματεία για τη διόρθωση του νου, Πόλις, 2012
Δευτερεύουσα βιβλιογραφία:
- Αθανασάκης, Δ. (2022), Λάιμπνιτς Ι: Μονάδα και Δύναμη, Σιδέρης.
- Γουδέλη, Κ. (2008), Μετακαρτεσιανικός μονισμός στον 17^ο αιώνα: Περί της σχέσεως σώματος-νου στον Spinoza και στον Leibniz, στο Φιλοσοφία στην Ευρώπη: Κείμενα Νεώτερης και Σύγχρονης Φιλοσοφίας, επιμ. Β. Καλδής, Εκδόσεις ΕΑΠ, Πάτρα, (σελ. 55-78)
- Cottingham, J. (2003), Φιλοσοφία της Επιστήμης: οι Ορθολογιστές, Πολύτροπον.
- Hampshire, S. (2013), Σπινόζα: Μια εισαγωγή στον φιλοσοφικό στοχασμό του, Αλεξάνδρεια.
- Moreau, P.-F. (2019), Ο Σπινόζα και ο σπινοζισμός, Σιδέρης.
- Ντελέζ (1996), Σπινόζα: Πρακτική φιλοσοφία, Νήσος.
- - (2002), Ο Σπινόζα και το πρόβλημα της έκφρασης, Κριτική.
- - (2006), Η πτύχωση: ο Λάιμπνιτς και το Μπαρόκ, Πλέθρον.
- Περιοδικό Αξιολογικά, Αφιέρωμα στον Σπινόζα, Ειδικό τεύχος 2, Δεκέμβριος 2002.
- Ιστότοπος: Mapping Spinoza’s Ethics, http://ethica.bc.edu/#/