Κατάκτηση Γλώσσας

Η δεύτερη διάλεξη έχει ως στόχο την επαφή των φοιτητών με τη γνωστική/ψυχολογική θεώρηση της γλωσσικής ανάπτυξης καθώς και με τη μεθοδολογία της έρευνας για τη γλωσσική κατάκτηση. Ειδικότερα, θα γίνει αναφορά στα 4 στάδια γνωστικής ανάπτυξης του ατόμου σύμφωνα με τον Piaget και στη διαφοροποίησή του με τον Chomsky για τον μηχανισμό κατάκτησης της γλώσσας. Επιπλέον, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην παρουσίαση  των πειραματικών μεθόδων που χρησιμοποιούνται για τη συλλογή δεδομένων και την παρατήρηση του αυθόρμητου παιδικού λόγου. Τέλος, θα παρουσιαστει η βάση γλωσσικών δεδομένων Childes.

Η πρώτη διάλεξη έχει ως στόχο μία πρώτη επαφή των φοιτητών με τον κλάδο της Γλωσσικής Κατάκτησης. Ειδικότερα, θα γίνει αναφορά σε βασικά ερωτήματα που αφορούν την ανάπτυξη της γλώσσας από τα παιδιά. Για παράδειγμα, πώς ξεκινά η γνώση για τη γλώσσα στη νηπιακή ηλικία και πώς αναπτύσσεται; Επιπλέον, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην παρουσίαση  βασικών εννοιών και του θεωρητικού πλαισίου στο οποίο θα κινηθεί το μάθημα. Τέλος, θα συζητηθούν οι κυριότερες προσεγγίσεις που έχουν προταθεί σχετικά με το ερώτημα ?από πού προέρχεται η γνώση μας για τη γλώσσα;?.

Η τρίτη διάλεξη έχει ως στόχο την επαφή των φοιτητών με την κατάκτηση της φωνολογίας στον παιδικό λόγο. Ειδικότερα, θα γίνει αναφορά τόσο στην φωνητική αντίληψη του εμβρύου όσο και του νεογέννητου παιδιού. Επιπλέον, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην παρουσίαση  πειραμάτων που υποστηρίζουν την ικανότητα των βρεφών να διακρίνουν τόσο τη μητρική τους από μία ξένη γλώσσα όσο και τη διαφορά μεταξύ δύο διαφορετικών γλωσσών. Τέλος, θα συζητηθεί η φωνητική παραγωγή των βρεφών (φωνητικά όργανα, κλάμα, ψέλλισμα, φωνητικό παιχνίδι, βάβισμα, πρωτολέξεις).

Η τέταρτη διάλεξη έχει ως στόχο την επαφή των φοιτητών με την κατάκτηση του λεξιλογίου στον παιδικό λόγο. Ειδικότερα, θα γίνει αναφορά στις φάσεις κατάκτησης του λεξιλογίου παρουσιάζοντας πειραματικές έρευνες. Επιπλέον, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην παρουσίαση  των πληροφοριών που χρησιμοποιούν τα βρέφη κατά την αναζήτηση λέξεων καθώς και στον ιδιαίτερο ρόλο της προσωδίας. Τέλος, θα συζητηθεί η διαδικασία έκρηξης του λεξιλογίου την οποία υφίστανται όλα τα βρέφη με φυσιολογική γλωσσική ανάπτυξη.

Η πέμπτη διάλεξη έχει ως στόχο την επαφή των φοιτητών με την κατάκτηση του λεξιλογίου και συγκεκριμένα των ρημάτων στον παιδικό λόγο . Ειδικότερα, θα γίνει αναφορά στις δυσκολίες που εμφανίζει η κατάκτηση των ρημάτων. Επιπλέον, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην παρουσίαση  πειραμάτων που καταδεικνύουν την αντιστοιχία που υπάρχει ανάμεσα στη σύνταξη και στη σημασία των ρημάτων. Τέλος, θα συζητηθεί η κατάκτηση τωνσημασιολογικών και των συντακτικών ρόλων.

Η έκτη διάλεξη έχει ως στόχο την επαφή των φοιτητών με την κατάκτηση του μορφολογικού τομέα στον παιδικό λόγο. Ειδικότερα, θα γίνει αναφορά στον τρόπο κατάκτησης των τριών μορφολογικών διαδικασιών (κλίσης, παραγωγής, σύνθεσης). Επιπλέον, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην παρουσίαση  πειραμάτων για την κατάκτηση της κάθε μίας διαδικασίας. Τέλος, θα παρουσιαστεί το wug τεστ το οποίο αποτελεί την πρώτη πειραματική απόδειξη ότι μικρά παιδιά έχουν γνώση του μορφολογικού κανόνα της γλώσσας τους.

Η έβδομη διάλεξη έχει ως στόχο την επαφή των φοιτητών με την κατάκτηση του συντακτικού τομέα στον παιδικό λόγο. Αρχικά θα γίνει μία εισαγωγή σε βασικούς συντακτικούς όρους και στη συνέχεια θα παρουσιαστούν τα στάδια μορφοσυντακτικής ανάπτυξης. Επιπλέον, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην υπόθεση ωρίμανσης της γλωσσικής ικανότητας η οποία προσπαθεί να εξηγήσει πώς επιτυγχάνεται η μετάβαση από το κατώτερο στάδιο γλωσσικής ανάπτυξης στο ανώτερο. Τέλος, θα συζητηθούν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της παραπάνω υπόθεσης παρουσιάζοντας παραδείγματα διαγλωσσικών ερευνών.

Η όγδοοη διάλεξη έχει ως στόχο την επαφή των φοιτητών με την κατάκτηση του υποκειμένου στον παιδικό λόγο. Ειδικότερα, θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν δύο προσεγγίσεις που προσπαθούν να εξηγήσουν τους λόγους παράλειψης του υποκειμένου στις προτάσεις των παιδιών. Αναλυτικότερα, πρώτη αντανακλά την γλωσσική ικανότητα των παιδιών ενώ η δεύτερη τη γλωσσική επιτέλεση. Τέλος, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην παρουσίαση διαγλωσσικών ερευνών οι οποίες εξετάζουν την κατανομή προτάσεων κενού υποκειμένου σε διάφορες γλώσσες (pro-drop/topic-drop) προκειμένου να υπάρξει μία συνολική εικόνα του φαινομένου.

Η ένατη διάλεξη έχει ως στόχο την επαφή των φοιτητών με την κατάκτηση του μηχανισμού μετακίνησης μίας Ονοματικής Φράσης (ΟΦ) στον παιδικό λόγο. Ειδικότερα, θα παρουσιαστούν οι βασικές ιδιότητες της παθητικής φωνής (όπου έχουμε μετακίνηση ΟΦ) και θα συζητηθούν οι δυσκολίες των παιδιών στην κατάκτησή της. Τέλος, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην παρουσίαση ερευνών που εξετάζουν το θέμα της μετακίνησης στην παθητική φωνή σχολιάζοντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους.

Η δέκατη διάλεξη πραγματεύεται το ερώτημα του κατά πόσο είναι η ανάπτυξη γλώσσας ανεξάρτητη από την ανάπτυξη άλλων νοητικών λειτουργιών, εστιάζοντας σε διαταραχές που εμφανίζονται στον παιδικό λόγο. Ειδικότερα, το παραπάνω ερώτημα θα εξεταστεί μέσω της περιγραφής της Ειδικής Γλωσσικής Διαταραχής και του συνδρόμου Williams.

Η ενδέκατη διάλεξη έχει ως στόχο την παρουσίαση της κατάκτησης της γλώσσας παιδιών με αυτισμό. Ειδικότερα, θα γίνει μία αναλυτική περιγραφή του αυτισμού προκειμένου να κατανοηθεί επαρκώς και στη συνέχεια θα συζητηθεί η σχέση του με τη λεκτική και μη επικοινωνία. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στις δύο προσεγγίσεις για τη γλώσσα στον αυτισμό.

Στη συγκεκριμένη θεματική δίνονται ασκήσεις 

για την εξοικείωση των φοιτητών με τις βασικές έννοιες του μαθήματος.

Οι ασκήσεις αυτές αναφέρονται σε όλη την ύλη του μαθήματος.