Διαπολιτισμική Εκπαίδευση Εκπαιδευτικών
Ευγενία Αρβανίτη
Πρόκειται για ένα θεωρητικό και πρακτικό μάθημα που αναλύει τις κοινωνικές και πολιτισμικές διαδικασίες ένταξης σε παγκοσμιοποιημένα πλαίσια αναφοράς. Επίσης συζητά νέες θεωρίες, μοντέλα, έννοιες και ερωτήματα που νοηματοδοτούν τη διαπολιτισμικόττα. Η διαπολιτισμικότητα ως έννοια είναι χρήσιμη στην κατανόηση και αποτελεσματική διαχείριση της πολιτισμικής διαφορετικότητας στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Οι συναλλαγές και η επικοινωνία με ανθρώπους διαφορετικών πολιτισμών (επανα)νοηματοδοτούνται στο χώρο και στο χρόνο και εντατικοποιούνται μέσα από τις τεχνολογίες επικοινωνίας, τα συστήματα μεταφοράς, την παγκόσμια οικονομία και τη διεθνή μετανάστευση/κινητικότητα. Σε αυτό το πολυσχιδές πλαίσιο επικοινωνίας και παγκοσμιοποιημένης κοινωνικότητας, ο πολιτισμός μας καθορίζει τη συμπεριφορά μας. Νέες προκλήσεις εμφανίζονται και απαιτούν ικανότητες διαπολιτισμικής επικοινωνίας προκειμένου να λειτουργήσει ο σύχρονος εκπαιδευτικός αποτελεσματικά σε ένα διασυνδεδεμένο πλαίσιο, καθώς ο τρόπος που πράττουμε μπορεί να μην είναι ούτε ο μόνος ούτε και ο πιο σωστός. Τα ερωτήματα προς συζήτηση, τα πολιτισμικά παραδείγματα, οι μελέτες περίπτωσης και η βιβλιογραφία που προτείνονται στα μαθήματα προάγουν την ενεργή και αυτοκαθοδηγούμενη μάθηση, την αναστοχαστικότητα, την κατανόηση πολλαπλών οπτικών, τον διαπολιτισμικό διάλογο και την κριτική σκέψη. Οι δεξιότητες αυτές είναι απαραίτητες για τον σύγχρονο εκπαιδευτικό προκειμένου να προετοιμάσει τον πολίτη του κόσμου για μια κοινωνία συμπερίληψης.
Λιγότερα
Πρόκειται για ένα θεωρητικό και πρακτικό μάθημα που αναλύει τις κοινωνικές και πολιτισμικές διαδικασίες ένταξης σε παγκοσμιοποιημένα πλαίσια αναφοράς. Επίσης συζητά νέες θεωρίες, μοντέλα, έννοιες και ερωτήματα που νοηματοδοτούν τη διαπολιτισμικόττα. Η διαπολιτισμικότητα ως έννοια είναι χρήσιμη στην κατανόηση και αποτελεσματική διαχείριση της πολιτισμικής διαφορετικότητας στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Οι συναλλαγές και η επικοινωνία με ανθρώπους διαφορετικών πολιτισμών (επανα)νοηματοδοτούνται στο χώρο και στο χρόνο και εντατικοποιούνται μέσα από τις τεχνολογίες επικοινωνίας, τα συστήματα μεταφοράς, την παγκόσμια οικονομία και τη διεθνή μετανάστευση/κινητικότητα. Σε αυτό το πολυσχιδές πλαίσιο επικοινωνίας και παγκοσμιοποιημένης κοινωνικότητας, ο πολιτισμός μας καθορίζει τη συμπεριφορά μας. Νέες προκλήσεις εμφανίζονται και απαιτούν ικανότητες διαπολιτισμικής επικοινωνίας προκειμένου να λειτουργήσει ο σύχρονος εκπαιδευτικός αποτελεσματικά σε ένα διασυνδεδεμένο πλαίσιο, καθώς ο τρόπος π
Πρόκειται για ένα θεωρητικό και πρακτικό μάθημα που αναλύει τις κοινωνικές και πολιτισμικές διαδικασίες ένταξης σε παγκοσμιοποιημένα πλαίσια αναφοράς. Επίσης συζητά νέες θεωρίες, μοντέλα, έννοιες και ερωτήματα που νοηματοδοτούν τη διαπολιτισμικόττα. Η διαπολιτισμικότητα ως έννοια είναι χρήσιμη στην κατανόηση και αποτελεσματική διαχείριση της πολιτισμικής διαφορετικότητας στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Οι συναλλαγές και η επικοινωνία με ανθρώπους διαφορετικών πολιτισμών (επανα)νοηματοδοτούνται στο χώρο και στο χρόνο και εντατικοποιούνται μέσα από τις τεχνολογίες επικοινωνίας, τα συστήματα μεταφοράς, την παγκόσμια οικονομία και τη διεθνή μετανάστευση/κινητικότητα. Σε αυτό το πολυσχιδές πλαίσιο επικοινωνίας και παγκοσμιοποιημένης κοινωνικότητας, ο πολιτισμός μας καθορίζει τη συμπεριφορά μας. Νέες προκλήσεις εμφανίζονται και απαιτούν ικανότητες διαπολιτισμικής επικοινωνίας προκειμένου να λειτουργήσει ο σύχρονος εκπαιδευτικός αποτελεσματικά σε ένα διασυνδεδεμένο πλαίσιο, καθώς ο τρόπος π
ΣΤΟΧΟΙ
- Να αναγνωρίζετε διαφορετικούς παράγοντες πολιτισμικής διαφορετικότητας στην κοινωνία μας.
- Να αναλύετε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε ζώντας σε ένα παγκόσμιο χωριό.
- Να εντοπίζετε την ενότητα και την αρμονία μέσα στη διαφορετικότητα.
- Να αναγνωρίζετε τη σπουδαιότητα του να αναπτύξει κανείς στέρεες γνώσεις και ικανότητες διαπολιτισμικής επικοινωνίας.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
? Η πρόοδος των τεχνολογιών επικοινωνίας, των σύγχρονων συστημάτων μεταφορών, της παγκόσμιας οικονομίας, της διεθνούς επιχειρηματικότητας, της μαζικής μετανάστευσης και της διεθνούς ανταλλαγής είναι κύριοι παράγοντες πολιτισμικής διαφορετικότητας στην κοινωνία μας.
? Καθώς τα γεωγραφικά σύνορα, τα οποία άλλοτε χώριζαν τους λαούς και τις χώρες μεταξύ τους, υποχωρούν, υπάρχουν διάφορα θέματα σχετικά με την παγκοσμιοποίηση και προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε ζώντας σε ένα παγκόσμιο χωριό, που τονίζουν την αναγκαιότητα να αποκτήσουμε ικανότητες στη διαπολιτισμική επικοινωνία.
? Ο πολιτισμός μας καθορίζει τη συμπεριφορά μας? ωστόσο, ο τρόπος που πράττουμε μπορεί να μην είναι ούτε ο μόνος ούτε και ο πιο σωστός. Διαφορετικά πολιτισμικά έθιμα και πρακτικές πρέπει να ερμηνευτούν μέσα στα δικά τους πλαίσια.
? Για να επωφεληθούμε από τα οφέλη της πολιτισμικής διαφορετικότητας στην κοινωνία μας, είναι ανάγκη να αναπτύξουμε στέρεη γνώση και ικανότητες στην επικοινωνία με ανθρώπους διαφορετικών πολιτισμών.
? Η μελέτη της διαπολιτισμικής επικοινωνίας μάς εξοπλίζει με την απαραίτητη γνώση και τις δυναμικές ικανότητες για να διαχειριστούμε τις διαφορές αποτελεσματικά και ουσιαστικά.
Τέλος, συζητιούνται εισαγωγικά στοιχεία για τη διεξαγωγή και την αξιολόγηση του μαθήματος.
Στόχοι:
Να αναγνωρίζετε την πολυεπίπεδη φύση του πολιτισμού.
? Να αναγνωρίζετε διαφορετικά συστατικά και χαρακτηριστικά του πολιτισμού.
? Να ορίζετε διαφορετικά είδη υποκουλτουρών.
? Να αξιολογείτε διαφορετικές προσεγγίσεις της μελέτης του πολιτισμού.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
? Είναι δύσκολο να βρεθεί ένας συμπαγής ορισμός του πολιτισμού, καθώς τα χαρακτηριστικά που χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν τις πολιτισμικές διαφορές δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστούν σε όλο τον κόσμο.
? Υπάρχουν διαφορετικοί ορισμοί του πολιτισμού και οι υποκουλτούρες μπορεί να ορίζονται από την εθνοτικότητα, την κοινωνική τάξη, τη συμμετοχή σε έναν οργανισμό και τη γεωγραφική τοποθεσία. Η ταύτιση με μια συγκεκριμένη πολιτισμική ομά-
δα μάς παρέχει μια αίσθηση ταυτότητας.
? Ο πολιτισμός ορίζεται σε αυτό το βιβλίο ως ο συγκεκριμένος τρόπος ζωής μιας ομάδας ανθρώπων και αποτελεί το άθροισμα της γνώσης, των εμπειριών, των πεποιθήσεων, των αξιών, των παραδόσεων, των χρονικών εννοιών, των ρόλων, των χωρικών σχέσεων στον χώρο, των κοσμοθεωριών, των υλικών αντικειμένων και της γεωγραφικής επικράτειας.
? Η πολιτισμική ταυτότητα αποτελεί διαδικασία που δεν ολοκληρώνεται ποτέ? βρίσκεται πάντα σε ρευστότητα, εξαρτάται από το εκάστοτε πλαίσιο και υπόκειται σε μεταβολές. Η κατανόηση του όρου πολιτισμός μας βοηθά να αξιολογήσουμε τη δική μας πολιτισμική ταυτότητα, καθώς και να εκτιμήσουμε την ταυτότητα όσων ανήκουν σε διαφορετικό πολιτισμό.
? Αν και υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους αναγνωρίζουμε πολιτισμούς και πολιτισμικές ομάδες, ένας από τους στόχους αυτής της αναγνώρισης είναι να αναδειχθεί ότι οι ομάδες των ανθρώπων διαφέρουν μεταξύ τους. Με αυτό τον τρόπο αναγνωρίζουμε τις διαφορές και αξιολογούμε τη διαφορετικότητα.
? Μπορούμε να επιτύχουμε ευρύτερη γνώση σχετικά με ζητήματα πολιτισμικής έκφρασης, δημιουργικότητας και τέχνης μέσω της διεπιστημονικής σκέψης πάνω στο θέμα του πολιτισμού. Τόσο η ημική όσο και η ητική προσέγγιση μας βοηθούν στη μελέτη των πολιτισμών εντός και εκτός του συστήματος.
Στόχοι:
? Να ορίζετε την αντίληψη και να εντοπίζετε τα τρία στάδια της αντιληπτικής διαδικασίας.
? Να αναλύετε την επίδραση του πολιτισμού στην ανθρώπινη αντίληψη.
? Να εξηγείτε τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να επηρεάσουν τη διαπολιτισμικότητα
- ο εθνοκεντρισμός,
- τα στερεότυπα,
- η προκατάληψη και
- ο ρατσισμός.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
? Η ανθρώπινη αντίληψη αποτελεί τη βάση της επικοινωνίας. Ο φυσικός μηχανισμός της αντίληψης είναι ουσιαστικά ο ίδιος σε όλους τους ανθρώπους: τα αισθητήρια όργανα (μάτια, αυτιά, μύτη κ.λπ.) μας επιτρέπουν να αντιληφθούμε ερεθίσματα στο περιβάλλον μας. Τα ερεθίσματα που λαμβάνονται με αυτόν τον τρόπο οδηγούνται στη συνέχεια μέσω του νευρικού συστήματος στον εγκέφαλο, όπου ερμηνεύονται.
? Η αντίληψη αποτελεί τη διαδικασία με την οποία αυτές οι αισθήσεις οργανώνονται σε αναγνωρίσιμα σύνολα ? το πρώτο βήμα για την απόδοση σημασίας. Η προηγούμενή μας εμπειρία γεννά προσδοκίες, οι οποίες ενεργούν πάνω στα νέα ερεθίσματα που θα ληφθούν.
? Το αποτέλεσμα της ερμηνείας και η διαδικασία της νοηματοδοσίας δεν είναι ίδια για όλους τους ανθρώπους. Η ερμηνεία είναι επίκτητη λειτουργία και επομένως υπόκειται σε ψυχολογικές, φυσιολογικές και πολιτισμικές επιρροές.
? Ενώ η ροπή προς την κατηγοριοποίηση και τη χρήση στεροτύπων είναι κοινή σε όλους τους ανθρώπους, είναι η πολιτισμική μας κοινωνικοποίηση που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο επιτελείται αυτή η λειτουργία.
? Για να ξεπεράσουμε τους φραγμούς που θέτουν στη διαπολιτισμική επικοινωνία τα στερεότυπα, η προκατάληψη και ο ρατσισμός, θα πρέπει να ασκούμε τον πολιτισμικό σχετικισμό και να διατηρούμε το μυαλό μας ανοιχτό όταν αλληλεπιδρούμε με φορείς διαφορετικών πολιτισμών.
Στόχοι:
? Να εντοπίζετε τις πέντε διαστάσεις του πολιτισμού του Hofstede.
? Να ορίζετε τους πολιτισμούς υψηλού και χαμηλού πλαισίου του Hall.
? Να συγκρίνετε και να αντιπαραθέτετε τους αξιακούς προσανατολισμούς των Kluckhohn και Strodtbeck.
? Να εξηγείτε τη θεωρία πολιτισμικών αξιών του Schwartz.
? Να εφαρμόζετε τις αρχές που διέπουν τη δεοντολογία της διαπολιτισμικής επικοινωνίας.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
? Οι τέσσερις πολιτισμικές διαστάσεις του Hofstede περιλαμβάνουν τον ατομικισμό έναντι της συλλογικότητας, την αρσενικότητα έναντι της θηλυκότητας, την απόσταση εξουσίας και την αποφυγή αβεβαιότητας. Πέμπτη διάσταση, που αναπτύχθηκε από τους Hofstede και Bond, αποτελεί ο μακροπρόθεσμος προσανατολισμός έναντι του βραχυπρόθεσμου.
? Αυτό το μοντέλο των πέντε διαστάσεων έχει βρει ευρεία χρήση στη διαπολιτισμική έρευνα σχετικά με τις οργανώσεις, τα άτομα και τις κοινότητες, παρότι έχει και ορισμένους επικριτές.
? Το πολιτισμικό μοντέλο υψηλού και χαμηλού πλαισίου του Edward T. Hall περιγράφει τον βαθμό στον οποίο τα άτομα βασίζονται σε λεκτικούς ή πλαισιακούς κώδικες, προκειμένου να αντλήσουν πληροφορίες.
? Η θεωρία των αξιακών προσανατολισμών των Kluckhohn και Strodtbeck περιλαμβάνει τους προσανατολισμούς ανθρώπου - φύσης, δραστηριότητας, χρόνου, ανθρώπινης φύσης και σχέσεων. Οι Condon και Yousef επέκτειναν το μοντέλο των Kluckhohn και Strodtbeck, ωστόσο η ποικιλία των πολιτισμικών αξιών καθιστά δύσκολη την κατάρτιση ενός διεξοδικού καταλόγου.
? Η αξιακή θεωρία του Schwartz εντοπίζει εφτά τύπους πολιτισμικών αξιών, οι οποίοι συνοψίζονται σε τρεις διαστάσεις: ενσωμάτωση έναντι αυτονομίας, ιεραρχία έναντι ισονομίας και υπεροχή έναντι αρμονίας.
? Τρεις προσεγγίσεις της ηθικής συζητούνται εδώ: η καθολικότητα, ο σχετικισμός και η επικοινωνιακή προσέγγιση. Γενικές αρχές που διέπουν ολόκληρο το φάσμα της ηθικής διαπολιτισμικότητας περιλαμβάνουν την αμοιβαιότητα, τη μη επίκριση - αποδοκιμασία, την ειλικρίνεια και τον σεβασμό.
Στόχοι:
? Να ορίζετε τους διαφορετικούς τύπους ταυτότητας.
? Να εξηγείτε τις πηγές και τα χαρακτηριστικά των ταυτοτήτων.
? Να εξηγείτε τις θεωρίες των ταυτοτήτων και της διαπραγμάτευσης ταυτοτήτων.
? Να αναλύετε τις ταυτότητες εντός του ιστορικού, οικονομικού και πολιτικού πλαισίου.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
? Η κοινωνική κατηγοριοποίηση οδηγεί στον σχηματισμό εσω-ομάδων και εξω-ομάδων, καθώς και στον σχηματισμό μελών ομάδας με βάση το φύλο, τη φυλή, την εθνοτικότητα, τη θρησκεία, τον πολιτισμό και την εθνικότητα.
? Η κατηγοριοποίηση μας βοηθά να κατανοήσουμε τον κόσμο δίνοντάς του δομή? από την άλλη, δημιουργεί και ενισχύει στερεότυπα για τους ανθρώπους, ειδικά όσους ανήκουν σε εξω-ομάδες.
? Οι άνθρωποι ζουν με πολλές ταυτότητες οι οποίες αλλάζουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Οι ταυτότητες μπορούν να μελετηθούν τόσο σε προσωπικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Η ταυτότητα αναπτύσσεται μέσα από διάφορα στάδια.
? Το Αναπτυξιακό Μοντέλο Διαπολιτισμικής Ευαισθητοποίησης (DMIS), που δημιουργήθηκε από τον Milton Bennett, λειτουργεί ως πλαίσιο για να εξηγηθούν οι αντιδράσεις των ανθρώπων στις πολιτισμικές διαφορές.
? Η διαπολιτισμική ταυτότητα μπορεί να αναπτυχθεί μέσω της ανοιχτότητας σε πολιτισμικά διαφορετικούς ανθρώπους και της προθυμίας να διαπραγματευθεί κανείς τις διαφορές. Ο σημερινός κόσμος καθιστά αναγκαίες τις διαδικασίες κατασκευής και διαπραγμάτευσης της ταυτότητας, σε αντιδιαστολή με τις πιο παραδοσιακές διαδικασίες της διαμόρφωσης ταυτότητας.
Στόχοι:
? Να κατανοείτε το γεγονός ότι η μετανάστευση αποτελεί βασικό παράγοντα πολιτισμικής διαφορετικότητας.
? Να εξηγείτε το πολιτισμικό σοκ και το αντίστροφο πολιτισμικό σοκ.
? Να εντοπίζετε τα μοντέλα και τους προσανατολισμούς του επιπολιτισμού.
? Να αναλύετε τους παράγοντες που επηρεάζουν τη διαπολιτισμική προσαρμογή.
? Να σχεδιάζετε επικοινωνιακές στρατηγικές προς διευκόλυνση της διαπολιτισμικής προσαρμογής.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
? Η πολιτισμική διαφορετικότητα που φέρνουν οι μετανάστες στη χώρα υποδοχής σηματοδοτεί επίσης αλλαγές για τις πεποιθήσεις, τις αξίες και τις ταυτότητες του κυρίαρχου πολιτισμού. Επομένως, η ποικιλομορφία δημιουργεί προκλήσεις και για τις δύο πλευρές. Εκτός από την ομάδα των μεταναστών, χρειάζεται να υποστούν ψυχολογική και κοινωνιολογική προσαρμογή και οι κάτοικοι υποδοχής, ως αποτέλεσμα της παρουσίας πολιτισμικά διαφορετικών άλλων.
? Οι έννοιες της μεταναστευτικότητας και της διεθνικότητας είναι αλληλένδετες. Οι διακρατικές μετακινήσεις που σχετίζονται με τη μεταναστευτικότητα δεν αποτελούν πλέον ταξίδι χωρίς επιστροφή. Πολλοί μετανάστες σήμερα οικοδομούν κοινωνικά δίκτυα που διαπερνούν τα γεωγραφικά, πολιτισμικά και πολιτικά σύνορα, επιδιδόμενοι μ? αυτό τον τρόπο στη διαδικασία της διεθνικότητας.
? Όλοι οι άνθρωποι που μετακινούνται σε έναν νέο πολιτισμό βιώνουν πολιτισμικό σοκ, η διαδικασία του οποίου μπορεί να διαιρεθεί σε διάφορα στάδια. Οι μετανάστες που επιστρέφουν ενδέχεται επίσης να βιώσουν αντίστροφο πολιτισμικό σοκ.
? Οι προσανατολισμοί σε σχέση με τον κληρονομικό και τον ντόπιο πολιτισμό μπορούν να οδηγήσουν σε τέσσερις προσανατολισμούς επιπολιτισμού: στην αφομοίωση, στην ενσωμάτωση, στον διαχωρισμό και στην περιθωριοποίηση.
? Οι διαδικασίες επιπολιτισμού μπορεί να επηρεάζονται από ένα φάσμα προσωπικών, κοινωνικών, πολιτισμικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.
Στόχοι:
? Να ορίζετε τη φύση και τα χαρακτηριστικά των ανθρώπινων σχέσεων.
? Να εντοπίζετε τα στάδια ανάπτυξης μιας σχέσης.
? Να συγκρίνετε και να αντιπαραβάλλετε θεωρίες διομαδικών και διαπολιτισμικών σχέσεων.
? Να αξιολογείτε την επιρροή του πολιτισμού στην ανάπτυξη ανθρώπινων σχέσεων.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
? Οι άνθρωποι αναπτύσσουν διαφορετικά είδη σχέσεων προκειμένου να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους για ένταξη, έλεγχο και στοργή.
? Η θεωρία κοινωνικής ανταλλαγής, η θεωρία κοινωνικής διείσδυσης, το παράδειγμα έλξης ομοιότητας, καθώς και η θεωρία μείωσης άγχους/αβεβαιότητας χρησιμοποιούνται για να εξηγήσουν την ανάπτυξη διαπολιτισμικών σχέσεων.
? Οι άνθρωποι διαφορετικών πολιτισμών ενδέχεται να έχουν πολύ διαφορετικές ερμηνείες για διάφορα είδη σχέσεων και για τους κανόνες που διέπουν την κατάλληλη συμπεριφορά στο καθένα απ? αυτά.
? Το έργο του Yum εντοπίζει πέντε διαστάσεις, βάσει των οποίων μπορούν να συγκριθούν οι διαφορές μεταξύ ανθρώπων της Ανατολικής Ασίας και της Βόρειας Αμερικής (καθώς και μεταξύ των μελών άλλων πολιτισμών) σε ό,τι αφορά τις διαπροσωπικές σχέσεις.
? Ο πολιτισμός επηρεάζει διάφορους τύπους διαπροσωπικής σχέσης, όπως τις φιλίες, τις ρομαντικές σχέσεις και τις οικογενειακές σχέσεις.
? Με την πρόοδο των διαδικτυακών τεχνολογιών, ο κυβερνοχώρος έχει μετατραπεί σε θέατρο για την ανάπτυξη διαπολιτισμικών σχέσεων. Ωστόσο, υπάρχουν επίσης προβλήματα που σχετίζονται με τον διαδικτυακό εκφοβισμό και τη διαδικτυακή εξαπάτηση.
Στόχοι:
? Να εντοπίζετε τις διαφορετικές πηγές διαπολιτισμικών συγκρούσεων.
? Να περιγράφετε τα στάδια της διαδικασίας της σύγκρουσης.
? Να συγκρίνετε και να αντιπαραβάλλετε διαφορετικά στυλ σύγκρουσης.
? Να αναγνωρίζετε την επιρροή του πολιτισμού στη διαχείριση συγκρούσεων.
? Να αναπτύσσετε επικοινωνιακές στρατηγικές για την αποτελεσματική διαχείριση διαπολιτισμικών συγκρούσεων.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
? Υπάρχουν διάφορες πιθανές πηγές διαπολιτισμικής σύγκρουσης: ρατσιστική βία, μεροληψία εσω-ομάδας - εξω-ομάδας, ιστορικές αδικίες και εθνοτικό μίσος, καθώς και πολιτικές, εδαφικές και οικονομικές διαμάχες.
? Η επικοινωνία αποτελεί το μέσο ορισμού και επίλυσης των συγκρούσεων. Η κακή διαπολιτισμική επικοινωνία βρίσκεται στο επίκεντρο της διαχείρισης διαπολιτισμικών συγκρούσεων.
? Η διαπολιτισμική σύγκρουση συμβαίνει σε πολλά επίπεδα ? διαπροσωπικό, διομαδικό, μεταξύ οργανώσεων, μεταξύ εθνοτήτων και μεταξύ εθνών. Η ένταση μιας διαπολιτισμικής σύγκρουσης μπορεί να κυμαίνεται από ατομικές πράξεις ασέβειας, σύντομες τοπικές εξεγέρσεις και βία μεταξύ ομάδων, μέχρι και μεγάλης κλίμακας βία ή και ανοιχτό πόλεμο.
? Υπάρχουν πέντε στυλ διαχείρισης συγκρούσεων: η αποφυγή, ο ανταγωνισμός, η προσαρμογή, ο συμβιβασμός και η συνεργασία.
? Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε την επίδραση του πολιτισμικού πλαισίου στο οποίο τοποθετείται μια σύγκρουση και να αναπτύσσουμε πολιτισμικά κατάλληλες στρατηγικές για την αποτελεσματική διαχείριση συγκρούσεων.
? Καθώς η σύγκρουση διαπερνά όλες τις κοινωνικές σχέσεις, πρέπει να εντοπίζουμε τις πιθανές πηγές της διαπολιτισμικής σύγκρουσης και να εφαρμόζουμε τις κατάλληλες στρατηγικές για την επίλυση των συγκρούσεων.
? Να εξηγείτε τη διαλεκτική της ομογενοποίησης και του κατακερματισμού των πολιτισμών.
? Να περιγράφετε παράγοντες που συμβάλλουν στην πολιτισμική διάχυση, στη σύγκλιση και στον υβριδισμό.
? Η πολιτισμική αποικιοκρατία, η ηγεμονία, η διάχυση, η σύγκλιση, ο υβριδισμός και οι μάρκες (branding) αποτελούν προϊόντα και διαδικασίες της επαφής μεταξύ πολιτισμών. Η παγκοσμιοποίηση προτείνει πολλούς τρόπους διάρθρωσης της παγκόσμιας και της τοπικής πολιτισμικής σφαίρας.
Στόχοι:
? Να προτείνετε στρατηγικές ανάπτυξης διαπολιτισμικής ικανότητας.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
? Οι πολιτισμικές διαφορές μπορούν να προσφέρουν έναν πολύτιμο πόρο για τη δημιουργική μάθηση σχετικά με τον κόσμο, εφόσον άτομα που διαφέρουν πολιτισμικά είναι σε θέση να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά. Επομένως, το να γίνει κανείς περισσότερο διαπολιτισμικός αποτελεί σημαντική πρόκληση.
? Προκειμένου να αναπτύξουμε διαπολιτισμική επικοινωνιακή ικανότητα, πρέπει να εστιάσουμε συγκεκριμένα στην αναζήτηση κοινού εδάφους, στην παράκαμψη στερεοτύπων και προκαταλήψεων, καθώς και στην ανάπτυξη ευελιξίας και ευρύνοιας.
Στόχοι:
? Να αναγνωρίζετε την ισχυρή επιρροή της γλώσσας στη διαπολιτισμική επικοινωνία.
? Να περιγράφετε τα συστατικά και τα χαρακτηριστικά των λεκτικών κωδίκων.
? Να εξηγείτε τον τρόπο με τον οποίο η γλώσσα μας επηρεάζει τις στάσεις και τις αντιλήψεις μας.
? Να αναλύετε στυλ επικοινωνίας και διαφορές φύλου στη λεκτική επικοινωνία.
? Να εκτιμάτε την επιρροή του πολιτισμού στη λεκτική επικοινωνία και την ταυτότητα.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
? Η γλώσσα αποτελεί ένα σύνολο συμβόλων τα οποία μοιράζεται μια κοινότητα προκειμένου να μεταδώσει νοήματα και εμπειρίες. Τα παιδιά μαθαίνουν τους κανόνες της γλώσσας τους και είναι παραγωγικά και δημιουργικά στην απόκτηση της γλώσσας.
? Η γλώσσα που μιλάμε επηρεάζει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και κατηγοριοποιούμε τον κόσμο γύρω μας. Η υπόθεση Sapir - Whorf υπογραμμίζει τη στενή σύνδεση μεταξύ γλώσσας, σκέψης και πολιτισμού.
? Τα στυλ επικοινωνίας μπορούν να κατηγοριοποιηθούν γενικά κατά μήκος τεσσάρων διαστάσεων: άμεσο/έμμεσο, αναλυτικό/συνοπτικό, προσωπικό/πλαισιακό, οργανικό/συγκινησιακό.
? Οι διαφορές των φύλων αντανακλώνται στη χρήση της γλώσσας. Η προτίμηση για μια περιεκτική γλώσσα ή γλώσσα ουδετέρου γένους ενδέχεται να εξαρτάται από το πολιτισμικό πλαίσιο.
? Η γλώσσα αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των προσωπικών, κοινωνικών, εθνοτικών και εθνικών ταυτοτήτων, επειδή η γλώσσα που μιλάμε θέτει τα πολιτισμικά και κοινωνικά μας όρια.
Στόχοι:
? Να ορίζετε τη μη λεκτική επικοινωνία.
? Να εντοπίζετε χαρακτηριστικά και λειτουργίες της μη λεκτικής επικοινωνίας.
? Να αξιολογείτε διαφορετικούς τύπους μη λεκτικού κώδικα.
? Να εξηγείτε την επίδραση του πολιτισμού στη μη λεκτική επικοινωνία.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
? Σε αντίθεση με τους λεκτικούς κώδικες, δεν υπάρχει επίσημη γραμματική που να διέπει τη χρήση των μη λεκτικών κωδίκων. Οι κανόνες αυτοί μαθαίνονται ως μέρος της διαδικασίας κοινωνικοποίησης ενός πολιτισμού.
? Η μη λεκτική επικοινωνία συχνά συμβαίνει ταυτόχρονα με τη λεκτική· ωστόσο, αν τα δύο μηνύματα αντιβαίνουν το ένα το άλλο, οι άνθρωποι συνήθως εμπιστεύονται τη μη λεκτική επικοινωνία, καθώς πιστεύεται ότι ελέγχεται λιγότερο και επομένως είναι πιθανότερο να αποκαλύψει τα αληθινά αισθήματα του ομιλητή.
? Οι μη λεκτικοί κώδικες χρησιμοποιούνται για να επαναλάβουν το μήνυμα που μετέδωσε ο λεκτικός κώδικας, να αντικρούσουν το λεκτικό μήνυμα, να αντικαταστήσουν ένα λεκτικό μήνυμα, να συμπληρώσουν ένα λεκτικό μήνυμα, να τονίσουν το λεκτικό μήνυμα και να ρυθμίσουν τη λεκτική επικοινωνία.
? Υπάρχουν επτά κύριες κατηγορίες συστημάτων μη λεκτικής επικοινωνίας: η κινητική, η προξημική, η χρονημική, η απτική, η φυσική εμφάνιση και ένδυση, η παραγλώσσα και η οσφρητική, οι οποίες έχουν διαφορετικές λειτουργίες και είναι συγκεκριμέ-
νες για κάθε πολιτισμό.
? Αν και υπάρχουν στοιχεία ότι ορισμένοι μη λεκτικοί κώδικες έχουν καθολική σημασία (π.χ., εκφράσεις του προσώπου που επιδεικνύουν θυμό ή φόβο), ο τρόπος με τον οποίο επιδεικνύεται και οι συνθήκες υπό τις οποίες κρίνεται κατάλληλη μια συμπεριφορά διαφέρουν από πολιτισμό σε πολιτισμό.
? Οι μη λεκτικοί κώδικες μεταδίδουν ισχυρά μηνύματα, επηρεάζοντας την αντίληψή μας για τους άλλους, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο γινόμαστε αντιληπτοί από τους άλλους. Επομένως, οι δεξιότητες μη λεκτικής επικοινωνίας αποτελούν σημαντικό συστατικό της διαπολιτισμικής ικανότητας.
Στο μάθημα αυτό πραγματοποιούνται οι παρουσιάσεις των εργασιών.