Darstellung / Vorschau

Περιεχόμενο μαθήματος (Syllabus)

• Ορισμός της έννοιας του 'μύθου'
• Τελετουργική Σχολή του Κέμπριτζ
• Λειτουργική ερμηνεία του μύθου
• Τελετουργίες αίματος και πυράς
• Η βία και το ιερό
• Ο μύθος του Οιδίποδα
• Φροϋδική ερμηνεία του μύθου
• Συμβιωτική φάση και αγωνία του αποχωρισμού στον μύθο
• Υικές αντιδράσεις στην μητρική απειλή στον μύθο
• Δομική ανάλυση του μύθου
• Γαλλική Σχολή ερμηνείας του μύθου
• Διόνυσος - Ανθεστήρια

Προτεινόμενα συγγράμματα

Καρακάντζα, Ε.Δ., Αρχαίοι Ελληνικοί Μύθοι. Ο θεωρητικός λόγος του 20^ου αι. για την φύση και την ερμηνεία τους, εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2004.

Burket, W., Αρχαία Ελληνική Θρησκεία, εκδ. Καρδαμίτσα, Αθήνα 1993.

Graf Fritz, Εισαγωγή στη μελέτη της ελληνικής μυθολογίας, μτφρ. Λέλλου Αγγελική, επιμ. Χανιώτης Άγγελος, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (ΠΕΚ), 2012.

Βιβλιογραφία

Bremmer, J., (επιμ.), «Oedipus and the Greek Oedipus complex», Interpretation of Greek Mythology, Λονδίνο 1988, 41-59. 

Burkert, W., Homo Necans. The Anthropology of Ancient Greek Sacrificial Ritual and Myth, μτφρ. P. Bing, Μπέρκλεϋ/Λος Άντζελες/Λονδίνο

1983 [1972].

Burkert, W., Αρχαία Ελληνική Θρησκεία. Αρχαϊκή και κλασσική εποχή, μτφρ. Ν. Π. Μπεζαντάκος & Αφροδίτη Αβαγιαννού, Αθήνα 1993. 

Burkert, W., Ελληνική Μυθολογία και Τελετουργία. Δομή και Ιστορία, μτφρ. Η. Ανδρεάδη, Αθήνα ²1997.

Burkert, W., «Jason, Hypripyle and new fire at Lemnos. A study in myth and ritual », Classical Quarterly 20 (1970), 1-16.

Buxton, R., Όψεις του Φαντασιακού στην Αρχαία Ελλάδα, μτφρ. Τ. Τυφλόπουλος, επιμ. Δ. Ι. Ιακώβ, Θεσσαλονίκη 2002 [1979].

Caldwell, R. S., «Selected bibliography on psychoanalysis and classical studies », Arethusa 7.1 (1974), 115-34.

Caldwell, R. S., «The psychoanalytic interpretation of Greek myth» στο L. Edmunds (επιμ.) Approaches  to Greek Myth, Βαλτιμόρη 1990, 342-89.

Caldwell, R. S., Hesiod? s Theogony with an Interpretative Essay: The Psychology of the Succession Myth, Κέμπριτζ ΜΑ 1987.

Caldwell, R. S., The Origin of the Gods. Psychoanalytic Study of Greek Theogonic Myth, Οξφόρδη 1989.

Cornford, F. M., «The origin of the Olympic games», στο Harrison 1962 [1926].

Cornford, F. M., Η αττική κωμωδία. Μτφρ. Λ. Ζενάκος, Αθήνα 1972 [1914].

Dawe, R. D., Sophocles: Oedipus Rex, Cambridge, 1984.

Detienne, M., Η Ανακάλυψη της Μυθολογίας, μτφρ. Μ. Ι. Γιόση, Αθήνα 1995.

Dodds, E. R., ?On Misunderstanding Oedipus Rex?, Greece & Rome 13, Cambridge University Press, 1966, 37-49.

Edmunds, L. (επιμ.), Approaches to Greek Myth, Βαλτιμόρη 1990.

Felman, S., Jacques Lacan and the Adventure of Insight. Cambridge, 1987.

Frazer, J. G., O χρυσός κλώνος. Μελέτη για την μαγεία και τη θρησκεία, τομ. 4, μτφρ. Μ. Μπικάκη, επιμ. Π. Καρμάντζος, Αθήνα 1990 ? 1994. 5^ος τομ.: Ευρευτήριο και Βιβλιογραφία, επιμ. Π. Καρμάντζος, Αθήνα 1998 [1915].

Freud S., Τέχνη και Ψυχανάλυση, μτφρ. Κ. Μηλτιάσης, εκδ. Κοροντζής, Αθήνα 2005.

Freud, S., Civilization, Society and Religion: Group Psychology, Civilization and its Discontents and other Works. Standard Edition, τ. 12, Λονδίνο 1985.

Freud, S., Introductory Lectures on Psychoanalysis. A Course of Twenty Eight Lectures Delivered at the University of Vienna. Standard Edition, τ. 15-16, Λονδίνο 1970 [1922]).

Freud, S., Η ερμηνεία των ονείρων, μτφρ. Λ. Αναγνώστου, Αθήνα 1993 [Λονδίνο 1900].

Freud, S., Τρεις πραγματείες για την θεωρία της σεξουαλικότητας, μτφρ. Β. Νικολούδη, Αθήνα 1999 [Λονδίνο 1905].

Girard, R., Κεκρυμμένα από καταβολής, μτφρ. Κ.Ι. Γκότσης, Αθήνα 1994 [Παρίσι 1978].

Girard, R., Το εξιλαστήριο θύμα. Η βία και το ιερό, μτφρ. Κ. Παπαγιώργης, Αθήνα 1991 [Παρίσι,1972].

Graf, F., Greek Mythology. An introduction, μτφρ. T. Marier, Βαλτιμόρη / Λονδίνο 1996 [Ζυρίχη / Μόναχο ²1987].

Grimal, P., Λεξικό της ελληνικής και ρωμαϊκής μυθολογίας, επιμ. ? μτφρ. Β Άτσαλος, Θεσσαλονίκη 1991 [Παρίσι 1976].

Harrison, J., Prolegomena to the Study of Greek Religion. Κέμπριτζ ³1922 [1903]

Harrison, J., Themis. A Study of the Social Origins of Greek Religion. Κέμπριτζ ²1926 [1912] (ανατύπωση για τις εκδόσεις Merlin Press του Λονδίνου το 1963, επανέκδοση σε έναν τόμο μαζί με τα Epilegomena to the study of Greek Religion [1921] το 1962).

Καρακάντζα, Ε.Δ., Αρχαίοι Ελληνικοί Μύθοι. Ο θεωρητικός λόγος του 20^ου αι. για την φύση και την ερμηνεία τους, εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2004.

Karakantza, E.D., «In quest of the Father in the narratives of origin and movement in Oedipus Tyrannus», στο MΕTIS, Revue de anthropologie du monde grec ancien, n.s 9 (2011), 149-164.

Kirk, G. S., «Aetiology, ritual, charter: three equivocal terms in the study of myths», Yale Classical Studies 22 (1972), 83-102.

Kirk, G. S., Myth: Its Meaning and Functions in Ancient and Other Cultures, Κέμπριτζ 1970.

Kirk, G. S., The Nature of Greek Myths. Λονδίνο 1974.

Kluckhohn, C., «Myth and Rituals. A general theory», Harvard Theological Review 35 (1942), 45-79.

Lacan, J.,  Ecrits: A Selection, trans. A. Sheridan, London, 2001.

Lacan, J., Le Seminaire, Livre II: Le Moi dans la Theorie de Freud et dans la Technique de la Psychanalyse, Paris, 1978.

Levi-Strauss, C., Structural Anthropology, μτφρ C. Jacobson & B. Schoepf, Λονδίνο 1963 [Παρίσι 1958].

Levi-Strauss, C., Μύθος και Νόημα, μτφρ. Β. Αθανασόπουλος, Αθήνα 1986.

Murray, G., Five Stages on Greek Religion, Οξφόρδη 1925.

Propp, V., Μορφολογία του παραμυθιού, μτφρ. Α. Παρίση, Αθήνα 1987 [1928].

Pucci, P., Oedipus and the Fabrication of the Father; Oedipus Tyrannus in Modern Criticism and Philosophy, Baltimore, 1992.

Segal, C., Τραγικός ηρωϊσμός και τα όρια της γνώσης, μτφρ. Ε.Δ. Μακρυγιάννη & Ι. Θ. Α. Παπαδημητρίου, Ελληνική Ανθρωπιστική Εταιρεία, Αθήνα 2001.

Slater, F. E., «The Greek family in history and myth», Arethusa 7.1 (1974), 9-44.

Slater, F. E., The Glory of Hera. Greek Mythology and the Greek Family, Βοστόνη 1968.

Van Gennep, A., Le rites de passage, Παρίσι 1909.

Vernant, J.-P., & P. Vidal-Naquet, Μύθος και Τραγωδία στην Αρχαία Ελλάδα, μτφρ Α.Τάττη, τομ. 2, Αθήνα 1988 & 1991.

Vernant, J.P., «Ο ''Οιδίπους'' χωρίς το σύμπλεγμα» στο J.P. Vernant & P. Vidal ? Naquet, Μύθος και τραγωδία στην αρχαία Ελλάδα, 1^ος τόμ.,  Αθήνα 1988, 89-116 [Παρίσι 1972, 75-98]

Vernant, J.-P., Μύθος και σκέψη στη αρχαία ελλάδα, μτφρ Σ. Γεωργιάδη, Θεσσαλονίκη 1975.

 Vidal - Naquet, P., «Ο Φιλοκτήτης του Σοφοκλη και η εφηβεία», στο J.-P. Vernant & P. Vidal - Naquet, Μύθος και τραγωδία στην αρχαία Ελλάδα, 1^ος τόμ.,  Αθήνα 1988, 183-211 [(1971), 623-38].

Vidal - Naquet, P., Ο μαύρος κυνηγός. Μορφές σκέψης και μορφές κοινωνίας στον ελληνικό κόσμο, μτφρ. Γ. Ανδρεάδης & Π. Ρηγοπούλου, Αθήνα 1983 [Παρίσι 1981].

Whitman, C. H., Sophocles. A Study in heroic Humanism, Cambridge, 1951.

Winnington-Ingram, R. P., Sophocles; An Interpretation, Cambridge, 1980.

Μαθησιακοί στόχοι

Οι φοιτητές αναμένεται να κατανοήσουν και να εξοικειωθούν με την έννοια της φύσης του μύθου και με τα σύγχρονα μεθοδολογικά εργαλεία ερμηνείας των αρχαίων ελληνικών μύθων, όπως προτάθηκαν από την σύγχρονη επιστήμη της μυθολογίας (οριοθέτηση της φύσης του μύθου, λειτουργία του μύθου, σχολές ερμηνείας: τελετουργική, λειτουργική, ψυχαναλυτική, δομική). Επίσης, προσεγγίζονται οι βασικές όψεις της τελετουργίας και των εορτών των αρχαίων Ελλήνων.