Γνωστική Ανάπτυξη

Ειρήνη Σκοπελίτη

Περιγραφή

Στόχος του μαθήματος είναι να εξετάσει τις βασικότερες θεωρητικές απόψεις που έχουν διατυπωθεί σχετικά με τον τρόπο που σκέφτονται και μαθαίνουν τα παιδιά. Με την ολοκλήρωση του μαθήματος αναμένεται ότι οι φοιτητές θα έχουν εξοικειωθεί με αυτές τις θεωρητικές απόψεις της ψυχολογίας και θα έχουν κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται η σκέψη των παιδιών. 

Περιεχόμενο: Το μάθημα θα κινηθεί σε δύο κύριους άξονες. Αρχικά θα παρουσιαστούν οι επικρατέστερες θεωρητικές απόψεις για τη γνωστική ανάπτυξη, όπως η θεωρία του Piaget, του Vygotsky καθώς και οι διαφορετικές θεωρίες επεξεργασίας των πληροφοριών. Στη συνέχεια θα εξεταστούν εξειδικευμένες πλευρές της σκέψης των παιδιών: η αντίληψη, η μνήμη, η κατανόηση εννοιών, και η επίλυση προβλημάτων.

CC - Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή
Προτεινόμενο διδακτικό σύγγραμμα

Siegler, R. (2002).  Πώς σκέφτονται τα παιδιά, (Επιμ. Σ. Βοσνιάδου), Εκδόσεις Gutenberg.

Ενότητες

Ορισμός της σκέψης των παιδιών και παρουσίαση των κρισιμότερων ερωτημάτων που εμπίπτουν στο χώρο της γνωστικής ανάπτυξης.
Παρουσίαση:
  • της θεωρίας του Jean Piaget  για τη γνωστική ανάπτυξη
  • των σημαντικότερων σημείων στα οποία ασκήθηκε κριτική
  • σύντομης αξιολόγηση της θεωρίας του
Παρουσίαση των ομοιοτήτων που χαρακτηρίζουν τις θεωρίες επεξεργασίας πληροφοριών, οι οποίες έχουν σαν κοινό στοιχείο την αναφορά στην ένταση που διακρίνει τη σκέψη των παιδιών που παράγεται αδιάκοπα από τα παιδιά καθώς αγωνίζονται να πετύχουν τους στόχους τους παρά τις περιορισμένες τους ικανότητες και τα εμπόδια που θέτει ο εξωτερικός κόσμος.
Εισαγωγή στα δομικά χαρακτηριστικά και τους μηχανισμούς και τις διεργασίες που είναι κοινοί για όλες τις θεωρίες επεξεργασίας πληροφοριών.
Παρουσίαση των διαφορετικών τύπων θεωριών επεξεργασίας πληροφοριών για την γνωστική ανάπτυξη των παιδιών.
Εισαγωγή στις διαφορετικές αρχές και τις διαφορετικές διεργασίες που περιγράφονται στα πλαίσια κάθε θεωρίας επεξεργασίας πληροφοριών, σύμφωνα με τις οποίες συντελείται η γνωστική ανάπτυξη.
Παρουσίαση των κεντρικών ιδεών της θεωρίας του Vygotsky για τη γνωστική ανάπτυξη.
  • Διαφοροποίηση από το έργο του Piaget.
  • Μηχανισμοί ανάπτυξης της σκέψης των παιδιών όπως περιγράφονται στην κοινωνικοπολιτισμική θεωρία του.
Παρουσίαση των επικρατέστερων κοινωνικο-πολιτισμικών θεωριών που διατυπώθηκαν στη βάση της θεωρίας του Lev Vygotsky.
  • Αναφορά στα κυριότερα σημεία των θεωριών.
  • Περιγραφή των μηχανισμών γνωστικής ανάπτυξης όπως παρουσιάζονται από την κάθε θεωρία ξεχωριστά.
Παρουσίαση του τρόπου με τον οποίο αναπτύσσεται η λειτουργία της αντίληψης.
Πειραματικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για να γίνει κατανοητή αυτή η ανάπτυξη από τη βρεφική ηλικία.
Σημαντικότερες αναπτυξιακές αλλαγές που σημειώνονται στην ανάπτυξη της οπτικής και ακουστικής αντίληψης.
 
Απάντηση στα ερωτήματα:
  • Τι είναι η μνήμη και ποιοι βασικοί διαχωρισμοί γίνονται αναφορικά με τη λειτουργία της μνήμης;
  • Πώς αναπτύσσεται η λειτουργία της μνήμης;
Εισαγωγή στον τρόπο με τον οποίο τα μικρά παιδιά κατασκευάζουν εννοιολογικές αναπαραστάσεις και παρουσίαση των επικρατέστερων θεωριών που εκθέτουν τον τρόπο με τον οποίο συντελείται η εννοιολογική ανάπτυξη.
Παρουσίαση του τρόπου με τον οποίο αναπτύσσονται μερικές απόλυτα σημαντικές έννοιες, όπως ο χρόνος, ο χώρος, ο αριθμός και ο νους.
  • Έννοιες σημαντικές στην κατανόησή μας για τον κόσμο.
  • Έννοιες που αναπτύσσονται διαφορετικά από τις άλλες έννοιες.
Επισκόπηση της διαδικασίας επίλυσης προβλημάτων και των αναπτυξιακών διαφορών που παρατηρούνται στην επίλυση προβλημάτων.
Παρουσίαση των επιμέρους διαδικασιών της επίλυσης προβλημάτων, όπως ο σχεδιασμός, το αιτιώδες συμπέρασμα, η αναλογία, η χρήση εργαλείων και ο επιστημονικός και επαγωγικός συλλογισμός που τις χρησιμοποιούν τα παιδιά. Αλλαγές στην  αποτελεσματικότητα αυτών των διαδικασιών έχουν μεγάλη σχέση με τις αλλαγές στην συνολική διαδικασία της επίλυσης προβλημάτων.

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A-

Αρ. Επισκέψεων :  9693
Αρ. Προβολών :  47208