Δραστηριότητες από τον Κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο (ανοικτό μάθημα)

Κωνσταντίνος Ραβάνης

Περιγραφή

Στο μάθημα προσεγγίζεται το πλαίσιο ανάπτυξης δραστηριοτήτων από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο (γνωστική ανάπτυξη, Διδακτική των Φυσικών Επιστημών, το επίσημο Αναλυτικό Πρόγραμμα, βιβλιογραφία Φυσικών Επιστημών για την προσχολική ηλικία). Γίνεται κριτική ανάλυση των στοιχείων ανάπτυξης αυτού του τύπου των δραστηριοτήτων (στόχοι, υλικά, στήριξη, φυσικές έννοιες, αξιολόγηση) μέσα από διαφορετικά μοντέλα ανάπτυξης δραστηριοτήτων. Σκοπό του μαθήματος αποτελεί η εμβάθυνση στις θεωρητικές και διδακτικές προϋποθέσεις των στρατηγικών για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων από την περιοχή της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο.

 

Λέξεις  Κλειδιά: Διδακτική των Φυσικών Επιστημών, Αναλυτικό Πρόγραμμα, διδακτικές στρατηγικές, μοντέλα ανάπτυξης δραστηριοτήτων

CC - Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή
Περιεχόμενο μαθήματος

Στο μάθημα προσεγγίζεται το πλαίσιο ανάπτυξης δραστηριοτήτων από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο (γνωστική ανάπτυξη, Διδακτική των Φυσικών Επιστημών, το επίσημο Αναλυτικό Πρόγραμμα, βιβλιογραφία Φυσικών Επιστημών για την προσχολική ηλικία). Γίνεται κριτική ανάλυση των στοιχείων ανάπτυξης αυτού του τύπου των δραστηριοτήτων (στόχοι, υλικά, στήριξη, φυσικές έννοιες, αξιολόγηση) μέσα από διαφορετικά μοντέλα ανάπτυξης δραστηριοτήτων. Με βάση τα προηγούμενα οι φοιτήτριες/ές αναπτύσσουν δραστηριότητες με συνεχή συνεργασία με τον διδάσκοντα, τις δοκιμάζουν σε νηπιαγωγεία και τις παρουσιάζουν στο τέλος παρουσία των υπολοίπων φοιτητριών όπου γίνεται εκτεταμένη συζήτηση και σχολιασμός.

Μαθησιακοί στόχοι

Η κατανόηση από τις/τους φοιτήτριες/ές των δυσχερειών / εμποδίων της σκέψης των μικρών παιδιών για έννοιες και φαινόμενα Φυσικών Επιστημών

- Η εμπέδωση διδακτικών τεχνικών για την υπέρβαση των εμποδίων αυτών

- Η δημιουργία πρωτότυπων διδακτικών καταστάσεων

Μέθοδοι διδασκαλίας

Συνδυασμός διαλέξεων (3 ώρες ανά διδακτική εβδομάδα) και οκτώ υποχρεωτικών εργασιών οι οποίες πραγματοποιούνται από μικρές ομάδες φοιτητριών/ών.

Μέθοδοι αξιολόγησης

Η αξιολόγηση των φοιτητριών/τών γίνεται με βάση το συνεχή έλεγχο των υλοποιούμενων οκτώ εργασιών. 

Προαπαιτούμενα

Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα

Βιβλιογραφία

α) Ειδικά φυλλάδια εργασίας και ειδικά power-point με βάση τα οποία εξελίσσεται το μάθημα.

β) Ραβάνης, Κ. (1999). Οι Φυσικές Επιστήμες στην προσχολική εκπαίδευση. Γνωστική και διδακτική προσέγγιση. Τυπωθήτω, Αθήνα.

Ενότητες

Στην παρούσα ενότητα περιγράφονται δραστηριότητες οι οποίες εστιάζουν στη διάκριση υλικών σε αυτά που θερμαίνονται σε όλη τη μάζα τους ή μόνο στο σημείο επαφής τους με την πηγή

Η ενότητα αυτή περιλαμβάνει δραστηριότητες οι οποίες διαπραγματεύονται τα φαινόμενα της εξαέρωσης, της υγροποίησης και της εξάτμισης.

Στην παρούσα ενότητα παρουσιάζονται δραστηριότητες οι οποίες στοχεύουν (α) στην αναγνώριση από τα παιδιά της τήξης, (β) στη σύνδεση της τήξης με την παροχή θερμότητας, (γ) στην αναγνώριση της πήξης, (δ) στην κατανόηση της σκέψης ότι το υγρό κατά την τήξη ή πήξη έχει την ίδια ποιότητα με το στερεό.

Παρουσιάζονται δραστηριότητες οι οποίες μελετούν (α) το σφαιρικό σχήμα της γης, (β) το ηλιοκεντρικό σύστημα πλανητών στο οποίο ανήκει η γη και (γ) το γεγονός ότι η γη αποτελεί μία φυσική περιοχή στην επιφάνεια της οποίας ζουν και αναπτύσσουν δραστηριότητα οι άνθρωποι

Στην παρούσα ενότητα περιγράφονται εκπαιδευτικές δραστηριότητες οι οποίες μελετούν (α) τη δυνατότητα του νερού, ως υγρό, να παίρνει το σχήμα των δοχείων μέσα στα οποία τοποθετείται, (β) τις αυξομειώσεις της πίεσης του νερού και (γ) το φαινόμενο της επίπλευσης και βύθισης σωμάτων.

Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται εκπαιδευτικές δραστηριότητες με θέμα τις στοιχειώδεις ιδιότητες των μαγνητών. Σαφέστερα, μελετάται (α) η ανακάλυψη της ελκτικής μαγνητικής ιδιότητας, τόσο μεταξύ μαγνητών όσο & μεταξύ μαγνητών και μαγνητιζόμενων υλικών, (β) διάκριση μαγνητιζόμενων & μη υλικών από τους μαγνήτες και (γ) η ανακάλυψη απωστικών ιδιοτήτων μεταξύ των ομοειδών πόλων των μαγνητών

Παρουσιάζονται τα εμπόδια τα οποία συναντά η σκέψη των μαθητών προσχολικής ηλικίας σχετικά με το θέμα διαλυτών και μη διαλυτών στερεών ουσιών στο νερό, καθώς και εκπαιδευτικές δραστηριότητες με σκοπό την υπέρβαση των εμποδίων αυτών

Παρουσιάζονται εκπαιδευτικές δραστηριότητες οι οποίες έχουν ως στόχους την προσέγγιση της ιδέας ότι (α) ο ήλιος και η γη συνυπάρχουν σε έναν ενιαίο χώρο μαζί με άλλους πλανήτες και (β) η εναλλαγή της ημέρας και της νύχτας οφείλεται στην περιστροφή της γης περί τον άξονά της

Στην ενότητα αυτή μελετάται το φαινόμενο της θερμικής διαστολής και συστολής των υλικών μέσα στο πλαίσιο εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων για παιδιά προσχολικής ηλικίας. Συγκεκριμένα, εξετάζονται (α) η κατ' όγκον διαστολή και συστολή, (β) η επιφανειακή διαστολή και συστολή και (γ) η γραμμική διαστολή και συστολή.