Παρουσίαση/Προβολή

(LIT2032) -  Νικόλαος Χαραλαμπόπουλος

Περιγραφή Μαθήματος

Ἀπὸ τὴν χορεία τῶν κατὰ καιροὺς ἀποδοθεισῶν στὸν ἱδρυτὴ τῆς Ἀκαδημίας ἰδιοτήτων ἐκείνη τοῦ πρώτου οὐτοπικοῦ συγγραφέα ἐνδέχεται νὰ προσεγγίζῃ τὴν ἱστορικὴ πραγματικότητα περισσότερο ἀπὸ ἄλλους, πιὸ προβεβλημένους τίτλους. Γιὰ τοῦ λόγου τὸ ἀληθὲς ἀρκεῖ ἡ ὑπενθύμιση ὅτι καὶ οἱ δύο μνημειακοί του διάλογοι πραγματεύονται τὴν θεμελίωση τῆς ἰδανικῆς κοινωνίας. Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ  τὰ δύο μεγαλιθικὰ οἰκοδομήματα τῆς Καλλιπόλεως καὶ τῆς Μαγνησίας ὁ Πλάτων ἐγκατασπείρει στοὺς διαλόγους του περιορισμένης ἐκτάσεως αὐτάρκεις ἀφηγήσεις οἱ ὁποῖες ἐκφράζουν ἀκραιφνέστερα τὴν οὐτοπική τους φύση, ἐπειδή (α) περιγράφουν, ἁδρομερῶς ἢ λεπτομερῶς, πολιτικὰ ὡργανωμένες κοινωνίες· (β) οἱ κοινωνίες αὐτὲς εἶναι ὑποθετικές· ἀλλά (γ) διέπονται ἀπὸ τοὺς ἴδιους κανόνες μὲ τὶς πραγματικὲς στὶς συνθῆκες τοῦ δικοῦ τους χωροχρόνου καί, γι’ αὐτό, ἰσοδυναμοῦν μὲ δυνητικὰ παράλληλα καὶ ὄχι μὲ ἱστορίες ἀπὸ τὸν κόσμο τοῦ φανταστικοῦ.

Οἱ ἑνότητες αὐτές, ἀναλόγως τῆς θεματολογίας τοῦ ἑκάστοτε συγκειμένου, δύνανται νὰ ταξινομηθοῦν μὲ βάση τὴν κειμενική τους λειτουργία σὲ τρεῖς ὁμάδες. Ἡ πρώτη περιλαμβάνει τὶς ἀφηγήσεις οἱ ὁποῖες ἐπέχουν τὸν ρόλο εὑριστικῶν ἐργαλείων πολιτικῆς φιλοσοφίας· ἐδῶ ἀνήκουν ἡ Πόλη τῶν Χοίρων τῆς Πολιτείας, ἡ πρόδρομη, προπολιτικὴ ἐκδοχὴ τῆς Καλλιπόλεως καὶ οἱ τρεῖς μικροουτοπίες τοῦ Χαρμίδου. Ἡ δεύτερη περιλαμβάνει τὰ ἀφηγήματα ἐναλλακτικῆς ἱστορίας τῶν Ἀθηνῶν ὅπως τὰ ἀποτυπώνει ὁ Ἐπιτάφιος τῆς Ἀσπασίας στὸν Μενέξενον καὶ τὰ ἀποκαλυφθέντα ἀπὸ τὸν Σόλωνα αἰγυπτιακὰ ἀρχεῖα γιὰ τὴν μάχη Ἀθηναίων καὶ Ἀτλάντων στὸν Κριτίαν. Σὲ χωριστὴ ὁμάδα κατατάσσεται ἡ οὐτοπικὴ κοινωνία τῆς Ἐποχῆς τοῦ Κρόνου ἀπὸ τὸν μῦθο τοῦ Πολιτικοῦ· στὴν ὁποία τὸ ἀφήγημα τῆς ἐναλλακτικῆς προϊστορίας συναντᾷ τὸ εὑριστικὸ μοντέλο τῆς ἀντεστραμμένης πραγματικότητος.

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη, 1 Οκτωβρίου 2019