Anteprima

Δομή και περιεχόμενα μαθήματος

PHS 5091 [ Επιλογής ]
Η θεωρία της φαντασίας στην αρχαία φιλοσοφία ― Απόπειρα αρχαιολογίας μιας έννοιας.
Χάρης Ταμπάκης,
Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, ΕΔιΠ Τμήματος Φιλοσοφίας

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

• Γενική εισήγηση
• Βιβλιογραφικός κατάλογος έργων που χρησιμοποιούνται στο μάθημα.

Διδακτικές ενότητες:

1. Εισαγωγικά στοιχεία και κατευθύνσεις. || 1.1 Προκαταρκτικές σκέψεις για τη φαντασία. ― 1.2 Γλωσσολογική και σημασιολογική διερεύνηση του όρου.
   
   
2. Η γέννηση της φαντασίας: ανίχνευση των καταβολών. || 2.1 Προπλατωνική περίοδος: η αντίθεση φαίνεσθαι και είναι. ― 2.2 Δημόκριτος: η διάκριση αισθήματος και φαντασίας.
   
   
3. Η φαντασία και ο σκεπτικισμός στην αρχαία Σοφιστική. || 3.1 Ανακεφαλαίωση. ― 3.2 Γοργίας: η τέχνη του ε?κότος (αληθοφανούς). ― 3.3 Πρωταγόρας: επικύρωση όλων των φαντασιών.
   
   
4. Η ανάδυση της φαντασίας στη σκέψη του Πλάτωνα: α) η απόρριψη. || 4.1 Η πλατωνική ορολογία για τις εικόνες. ― 4.2 Κρατύλος: το εικονολόγιο των πραγμάτων. ― 4.3 Συμπόσιο: απόρριψη του σχετικώς ωραίου. ― 4.4 Πολιτεία: το σπήλαιο των εικόνων.
   
   
5. Η ανάδυση της φαντασίας στη σκέψη του Πλάτωνα: β) η αποδοχή. || 5.1 Σοφιστής: η νέα εικονολογία. ― 5.2 Φίληβος: στοιχεία ψυχολογίας. ― 5.3 Τίμαιος: φαντασίες και πάθη.
   
   
6. Η φαντασία κατά τον Αριστοτέλη: α) διάνοιξη ενός νέου πεδίου εννοιολόγησης. || 6.1 Το γνωσιολογικό διακύβευμα γύρω από τη φαντασία. ― 6.2 Διάνοιξη ενός νέου πεδίου εννοιολόγησης. ― 6.3 Η γενετική προσέγγιση της φαντασίας (ΠΨ, Γ΄ 3).
   
   
7. Η φαντασία κατά τον Αριστοτέλη: β) από την αίσθηση στη νόηση. || 7.1 Το πρόβλημα των δύο ειδών φαντασίας ― 7.2 Οι δύο τρόποι ενεργοποίησης του φανταστικού. ― 7.3 Το φάντασμα ως εικόνα και ως θεώρημα.
   
   
8. Η φαντασία κατά τους διαδόχους: Ξενοκράτης και Θεόφραστος. || 8.1 Η στάση της αρχαίας Ακαδημίας: Ξενοκράτης. ― 8.2 Η στάση του Περιπάτου: Θεόφραστος.
   
   
9. Ο Επίκουρος και τα είδωλα. || 9.1 Η επικούρεια φυσική φιλοσοφία. ― 9.2 Η γνωστική εγκυρότητα της αίσθησης. ― 9.3 Περί φαντασιών.
   
   
10. Η έννοια της φαντασίας στη στωική φιλοσοφία. || 10.1 Οι λειτουργίες της ψυχής κατά τους Στωικούς. ― 10.2 Φυσιολογία της φαντασίας. ― 10.3 Είδη των φαντασιών: φαντασία, φανταστικόν, φάντασμα, φανταστόν. ― 10.4 Αίσθηση και φαντασία. ― 10.5 Η γνωστική εγκυρότητα των παραστάσεων.
    
    
11. Η αναθεώρηση της φαντασίας κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους. || 11.1 Ο Πλούταρχος και οι μαντικές φαντασίες. ― 11.2 [ψευδο-] Λογγίνος: η φαντασία στην τέχνη. ― 11.3 Ο Φιλόστρατος και η δημιουργική φαντασία.
    
    
12. Η έννοια της φαντασίας κατά τους Νεοπλατωνιστές: Πλωτίνος και Πρόκλος. || 12.1 Εισαγωγικά στοιχεία για τον Πλατωνισμό. ― 12.2 Οι μεταφυσικές αρχές κατά τον Πλωτίνο. ― 12.3 Αίσθηση, φαντασία και νόηση κατά τον Πλωτίνο. ― 12.4 Η φαντασία κατά τους ήσσονες Νεοπλατωνιστές. ― 12.5 Το ερώτημα για τη φύση της ψυχικής εικόνας.
    
    
13. Οι χριστιανοί στοχαστές και οι μετέπειτα αιώνες ― Συμπεράσματα. || 13.1 Τρεις χριστιανοί νεοπλατωνιστές. ― 13.2 Συμπεράσματα.
    
    

Μέθοδοι αξιολόγησης

Ύλη και μορφή της γνωστικής αξιολόγησης.

Η αξιολόγηση του μαθήματος και η βαθμολόγηση των γνωστικών επιδόσεων θα μεθοδευτεί με δύο τρόπους: α) με προαιρετικές, δοκιμιακού τύπου εργασίες· β) τελική γραπτή εξέταση ή ― για όσους επιθυμούν ― τελική προφορική εξέταση.

α) Προαιρετικές εργασίες. Κατά τη διάρκεια του εξαμήνου μπορούν να αναληφθούν προς εκπόνηση έως δύο (2) γραπτές εργασίες δοκιμιακού τύπου από κάθε ενδιαφερόμενο ή ενδιαφερόμενη, οι οποίες θα σχετίζονται με διδακτέες ενότητες του μαθήματος. Οι εργασίες αυτές είναι προαιρετικές και καθεμία συντελεί 20% στην τελική βαθμολογία, ώστε συνολικά μπορούν να αποδώσουν το 40% της τελικής επίδοσης. Οι εργασίες αυτές δεν παραγράφονται αλλά ισχύουν και σε περίπτωση επανάληψης της εξέτασης του μαθήματος. Το θέμα κάθε εργασίας προσδιορίζεται σε συνεργασία με τον διδάσκοντα και η δομή του τελικού κειμένου θα πρέπει απαραιτήτως να εγκριθεί. Επισημαίνουμε επί τούτου τη σημασία του συστηματικού χειρισμού τεκμηρίων και τη χρήση βιβλιογραφίας.
Εναλλακτικά, κατόπιν συνεννόησης με τον διδάσκοντα, οι δύο εργασίες μπορούν να συμπτυχθούν σε μία, με ανάλογη προσαρμογή της βιβλιογραφίας.

β) Τελική γραπτή εξέταση.* Το γραπτό σκέλος της τελικής εξέτασης θα περιλαμβάνει τεσσάρων τύπων ερωτήσεις πάνω στη διδαχθείσα ύλη, οι οποίες θα πρέπει να απαντηθούν σε περιορισμένο χρονικό περιθώριο (2 ώρες).
 Το γραπτό σκέλος της τελικής εξέτασης θα περιλαμβάνει τέσσερα (4) θέματα προς επεξεργασία με βάση τη διδαχθείσα ύλη, τα οποία θα πρέπει να απαντηθούν σε περιορισμένο χρονικό περιθώριο (2 ώρες) και αναλύονται ως εξής:

1ο Θέμα: Πέντε (5) από δέκα (10) ερωτήσεις γνώσεων (σωστό/λάθος και δικαιολόγηση).

2ο Θέμα: Ερώτηση γνώσης ιστορικού τύπου ― απαιτείται μνήμη και κρίση.

3ο Θέμα: Σχολιασμός αρχαίου κειμένου (πρωτότυπου και μεταφρασμένου), επιλεγμένου από τις πηγές, για σχολιασμό και ανάπτυξη επιχειρηματολογίας.

4ο Θέμα: Παράλληλο κείμενο που σχετίζεται με τη διδαχθείσα ύλη για αντιπαράθεση και σχολιασμό.
Κάθε θέμα αξιολογείται ισόβαθμα και η συνολική βαθμολογία αποδίδει την τελική επίδοση, αφού προσμετρηθούν και οι τυχόν εργασίες.

ή Τελική προφορική εξέταση.* Εναλλακτικά η αξιολόγηση μπορεί να ολοκληρωθεί με την προφορική εξέταση, η οποία θα ακολουθήσει τη διεξαγωγή της γραπτής εξέτασης. Η εξέταση θα διεκπεραιωθεί κατά ομάδες των δύο ατόμων και φοιτητές / φοιτήτριες θα ερωτηθούν πάνω σε κείμενα τα οποία έχουν διδαχθεί και αναρτηθεί στις διδακτικές ενότητες του μαθήματος. Θα ζητηθεί ερμηνεία των κειμένων με βάση τη θεωρία που έχει διδαχθεί.

* Σε περίπτωση δικαιολογημένης αδυναμίας συμμετοχής σε κάποιο σκέλος της τελικής εξέτασης, θα πρέπει να υπάρξει σχετική συνεννόηση με τον διδάσκοντα για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Βιβλιογραφία

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

α) Αρχαία κείμενα και μεταφράσεις:

• ΑΒΡΑΜΙΔΗΣ, Γιάννης
  [2000]* Επίκουρος. Αναγνωστικό της επικούρειας φιλοσοφίας και τέχνης του ζην. Θεματική ταξινόμηση των αρχαίων πηγών. Εισαγωγή: D. Hutchinson. Επιμέλεια-Μετάφραση: Γιάννης Αβραμίδης. Μετάφραση λατινικών: Πέτρος Οικονόμου. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Θύραθεν / Επικούρεια (σελίδες 278 + 40 Παράρτημα, βιβλιογραφία· σε 24 εκ.).
  
  
• ΠΕΝΤΖΟΠΟΥΛΟΥ-ΒΑΛΑΛΑ, Τερέζα
  [1998] Προβολές στον Αριστοτέλη. Επιμέλεια Στ. Δημόπουλος. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Ζήτρος (2000², σελίδες 342 + 22 βιβλιογραφία + 78 παραρτήματα· σε 24 εκ.).
  [1999] Γοργίας. Στο έργο περιέχεται εκτενής εισαγωγή και μελέτη του αρχαίου σοφιστή, καθώς και τα βασικά κείμενα που αποδίδονται σ? αυτόν, στο πρωτότυπο και σε μετάφραση. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Ζήτρος / Αρχαίοι συγγραφείς, 10 (σελίδες 380 + 18 βιβλιογραφία· σε 19,5 εκ.).
  
  
• ΡΟΥΣΣΟΣ, Ευάγγελος
  ――― Προσωκρατικοί. Ιστορική εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση, ερμηνευτικά σχόλια. Αθήνα: Εκδόσεις Στιγμή / Βιβλιοθήκη αρχαίων συγγραφέων (τόμοι αρ. 22-25).
  [1999] 1. Ιστορική εισαγωγή. Αριθμός τόμου 22 (210 σελίδες· σε 22 εκ.).
  [2000]* 2. Ηράκλειτος. 3η έκδοση βελτιωμένη. Αριθμός τόμου 23 (229 σελίδες· σε 22 εκ.).
  [2002]* 3. Παρμενίδης. Αριθμός τόμου 24 (150 σελίδες· σε 22 εκ.).
  [2007]* 4. Εμπεδοκλής. Αριθμός τόμου 25 (296 σελίδες· σε 22 εκ.).
  
  
• ΣΚΟΥΤΕΡΟΠΟΥΛΟΣ, Nίκος M.
  [1991]* H αρχαία σοφιστική. Tα σωζόμενα αποσπάσματα. Mετάφραση και σχολιασμός του N. M. Σκουτερόπουλου. Aθήνα: Eκδόσεις «Γνώση» / Φιλοσοφική & πολιτική βιβλιοθήκη, αρ. 40 (σελίδες 663· σε 21 εκ.).
  [2002]* Πλάτων, Πολιτεία. Εισαγωγικό σημείωμα, μετάφραση και ερμηνευτικά σημειώματα από τον Ν. Μ. Σκουτερόπουλο. Παρατίθεται και το αρχαίο κείμενο. Αθήνα: Εκδόσεις Πόλις / Αρχαίοι φιλόσοφοι (σελίδες 933· σε 24 εκ.).
  
  
• AUGUSTINUS, Aurelius «Sanctus» (Αυρήλιος Αυγουστίνος, 354-430 μ.Χ.)
  [1999] Confessiones [= Εξομολογήσεις]. Πρόλογος, εισαγωγή, μετάφραση από τα λατινικά και σχολιασμός της Φραγκίσκης Αμπατζοπούλου. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.
  1. Εισαγωγή, βιβλία I-VII (σελίδες 363).
  2. Βιβλία VIII-XIII (σελίδες 330 + 11 ευρετήριο).
  
  
• BURY, Robert Gregg (Ρόμπερτ Γκρεγκ Μπάρυ, 1869-1951)
  ??? Sextus Empiricus, Opera I-IV. Greek text with an english translation by R. G. Bury. Κάμβριο Μασσ. (Cambridge Mass.): Harvard University Press. Λονδίνο (London): W. Heinemann Ltd. / Loeb Classical Library, vols. 273, 291, 311 & 382 (σε 17 εκ.).
  [1933]* Outlines of Pyrrhonism = Πυρρώνειοι ?ποτυπώσεις (20009, σελίδες xlvi + 513).
  [1935]* Adversus Mathematicos, books VII-VIII: Against the Logicians = Πρ?ς Λογικούς, Α΄ & Β΄ (1967, σελίδες viii + 489).
  [1936]* Adversus Mathematicos, books IX-XI: Against the Physicists, Against the Ethicists = Πρ?ς Φυσικούς (Α΄ & Β΄), Πρ?ς ?θικούς (19976, σελίδες 509 + 47 ευρετήρια).
  [1949]* Adversus Mathematicos, books I-VI: Against the Professors = Πρ?ς Μαθηματικούς, Α΄-Ζ΄ (20005, σελίδες 405 + 4 ευρετήριο).
  
  
• BYWATER, Ingram (Ίνγκραμ Μπάιγουότερ, 1840-1914)
  [1886]* Prisciani Lydi, quae extant: Metaphrasis in Theophrastum et Solutionum ad Chosroem liber. Edidit I. Bywater. Supplementa Aristotelica, vol. 1, pars 2. Edita consilio et auctoritate Academiae Litterarum Regiae Borussicae. Βερολίνο (Berolini): Typis et impensis Georgii Reimeri. Νέα έκδοση: W. De Gruyter (1961², σελίδες xiii + 136· σε 25 εκ.).
  
  
• DIELS, Hermann (Χέρμαν Ντηλς, 1848-1922)
  [1879]* Doxographi graeci. Collegit, recensuit prolegomenis indicibusque instruxit Hermannus Diels.?Opus Academiae Litterarum Regiae Borussicae praemio ornatum. Βερολίνο-Λειψία (Berlin-Leipzig): Apud Walter de Gruyter et socios (19654, σελίδες x + 854· σε 25 εκ.).
  [1903]* & KRANZ, Walther:?Die Fragmente der Vorsokratiker. [= Oι Προσωκρατικοί: Oι μαρτυρίες και τα αποσπάσματα]. Griechisch und Deutsch von Hermann Diels. Sechste verbesserte Auflage herausgegeben von Walther Kranz. Βερολίνο (Berlin): Weidmannsche Verlagsbuchhandlung. Χρησιμοποιούμε την ελληνική απόδοση του έργου από τον Β. Α. Κύρκο, η οποία ακολουθεί την 6η έκδοση (19516) του πρωτότυπου. Φιλολογική εποπτεία: Γ. A. Xριστοδούλου. Aθήνα: Eκδόσεις Δημ. N. Παπαδήμα.
  1. Λήμματα 1-58. Με τη συνεργασία του Γ. Γεωργοβασίλη (2005, σελίδες xvii + 946· σε 24 εκ.).
  2. Λήμματα 59-90 (2007, σελίδες 813· σε 24 εκ.).
  3. Wortindex [= Ευρετήριο λέξεων] von W. Kranz. Namen und Stellenregister von H. Diels, erg?nzt von W. Kranz (1952, σελίδες 660· σε 22 εκ.).
  
  
• HICKS, Robert Drew (Ρόμπερτ Ντριού Χικς, 1850-1929)
  [1925]* Diogenes Laertius, Lives of eminent philosophers [= Βίοι κα? γν?μαι τ?ν ?ν φιλοσοφί? ε?δοκιμησάντων]. With an english translation by R. D. Hicks. Κάμβριο, Μασαχουσέτη (Cambridge, Massachusetts): Harvard University Press / The Loeb Classical Library.
  1. Books I-V (A-E). Reprinted with new introductory material by Herbert S. Long in 1972 (1995³, σελίδες xxxvii + 549· σε 17 εκ.). LCL 184.
  2. Books VI-IX (Ζ-Θ). Revised in 1931 (19959, σελίδες vi + 678 + ευρετήριο· σε 17 εκ.). LCL 185.
  
  
• SHOREY, Paul (Πολ Σόρεϋ, 1857-1934)
  [1930]* Plato: The Republic. Edited and translated in English by Paul Shorey. Κάμβριο Μασ. (Cambridge, MA): Harvard University Press. Λονδίνο (London): William Heinemann Ltd. / Loeb Classical Library (1969³). Το κείμενο διατίθεται επίσης στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0168%3Abook%3D1%3Asection%3D327a
  
  
• SVF = VON ARNIM, Hans (Χανς Φον Άρνιμ, 1859-1931)
  ??? Stoicorum Veterum Fragmenta. Collegit Ioannes Ab Arnim. Editio stereotypa, vol. I-IV. Στουτγκάρδη (Stutgardiae): In aedibus B. G. Teubneri (1968²).
  [1905]* 1. Zeno et Zenonis discipuli (1968², σελίδες l + 142· σε 22 εκ.).
  [1905]* 2. Chrysippi fragmenta logica et physica (1968², σελίδες vi + 1-111 + 111-347· σε 22 εκ.).
  [1903]* 3. Chrysippi fragmenta moralia cum generali stoicorum doctrina composita cum fragmenta successorum Chrysippi (1968², σελίδες iv + 1-205 + 207-269· σε 22 εκ.).
  [1924]* 4. Indices. Conscripsit Maximilianus Adler (1968², σελίδες vii + 168 index verborum + 33 indeci vocabulorum, nominum, fontium, addenda· σε 22 εκ.).

β) Σύγχρονη βιβλιογραφία και κριτική:

• ΓΕΩΡΓΟΥΛΗΣ, Κωνσταντίνος Δ. (1894-1968)
  [1960] «Φαντασία.» Λήμμα στο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό του «Ήλιου». Αθήνα: Εκδόσεις «Ο Ήλιος» (1960²). Το λήμμα κυκλοφόρησε σε ξεχωριστό ανάτυπο φυλλάδιο που συνόδευε το έργο του Τ. Σιμωτα [2009] (2009, σελίδες 16· σε 19 εκ.).
• ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ, Χαράλαμπος (1883-1957)
  [1954] Επίκουρος. Η αληθινή όψη του αρχαίου κόσμου. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της «Εστίας» (1984, σελίδες viii + 370 + 46 ονοματολόγιο, ευρετήριο· σε 21,5 εκ.).
• ΛΠΦ : ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ
  [1994] Λεξικόν της Προσωκρατικής Φιλοσοφίας. Βασίζεται, με ελάχιστες παρεκκλίσεις, σε ερανισμό της συλλογής H. Diels & W. Kranz [1903]*. Αθήνα: Έκδοση του Kέντρου Eρεύνης της Eλληνικής Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών (σελίδες xiii + 425· σε 19 εκ.).
• ΠΕΛΕΓΡΙΝΗΣ, Θεοδόσης
  [2013] Λεξικό της φιλοσοφίας. Νέα, εμπλουτισμένη έκδοση. Αθήνα: Εκδόσεις Πεδίο (σελίδες 1416 + 200 ευρετήρια· σε 24 εκ.).
• ΣΙΜΩΤΑΣ, Τάκης
  [2009] Περί φαντασίας. Αθήνα: Εκδόσεις Άγρα.
  1. Φασματογονία. Φαντασιολογία (σελίδες 489· σε 21,5 εκ.).
  2.
• ΣΠΑΘΑΡΑΣ, Δήμος Γ.
  [2003]* & ΤΖΑΛΛΗΛΑ, Λένια?: Πειθώ. Δεκατρία μελετήματα για την αρχαία ρητορική. Επιλογή-επιμέλεια: Δ. Γ. Σπαθάρας & Λ. Τζαλληλά. Αθήνα: Εκδόσεις Σμίλη (σελίδες 429· σε 24 εκ.).
• AMBROSI, Luigi (Λουΐτζι Αμπρόζι)
  [1898] La Psicologia della Immaginazione nella Storia della Filosofia. Ανατύπωση από το πρωτότυπο. Τσάρλεστον (Charleston SC): Nabu Press (2010³, σελίδες 568· σε 24,5 εκ.).
• AUBENQUE, Pierre (Πιερ Ωμπάνκ, 1929-2020)
  [1993]* Aristote politique. ?tudes sur la Politique d?Aristote, sous la direction de Pierre Aubenque, publi?es par Alonso Tordesillas. Παρίσι (Paris): Presses Universitaires de France / ?pim?th?e (σελίδες ix + 552· σε 21,5 εκ.).
• AUDI, Robert (Ρόμπερτ Ώντι)
  [1995]* The Cambridge Dictionary of Philosophy [= Λεξικό Φιλοσοφίας Cambridge]. Επιμέλεια: Στέλιος Βιρβιδάκης, Γιώργος Ξηροπαΐδης. Αθήνα: Εκδόσεις Κέδρος (2011, σελίδες 40 εισαγωγή + 1311 + 18 λατινογραφείς όροι + 12 ευρετήρια· σε 25 εκ.).
• BEARE, John Isaac (Τζον Άιζακ Μπήαρ)
  [1906] Greek theories of elementary cognition from Alcmaeon to Aristotle. Οξφόρδη (Oxford): Clarendon Press (αρχική). Ανατύπωση του έργου στο Μπρίστολ (Bristol): Thoemmes Press / Studies relating to ancient philosophy (1992², σελίδες vii + 354· σε 20 εκ.).
• BONITZ, Hermann (Χέρμαν Μπόνιτς, 1814-1888)
  [1870] Index Aristotelicus. Edidit Hermannus Bonitz (1961, σελίδες ii + 878). Το σημαντικό αυτό εργαλειακό ευρετήριο εντάσσεται πλέον ως 5ος τόμος στην κανονική έκδοση του αριστοτελικού Corpus από τον Imm. Bekker [1831]*.
• BORMANN, Karl (Κάρολος Μπόρμαν, 1928-2015)
  [1973] Platon [= Πλάτων]. Freiburg / M?nchen: Karl Alber Verlag / Alber Kolleg Philosophie (20034). Παραπέμπουμε στην ελληνική έκδοση: Μετάφραση Ιωάννης Γ. Καλογεράκος. Αθήνα: Ινστιτούτο του Βιβλίου ― Α. Καρδαμίτσα (σελίδες 236 + 25 πίνακες, βιβλιογραφία, ευρετήρια· σε 20,5 εκ.).
• BUNDY, Murray Wright (Μιούρεϋ Ράιτ Μπούντυ)
  [1927] The Theory of Imagination in classical and mediaeval Thought. Ουρμπάνα (Urbana): University of Illinois / Studies in language and literature; vol. XII, 2-3 (σελίδες 280 + 9 ευρετήριο· σε 27 εκ.).
• CAMPBELL, Lewis (Λιούις Κάμπελ, 1830-1908)
  [1861]* The Theaetetus of Plato. Edited with introduction, a revised text and notes by L. Campbell. Οξφόρδη (Oxford): Oxford University Press (αναπαραγωγή της έκδοσης του 1883², σελίδες lxxxvii + 227· σε 23 εκ.).
• CASTON, Victor Miles (Βίκτωρ Μάιλς Κάστον, 1963-?)
  [1996] «Why Aristotle needs imagination?» Phronesis, XLI (1996, 1): 20-55. Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε καταρχήν στα αγγλικά και αναδημοσιεύθηκε ενημερωμένο σε γαλλική μετάφραση του J.-L. Labarri?re στις ?tudes Philosophiques (1997, 1): 3-39, όπου και παραπέμπουμε.
• CHANTRAINE, Pierre (Πιέρ Σαντραίν, 1899-1974)
  ――― Dictionnaire ?tymologique de la Langue Grecque. Histoire des mots. Παρίσι (Paris): ?ditions Klincksieck.
  [1968] 1. A-Δ (σελίδες xviii + 305).
  [1970] 2. E-K (σελίδες 306-607).
  [1974] 3. Λ-Π (σελίδες 608-962).
  [1977] 4. P-Y (σελίδες 963-1164).
  [1980] 5. Φ-Ω et index. Apr?s le d?c?s de l?auteur, ce volume a ?t? termin? par O. Masson, J.-L. Perpillou, J. Taillardat avec le concours de F. Bader, J. Irigoin, D. Lecco, P. Monteil sous la direction de M. Lejeune (σελίδες 1165-1368).
• COCKING, John Martin (Τζον Μάρτιν Κόκινγκ, 1914-1986)
  [1991] Imagination: A study in the history of ideas. Edited with an introduction by Penelope Murray. Λονδίνο & Ν. Υόρκη (London & New York): Routledge (2013², σελίδες xvii + 297· σε 24 εκ.). Το έργο εκδόθηκε μεταθανάτια ανολοκλήρωτο και σταματάει στον 17° αιώνα.
• BERGSON, Henri (Ερρίκος Μπερξόν, 1859-1941)
  [1889] Essai sur les donn?es imm?diates de la conscience. ?dition critique dirig?e par Fr?d?ric Worms. Dossier critique pr?par? par Arnaud Bouaniche. Παρίσι (Paris): Presses Universitaires de France (P.U.F.) / Quadrige - Grands textes (201310, σελίδες 14 παρουσίαση + viii + 182 κείμενο + 126 κριτικό υπόμνημα + 14 βιβλιογραφία· σε σχήμα 19 εκ.). Η γαλλική διατριβή ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 1888 (βλ. Avant-propos), υποστηρίχθηκε στις 27 Νοεμβρίου του ίδιου έτους αλλά εκδόθηκε το 1889.
  [1896] Mati?re et m?moire. Essai sur la relation du corps ? l?esprit. Κριτική έκδοση του έργου υπό την εποπτεία του Fr?d?ric Worms, επαυξημένη με εκτεταμένο επίμετρο και σημειώσεις. Παρίσι (Paris): Presses Universitaires de France (P.U.F.) / Quadrige, αρ. 29 (20129, σελίδες 282 + 239 για το Επίμετρο· σε 19 εκ.).
• BOD??S, Richard (Ρισάρ Μποντεούς)
  [1993]* Aristote, De l??me. Traduction in?dite, pr?sentation, notes et bibliographie par Richard Bod??s. Παρίσι (Paris): GF-Flammarion (σελίδες 258 + 34 βιβλιογραφία, ευρετήρια· σε 17,5 εκ.).
• BOWRA, Maurice (Μώρις Μπάουρα)
  [1950] The Romantic Imagination. Λονδίνο (London): Oxford University Press / Oxford Paperbacks (19665, σελίδες 292 + 14 σημειώσεις, ευρετήριο· σε 19,5 εκ.).
• BRENTANO, Franz Clemens (Φραντς Κλέμενς Μπρεντάνο, 1838-1917)
  [1867]? Die Psychologie des Aristoteles [= The psychology of Aristotle]. Μάιν (Main): Franz Kirchheim. Ανατυπώθηκε στο Ντάρμσταντ (Darmstadt): Wissenschaftliche Buchgesellschaft (1967²). Χρησιμοποιούμε την αγγλική μετάφραση του G. Rolf. Μπέρκλεϋ (Berkeley): University of California Press (1977).
  [1867]² «Nο?ς ποιητικός: Survey of earlier interpretations.» Κείμενο που προέρχεται από την αγγλική μετάφραση του [1867]?, σελίδες 4-24 και 182-97, και το οποίο, μετά από αναθεώρηση της μετάφρασης, συμπεριλήφθηκε στον τόμο Nussbaum & Rorty [1992]*: 313-341.
  [1874] Psychologie vom empirischen Standpunkt. Λειψία (Leipsig): Felix Meiner / Philosophische Bibliothek, n. 192 (1924², σελίδες xiv + 278, σε 21 εκ.). Παραπέμπουμε στην αγγλική έκδοση του έργου: Psychology from an Empirical Standpoint. Edited by Linda L. McAlister with a foreword by Tim Crane. Άμπινγκντον (Abingdon): Routledge / Routledge classics (1995, σελίδες 431, σε 24 εκ.). * Ο συγκεκριμένος τόμος περιλαμβάνει παραρτήματα, μεταθανάτιες δημοσιεύσεις και ενημερωμένη βιβλιογραφία.
• EVERSON, Stephen (Στήβεν Έβερσον)
  [1991]* Psychology. Κάμβριο (Cambridge): Cambridge University Press / Companions to Ancient Thought, vol. 2 (σελίδες viii + 269· σε 21 εκ.).
  [1997] Aristotle on perception. Οξφόρδη και Νέα Υόρκη (Oxford & New York): Oxford University Press (σελίδες xi + 288 + 21 ορολόγιο, βιβλιογραφία, ευρετήρια· σε 21εκ.).
• FAIVRE, Antoine (Αντουάν Φαιβρ)
  [1974] «Η φιλοσοφία της φύσης στον γερμανικό Ρομαντισμό.» Κείμενο που περιλαμβάνεται στην Encyclop?die de la Pl?iade [1974]* 2: 23-65.
• FOLLON, Jacques (Ζακ Φολόν)
  [2003] «La notion de phantasia chez Platon.» Άρθρο στον τόμο D. Lories & L. Rizzerio [2003]*: 1-14.
• FREUDENTHAL, Jacob (Ιάκωβος Φρόυντενταλ, 1839-1907)
  [1863] Ueber den Begriff des Wortes Φαντασία bei Aristoteles. Γκαίτινγκεν (G?ttingen): Verlag von Adalbert Rente (σελίδες 59). Χρησιμοποιούμε την ψηφιοποιημένη έκδοση: https://play.google.com/books/reader?id=BewGM3b6F_0C&printsec=frontcover&output=reader&hl=el
• GAGARIN, Michael (Μάικλ Γκαγκάριν)
  [1994] «Probability and Persuasion: Plato and Early Greek Rhetoric.» Κείμενο που πρωτοδημοσιεύθηκε στον τόμο Worthington [1994]*: 46-68. Παραπέμπουμε στην ελληνική του μετάφραση: «Ε?κ?ς κα? πειθώ : ο Πλάτων και η πρώιμη ελληνική ρητορική.» Στον τόμο Σπαθαρα & Τζαλληλα [2003]*: 31-62.
• GOURINAT, Jean-Baptiste (Ζαν-Μπαπτίστ Γκουρινά)
  [1996] Les Stoiciens et l??me [= Οι Στωικοί για την ψυχή]. Παρίσι (Paris): P.U.F. Παραπέμπουμε στην ελληνική μετάφραση: Κωνσταντίνος Ν. Πετρόπουλος. Αθήνα: Ινστιτούτο του Βιβλίου ― Α. Καρδαμίτσα (1999, σελίδες 161 + 40 Επίμετρο, χρονολογικά, βιβλιογραφία, λεξιλόγιο· σε 21 εκ.).
• GUTHRIE, William Keith Chambers (Γουίλιαμ Kηθ Τσάμπερς Γκάθρι, 1906-1981)
  ――― A History of Greek Philosophy. Λονδίνο (London): Cambridge University Press. Από τη σπουδαία αυτή εργασία χρησιμοποιήσαμε τους εξής τόμους:
  [1971] 3? The Sophists [= Oι Σοφιστές]. Mετάφραση Δαμιανού Tσεκουράκη. Aθήνα: Mορφωτικό Ίδρυμα Eθνικής Tραπέζης (1989, σελίδες 542· σε 22 εκ.).
• GUYER, Paul (Πωλ Γκυγιέ)
  [2006] Kant [= Καντ]. Πρόλογος-Απόδοση: Γιώργος Μαραγκός. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg (2013, σελίδες 617 + 63 γλωσσάρι, βιβλιογραφία, πίνακας· σε 24 εκ.).
• HAYDUCK, Michael (Μίκαελ Χάιντουκ)
  [1882]* Simplicii, In libros Aristotelis De anima commentaria. Edidit Michael Hayduck. Commentaria in Aristotelem Graeca, 11. Edita consilio et auctoritate Academiae litterarum Regiae Borussicae (1882-1905/9). Βερολίνο (Berolini): Typis et impensis G. Reimeri (σελίδες xiv + 358· σε 23 εκ.).
  [1897]* (Pseudo) Ioannis Philoponi, In Aristotelis De anima libros commentaria. Edidit Michael Hayduck. Commentaria in Aristotelem Graeca, 15. Edita consilio et auctoritate Academiae litterarum Regiae Borussicae (1882-1905/9). Βερολίνο (Berolini): Typis et impensis G. Reimeri (σελίδες xix + 670· σε 23 εκ.).
• HUSSERL, Edmund (Έντμουντ Χούσερλ, 1859-1938)
  [1913] Ideen zu einer reinen phaenomenologie und phaenomenologischen philosophie [= Id?es directrices pour une ph?nom?nologie et une philosophie ph?nom?nologique pures]. Tome 1er : Introduction g?n?rale ? la ph?nom?nologie pure. Παρίσι (Paris): Gallimard / Tel (1993, σελίδες xxxix + 567· σε 19 εκ.). Το κείμενο αυτό δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1913 σε ξεχωριστό ανάτυπο του Jahrbuch f?r Philosophie und ph?nomenologische Forschung, I (1913), που εξέδιδε τότε ο Χούσερλ. Χάλλε (Halle): Max Niemeyer. Η γαλλική μετάφραση του έργου, την οποία επιμελήθηκε ο Πωλ Ρικέρ (P. Ric?ur), έγινε με βάση την 3η ανατύπωση του 1928.
• KAHN, Charles H. (Τσαρλς Καν, 1928-?)
  [2001] Pythagoras and the Pythagorians [= Ο Πυθαγόρας και οι Πυθαγόρειοι]. Μετάφραση από τα αγγλικά Μαριάννας Σταυροπούλου. Επιμέλεια Γ. Κουσουνέλου. Αθήνα: Εκδόσεις Ενάλιος / Φιλοσοφία (2005, σελίδες 250· σε 20 εκ.).
• KANT, Immanuel (Ιμμάνουελ Καντ, 1724-1804)
  [1781] Kritik der reinen Vernunft [= Κριτική του καθαρού Λόγου]. Εισαγωγή, μετάφραση και σχόλια του Αναστάσιου Γιανναρά. Το κείμενο παρακολουθεί και τη β΄ έκδοση της Κριτικής, η οποία δημοσιεύθηκε το 1787. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση / Φιλοσοφία - Πηγές.
  1. Πρόλογος, Εισαγωγές α΄ και β΄ έκδοσης, Υπερβατική Στοιχειολογία Ι (1978, σελίδες 149· σε 24 εκ.).
  2. Υπερβατική Στοιχειολογία ΙΙ, Υπερβατική Αναλυτική (1979, σελίδες 348 + 31 ευρετήρια· σε 24 εκ.).
• KENNEDY, George (Τζωρτζ Κέννεντυ)
  [1994] A new history of classical rhetoric [= Ιστορία της κλασικής ρητορικής]. Νέα Ιερσέη (New Jersey): Princeton University Press. Ελληνική μετάφραση Νίκος Νικολούδης. Επίβλεψη Ιωάννης Αναστασίου. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαδήμας (2002³, σελίδες 452 + 27 βιβλιογραφία, ευρετήριο· σε 24 εκ.).
• KRS = KIRK, Geoffrey Stephen
  [1983] & RAVEN, John Earle & SCHOFIELD, Malcolm:?The Presocratic Philosophers: a critical history with a selection of texts [= Οι Προσωκρατικοί φιλόσοφοι]. Μετάφραση Δημ. Κούρτοβικ. Αθήνα: Εκδόσεις Μ. Ι. Ε. Τ. (1988, σελίδες 561· σε 25 εκ.). Το σημαντικό αυτό έργο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1957 από τους G. S. Kirk και J. E. Raven, υποβλήθηκε όμως σε ευρείας έκτασης αναθεώρηση από τους συγγραφείς με τη συνεργασία του M. Schofield και επανεκδόθηκε το 1983.
• LABARRIERE, Jean-Louis (Ζαν-Λουΐ Λαμπαριέρ)
  [1984] «Imagination humaine et imagination animale chez Aristote.» Phronesis, XXIX (1984): 17-49.
  [1993] «Le r?le de la φαντασία dans la recherche du bien pratique.» Στον τόμο έκδοσης P. Aubenque [1993]*: 231-252.
  [1997] «D?sir, phantasia et intellect dans le De anima Γ΄ 9-11. Une r?plique ? Monique Canto-Sperber.» ?tudes Philosophiques (1997) / 1: 97-125.
  [2000] «Sentir le temps, regarder un tableau. Aristote et les images de la m?moire.» Στον τόμο έκδοσης της C. Darbo-Peschanski [2000]*: 269-283.
  [2002] «Phantasia, phantasma et phainetai dans le trait? Des r?ves.» Revue de philosophie ancienne, XX (2002) / 1: 89-107.
  [2004] «Phantasia: appara?tre, apparence, apparition.» M?tis, (n.s.) II (2004): 189-191. Εισαγωγικό σημείωμα στον θεματικό φάκελλο του περιοδικού.
• LALANDE, Andr? (Αντρέ Λαλάντ)
  [1926]* Vocabulaire technique et critique de la philosophie. Texte revu par les membres et correspondants de la Soci?t? Fran?aise de Philosophie et publi? avec leurs corrections et observations. Avant-propos de Ren? Poirier. Παρίσι (Paris): P.U.F. / Quadrige (1991, ανατύπωση της 16ης έκδοσης του 1988).
  1. A-M (σελίδες xxviii + 665· σε 19 εκ.).
  2. Ν-Ζ (σελίδες 1323· σε 19 εκ.).
• LONG, Anthony A. (Άντονυ Α. Λονγκ)
  [1974] Hellenistic Philosophy. Stoics, Epicurians, Sceptics [= Ελληνιστική φιλοσοφία: Στωικοί, Επικούρειοι, Σκεπτικοί.] Λονδίνο (London): Duckworth. Μεταφρασμένο στο ελληνικά από τον Σ. Δημόπουλο και τη Μ. Δραγώνα-Μονάχου. Αθήνα: Μ.Ι.Ε.Τ. (1990², σελίδες 410 + 32 βιβλιογραφία ενημερωμένη ως το 1984 και ευρετήριο· σε 21 εκ.).
  [1991] «Representation and the Self in Stoicism.» Άρθρο στον τόμο S. Everson [1991]*: 102-120.
  [1999]* The Cambridge Companion to Early Greek Philosophy. Edited by A. A. Long. Κάμβριο (Cambridge): Cambridge University Press (σελίδες xxxii + 427). Το έργο εκδόθηκε στα ελληνικά με τον τίτλο: Οι Προσωκρατικοί φιλόσοφοι. Συναγωγή συστατικών μελετών. Μετάφραση Θεοδόση Νικολαΐδη και Τάσου Τυφλόπουλου. Επιμέλεια Δανιήλ Ι. Ιακώβ. Αθήνα: Εκδόσεις Δημ. Ν. Παπαδήμα (2005, σελίδες 603 σε 25 εκ.).
• LORIES, Danielle (κα Ντανιέλ Λορίς)
  [2003]* & RIZZERIO, Laura (κα Λάουρα Ριτσέριο)?De la phantasia ? l?imagination. Sous la direction de Danielle Lories et Laura Rizzerio. Λουβένη-Ναμούρ-Παρίσι-Ντάντλεϋ (Louvain-Namur-Paris-Dudley Mass.): ?ditions Peeters / Soci?t? des ?tudes Classiques / Collection des ?tudes Classiques, vol. 17 (σελίδες viii + 150 + 10 βιβλιογραφία, ευρετήριο· σε 24 εκ.).
• LOVEJOY, Arthur Oncken (Αρθούρος Όνκεν Λάβτζοϋ, 1873-1962)
  [1942] The great chain of being. A study of the history of an idea. Κάμβριο, Μασ. (Cambridge, Mass.): Harward University press (200122, σελίδες xii + 333 + 49 σημειώσεις, ευρετήριο· σε 21 εκ.).
• LSJ = LIDDELL, Henry George (Χένρυ Τζορτζ Λίντελ)
  [1843] με τη συνδρομή των Robert SCOTT, Henry Stuart JONES και Roderick McKENZIE:?A Greek-English Lexicon. Compiled by H. G. Lidell and R. Scott. Revised and augmented throughout by H. S. Jones, with the assistance of R. McKenzie and with the co-operation of many scholars. Οξφόρδη (Oxford): Clarendon Press (αναπαράγεται η έκδοση 1940, σελίδες xlv + 2042, σε 4°). With a revised Supplement, 1996. Edited by P. G. W. Glare with the assistance of A. A. Thompson (1996, σελίδες xxxii + 320, σε 4°).
• MODRAK, Deborah K. W. (κα Ντέμπορα Μόντρακ)
  [1986] «Φαντασία reconsidered.» Archiv f?r Geschichte der Philosophie, LXVIII (1986): 47-69.
  [1987] Aristotle: the power of perception. Σικάγο Ιλινόις και Λονδίνο (Chicago & London): University of Chicago Press (σελίδες x + 226 + 10 βιβλιογραφία + 12 ευρετήρια· σε 24 εκ.).
• NUSSBAUM, Martha (κα Μάρθα Νάσμπαουμ-Κρέιβεν, 1947?)
  [1978]* Aristotle?s De motu animalium. Text with translation, commentary and interpretive essays by Martha Craven Nussbaum. Πρίνστον (Princeton): Princeton University Press (σελίδες xxx + 384 + 46 βιβλιογραφία, ευρετήρια).
  [1982] «Saving Aristotle?s appearances.» Άρθρο στον τόμο M. Schofield και M. Nussbaum [1982]*: 267-293.
  [1992]* & OKSENBERG-RORTY, Am?lie (κα Αμελία Όξενμπεργκ-Ρόρτυ):?Essays on Aristotle?s ?De Anima?. Edited by Martha C. Nussbaum and Am?lie Oksenberg-Rorty. Οξφόρδη (Oxford): Clarendon Press (σελίδες viii + 439· σε 24 εκ.).
• LEFEBVRE, Ren? (Ρενέ Λεφέμπρ)
  [1992] «Aristote, l?imagination et le ph?nom?ne: l?interpr?tation de Martha Craven Nussbaum.» Phronesis, XXXVII (1992): 22-45.
  [1997] «La phantasia chez Aristote: subliminalit?, indistinction et pathologie de la perception.» ?tudes Philosophiques (1997, 1): 41-58.
  [2003] «La crise de la phantasia  : originalit? des interpr?tations, originalit? d?Aristote.» Άρθρο στον τόμο D. Lories & L. Rizzerio [2003]*: 31-46.
• LESKY, Albin (Άλμπιν Λέσκυ)
  [1957] Geschichte der griechischen Literatur [= Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας]. Dritte, neu Bearbeitete und Erweiterte Auflage. Bern und M?nchen: Francke Verlag (1971³). Μετάφραση στα νέα ελληνικά του Α. Γ. Τσοπανάκη. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Εκδόσεις Κυριακίδη (19855, σελίδες 1256).
• LORIES, Danielle (κα Ντανιέλ Λορίς)
  [2003]* & RIZZERIO, Laura (κα Λάουρα Ριτσέριο): ?De la phantasia ? l?imagination. Sous la direction de Danielle Lories et Laura Rizzerio. Λουβένη, Ναμούρ, Παρίσι, Ντάντλεϋ (Louvain-Namur-Paris-Dudley Mass.): ?ditions Peeters / Soci?t? des ?tudes Classiques / Collection des ?tudes Classiques, vol. 17 (σελίδες viii + 150 + 10 βιβλιογραφία, ευρετήριο· σε 24 εκ.).
• PERNOT, Laurent (Λωράν Περνό)
  [2000] La rh?torique dans l?antiquit?. [= Η ρητορική στην Αρχαιότητα.] Παρίσι (Paris): Librairie G?n?rale Fran?aise. Μετάφραση στα ελληνικά: Ξανθίππη Τσελέντη. Επιμέλεια: Βάλια Σερέτη. Αθήνα: Εκδόσεις Δαίδαλος ? Ι. Ζαχαρόπουλος / Σύγχρονη αρχαιογνωστική βιβλιοθήκη (2005, σελίδες 325 + 46 Παράρτημα, βιβλιογραφία, ευρετήρια· σε 21 εκ.).
• PL?IADE: Encyclop?die de la Pl?iade (Εγκυκλοπαίδεια της Πλειάδας)
  [1974]* Ιστορία της Φιλοσοφίας [= Histoire de la Philosophie]. Παρίσι (Paris): ?ditions Gallimard. Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης.
  2. 19ος αιώνας: Ρομαντικοί-Κοινωνιολόγοι. Μετάφραση Τίτου Πατρίκιου και Παύλου Χριστοδουλίδη (1978, σελίδες 363 + 16 ευρετήριο, περιεχόμενα· σε 20,5 εκ.).
  3. 19ος-20ός αιώνας: Η εξελικτική φιλοσοφία. Εθνικές φιλοσοφικές σχολές. Μετάφραση Μαριλίζας Μήτσου-Παππά (1979, σελίδες 334· σε 20,5 εκ.).
• ROBIN, L?on (Λεόν Ρομπέν, 1866-1947)
  [1935] Platon. Παρίσι (Paris): Presses Universitaires de France / Dito (1988³, σελίδες vi + 246 + 24 βιβλιογραφία, ευρετήρια· σε 23 εκ.).
  ??― & MOREAU, Joseph (Ζοζέφ Μορώ)?Platon, OEuvres Compl?tes. Traduction nouvelle et notes ?tablies par L?on Robin avec la collaboration de M. J. Moreau. Παρίσι (Paris): ?ditions Gallimard / NRF-Biblioth?que de la Pl?iade.
  [1940]* 1. Avant-propos, Euph, Apol, Crit, Phd, Crat, Symp, Alc I-II, Char, Lach, Lys, Euth, Prot, Gor, Men, Hipp. mj, Hipp. min, Io, Menx, Resp (1989, σελίδες xx + 1450· σε 17,5 εκ.).
  [1943]* 2. Phdr, Tht, Parm, Soph, Pol, Tim, Cris, Phil, Leg, Epin, Epist, spuria, definitiones (1990, σελίδες 1671· σε 17,5 εκ.). Οι μεταφράσεις και οι σημειώσεις στον Τίμαιο και τον Παρμενίδη είναι του J. Moreau.
• SCHOFIELD, Malcolm (Μάλκολμ Σκόφιλντ)
  [1978] «Aristotle on the imagination.» Άρθρο που πρωτοδημοσιεύθηκε στον τόμο G. E. R. Lloyd [1978]*: 99-129, και αναδημοσιεύθηκε από τους J. Barnes et alii [1979]* 4: 103-132, καθώς και από τις M. Nussbaum & A. Oksenberg [1992]*: 249-277. Παραπέμπουμε στο άρθρο με τη σελιδαρίθμηση της τελευταίας δημοσίευσης.
  [1982]* & NUSSBAUM, Martha (Μάρθα Νάσμπαουμ):? Language and Logos. Studies in ancient greek philosophy presented to G. E. L. Owen. Edited by M. Schofield and M. C. Nussbaum. Κάμβριο (Cambridge): Cambridge University Press (σελίδες xiii + 359 + 10 ευρετήρια).
• WATSON, Gerard (Τζέραρντ Γουότσον)
  [1982] «Phantasia in Aristotle, De anima 3.3.» Classical Quarterly, XXXII (1982): 100-113.
  [1988] Phantasia in Classical Thought. Γκάλγουεϊ (Galway, Ireland): Galway University Press (σελίδες xiv + 162 + 14 βιβλιογραφία, ευρετήριο· σε 22 εκ.). * Σπάνιο και σημαντικό σύγγραμμα, το οποίο πέρασε σχεδόν απαρατήρητο όταν πρωτοεκδόθηκε, απουσιάζει από πολλές βιβλιοθήκες.
• WITTGENSTEIN, Ludwig Josef Johann (Λούντβικ Βιτγκενστάιν, 1889-1951)
  [1953] Philosophische Untersuchungen [= Φιλοσοφικές έρευνες]. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια Παύλου Χριστοδουλίδη. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση / Φιλοσοφία - Πηγές (1977, σελίδες 315· σε 24 εκ.).
• WORTHINGTON, Ian (Ίαν Γουόρθινγκτον)
  [1994]* Persuasion : Greek rhetoric in action. Edited by Ian Worthington. Λονδίνο (London): Routledge (σελίδες 263 + 14 βιβλιογραφία, ευρετήριο· σε 23 εκ.).