Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία

Ειρήνη-Σοφία Κιαπίδου

Περιγραφή

Το μάθημα επιδιώκει αφενός να εισαγάγει τους φοιτητές στο αντικείμενο, τις μεθόδους και τους στόχους της επιστήμης της Βυζαντινής Φιλολογίας, αφετέρου να παρουσιάσει τις περιόδους, την εξέλιξη, τα είδη και τις σημαντικότερες μορφές και έργα της βυζαντινής λογοτεχνικής και γραμματειακής παραγωγής από την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης ως την άλωση του 1453. Θα αναγνωσθούν εκλογές από ιστοριογραφικά, ρητορικά, ποιητικά (εκκλησιαστικά και θύραθεν), επιστολικά και αγιολογικά κείμενα, καθώς και από γεωγραφικά και στρατιωτικά εγχειρίδια.

CC - Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή
Μαθησιακοί στόχοι

Στόχος του μαθήματος είναι ο φοιτητής να: 

αναγνωρίζει τα όρια, τις μεθόδους και τους στόχους της επιστήμης της Βυζαντινής Φιλολογίας,

αναγνωρίζει και να διακρίνει τα διάφορα γραμματειακά είδη που καλλιεργήθηκαν κατά τη βυζαντινή εποχή,

παρουσιάζει την εξέλιξη αυτών των γραμματειακών ειδών και τα βασικά χαρακτηριστικά τους ανά περίοδο,

γνωρίζει τους σημαντικότερους εκπροσώπους κάθε γραμματειακού είδους και τα έργα τους,

κατανοεί τις συγκλίσεις και αποκλίσεις της βυζαντινής γραμματείας σε σύγκριση με την αντίστοιχη κλασική,

γνωρίζει γλωσσικές και συντακτικές ιδιομορφίες των βυζαντινών κειμένων γραμμένων σε κλασικίζουσα και δημώδη γλώσσα και να αποδίδει κείμενα της βυζαντινής γραμματείας στα νέα ελληνικά. 

Βιβλιογραφία

Βλέπε στην αρχική σελίδα. Ενδεικτικά: 

Θ. Δετοράκης, Βυζαντινή Φιλολογία. Τα πρόσωπα και τα κείμενα, Α΄: Πρωβυζαντινοί και πρωτοβυζαντινοί χρόνοι, Ηράκλειο Κρήτης 1995, Β΄: Από τον Ιουστιανιανό έως τον Φώτιο, Ηράκλειο Κρήτης 2003

Α. Καρπόζηλος, Βυζαντινοί Ιστορικοί και Χρονογράφοι, Ι-ΙΙΙ, Αθήνα 1997-2003.

Ε.-Σ. Κιαπίδου, Η Σύνοψη Ιστοριών του Ιωάννη Σκυλίτζη και οι πηγές της (811-1057). Συμβολή στη βυζαντινή ιστοριογραφία κατά τον ΙΑ΄ αιώνα, Αθήνα 2010

Προτεινόμενα συγγράμματα

Jan Olof Roseqvist, Η βυζαντινή λογοτεχνία από τον 6ο αιώνα ως την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, μτφρ. Ιωάννης, Βάσσης, Κανάκη, Αθήνα 2008. 

Herbert Hunger, Βυζαντινή Λογοτεχνία. Η λόγια κοσμική γραμματεία των Βυζαντινών, τ. 2, ΜΙΕΤ, Αθήνα 2001.

 

Ενότητες

Η Ενότητα αυτή είναι εισαγωγική και οι φοιτητές έρχονται σε πρώτη επαφή με τη βυζαντινή Φιλολογία. 

Ιστορικό πλαίσιο της Πρωτοβυζαντινής Περιόδου - Μάχη ειδωλολατρείας-χριστιανισμού και Μέγας Βασίλειος: βίος και έργο.

Βυζαντινή Επιστολογραφία: είδη και χαρακτηριστικά και Συνέσιος Κυρήνης: βίος και έργο.

Ιστορικό πλαίσιο 6ου αιώνα, Βυζαντινή Ιστοριογραφία: είδη και χαρακτηριστικά, Προκόπιος και Μαλάλας: βίος και έργο.

Βυζαντινή Αγιολογία: είδη και χαρακτηριστικά και Ιωάννης Μόσχος: βίος και έργο.

Ιστορικό πλαίσιο 8ου-9ου αιώνα: Σκοτεινοί αιώνες-Εικονομαχία και Θεοφάνης: βίος και έργο.

Ιστορικό πλαίσιο: Μακεδονική "Αναγέννηση" και Φώτιος: βίος και έργο.

Βυζαντινή Ποίηση: είδη και χαρακτηριστικά.

Ιστορικό πλαίσιο 11ου αιώνα, Ιωάννης Μαυρόπους και Μιχαήλ Ψελλός: βίος και έργο.

Ιστορικό πλαίσιο 12ου αιώνα και Κωνσταντίνος Μανασσής: βίος και έργο.

Βυζαντινή Ρητορική και τα είδη της, Ιστορικό πλαίσιο Υστεροβυζαντινής περιόδου, Ησυχασμός και Κύπριος: βίος και έργο. 

Μάξιμος Πλανούδης: βίος και έργο. 

Ιστορικοί της Αλώσεως: βίος, έργο και μεταξύ τους σύγκριση

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A+

Αρ. Επισκέψεων :  43768
Αρ. Προβολών :  505710

Ημερολόγιο