Ειδικά Θέματα Σύγχρονης Φιλοσοφίας Ι: Φιλοσοφία της Επιστήμης
Διονύσης Χρηστιάς
Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή στις σύγχρονες απόψεις σχετικά με τη φύση της επιστήμης. Αυτό το ζήτημα κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό δεδομένου ότι στην εποχή μας η επιστήμη χαίρει πολύ υψηλής εκτίμησης. Είναι, για παράδειγμα, ευρύτατα διαδεδομένη η πεποίθηση ότι υπάρχει κάτι το εξαιρετικό σε σχέση με τις επιστήμες και τις μεθόδους της. Τι είναι όμως αυτό; Ποια είναι αυτή η 'επιστημονική μέθοδος' που υποτίθεται ότι οδηγεί σε ειδικώς αξιόπιστα αποτελέσματα; Στό πλαίσιο του μαθήματος θα εξετάσουμε αρχικά μια από τις πιο διαδεδομένες τέτοιες απόψεις περί επιστημονικής μεθόδου σύμφωνα με τον κοινό νου, τον 'επαγωγισμό'. Αφού αναδείξουμε τα προβλήματα αυτής της αντίληψης, όπως αναδεικνύονται στο λεγόμενο 'πρόβλημα της επαγωγής', θα προχωρήσουμε στην εξέταση ενός κεντρικού ζητηματος του παρόντος μαθήματος: της εξάρτησης της παρατήρησης από τη θεωρία. Στη βάση αυτής της αντίληψης περί εξάρτησης της παρατήρησης από τη θεωρία διαμορφώθηκαν και οι ρηξικέλευθες θεωρήσεις περί της φύσης της επιστήμης από τους Thomas Kuhn και Paul Feyerabend. Και οι δύο αυτές θεωρήσεις, με τη στροφή τους στη μελέτη της ιστορίας της επιστήμης και την έμφασή τους στη διαδικασία επαναστατικής αλλαγής των θεωριών, άλλαξαν το τοπίο στη μελέτη του φαινομένου της επιστήμης. Τέλος, θα εξετάσουμε τα ενδεχόμενα προβλήματα των εν λόγω αντιλήψεων (κυρίως αυτής του Kuhn), και ιδιαίτερα την κατηγορία ότι η αντίληψη του Kuhn οδηγεί στον σχετικισμό.
ΛιγότεραΣκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή στις σύγχρονες απόψεις σχετικά με τη φύση της επιστήμης. Αυτό το ζήτημα κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό δεδομένου ότι στην εποχή μας η επιστήμη χαίρει πολύ υψηλής εκτίμησης. Είναι, για παράδειγμα, ευρύτατα διαδεδομένη η πεποίθηση ότι υπάρχει κάτι το εξαιρετικό σε σχέση με τις επιστήμες και τις μεθόδους της. Τι είναι όμως αυτό; Ποια είναι αυτή η 'επιστημονική μέθοδος' που υποτίθεται ότι οδηγεί σε ειδικώς αξιόπιστα αποτελέσματα; Στό πλαίσιο του μαθήματος θα εξετάσουμε αρχικά μια από τις πιο διαδεδομένες τέτοιες απόψεις περί επιστημονικής μεθόδου σύμφωνα με τον κοινό νου, τον 'επαγωγισμό'. Αφού αναδείξουμε τα προβλήματα αυτής της αντίληψης, όπως αναδεικνύονται στο λεγόμενο 'πρόβλημα της επαγωγής', θα προχωρήσουμε στην εξέταση ενός κεντρικού ζητηματος του παρόντος μαθήματος: της εξάρτησης της παρατήρησης από τη θεωρία. Στη βάση αυτής της αντίληψης περί εξάρτησης της παρατήρησης από τη θεωρία διαμορφώθηκαν και οι ρηξικέλευθες θεωρήσεις περί της φύσης της ε
Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή στις σύγχρονες απόψεις σχετικά με τη φύση της επιστήμης. Αυτό το ζήτημα κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό δεδομένου ότι στην εποχή μας η επιστήμη χαίρει πολύ υψηλής εκτίμησης. Είναι, για παράδειγμα, ευρύτατα διαδεδομένη η πεποίθηση ότι υπάρχει κάτι το εξαιρετικό σε σχέση με τις επιστήμες και τις μεθόδους της. Τι είναι όμως αυτό; Ποια είναι αυτή η 'επιστημονική μέθοδος' που υποτίθεται ότι οδηγεί σε ειδικώς αξιόπιστα αποτελέσματα; Στό πλαίσιο του μαθήματος θα εξετάσουμε αρχικά μια από τις πιο διαδεδομένες τέτοιες απόψεις περί επιστημονικής μεθόδου σύμφωνα με τον κοινό νου, τον 'επαγωγισμό'. Αφού αναδείξουμε τα προβλήματα αυτής της αντίληψης, όπως αναδεικνύονται στο λεγόμενο 'πρόβλημα της επαγωγής', θα προχωρήσουμε στην εξέταση ενός κεντρικού ζητηματος του παρόντος μαθήματος: της εξάρτησης της παρατήρησης από τη θεωρία. Στη βάση αυτής της αντίληψης περί εξάρτησης της παρατήρησης από τη θεωρία διαμορφώθηκαν και οι ρηξικέλευθες θεωρήσεις περί της φύσης της ε