Θεωρίες γλωσσικής ανάπτυξης
Μαριάννα Κονδύλη
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΔΕΝ ΘΑ ΔΙΔΑΧΤΕΙ ΤΟ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2020-21
Στο σεμινάριο εξετάζονται βασικές θεωρίες για τη γραμματική, σημασιολογική, πραγματολογική ανάπτυξη της γλώσσας στα παιδιά. Ξεκινώντας από τις ψυχολογικές όψεις της γλωσσικής ανάπτυξης δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις κοινωνικές της παραμέτρους. Παράλληλα, συνεξετάζονται θεωρίες απόκτησης ή και εκμάθησης της μητρικής γλώσσας, οι ομοιότητες και οι διαφορές τους, οι μεθοδολογικές προϋποθέσεις και τα αντίστοιχα ερευνητικά ερωτήματα.
Σκοπός είναι να αποκτηθεί μια σφαιρικότερη αντίληψη της διαπλοκής των επιμέρους πτυχών της γλωσσικής ανάπτυξης.
Το σεμινάριο περιλαμβάνει τις παρουσιάσεις της βασικής βιβλιογραφίας από τη διδάσκουσα και τις παρουσιάσεις από τις/τους φοιτήτριες/φοιτητές βασικών θεματικών από την προτεινόμενη βιβλιογραφία.
Προβλέπεται τελική εξέταση ή εκπόνηση τελικών συνθετικών εργασιών από την προτεινόμενη και πρόσθετη βιβλιογραφία.
Λιγότερα
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΔΕΝ ΘΑ ΔΙΔΑΧΤΕΙ ΤΟ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2020-21
Στο σεμινάριο εξετάζονται βασικές θεωρίες για τη γραμματική, σημασιολογική, πραγματολογική ανάπτυξη της γλώσσας στα παιδιά. Ξεκινώντας από τις ψυχολογικές όψεις της γλωσσικής ανάπτυξης δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις κοινωνικές της παραμέτρους. Παράλληλα, συνεξετάζονται θεωρίες απόκτησης ή και εκμάθησης της μητρικής γλώσσας, οι ομοιότητες και οι διαφορές τους, οι μεθοδολογικές προϋποθέσεις και τα αντίστοιχα ερευνητικά ερωτήματα.
Σκοπός είναι να αποκτηθεί μια σφαιρικότερη αντίληψη της διαπλοκής των επιμέρους πτυχών της γλωσσικής ανάπτυξης.
Το σεμινάριο περιλαμβάνει τις παρουσιάσεις της βασικής βιβλιογραφίας από τη διδάσκουσα και τις παρουσιάσεις από τις/τους φοιτήτριες/φοιτητές βασικών θεματικών από την προτεινόμενη βιβλιογραφία.
Προβλέπεται τελική εξέταση ή εκπόνηση τελικών συνθετικών εργασιών από την προτεινόμενη και πρόσθετη βιβλιογραφία.
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΔΕΝ ΘΑ ΔΙΔΑΧΤΕΙ ΤΟ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2020-21
Στο σεμινάριο εξετάζονται βασικές θεωρίες για τη γραμματική, σημασιολογική, πραγματολογική ανάπτυξη της γλώσσας στα παιδιά. Ξεκινώντας από τις ψυχολογικές όψεις της γλωσσικής ανάπτυξης δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις κοινωνικές της παραμέτρους. Παράλληλα, συνεξετάζονται θεωρίες απόκτησης ή και εκμάθησης της μητρικής γλώσσας, οι ομοιότητες και οι διαφορές τους, οι μεθοδολογικές προϋποθέσεις και τα αντίστοιχα ερευνητικά ερωτήματα.
Σκοπός είναι να αποκτηθεί μια σφαιρικότερη αντίληψη της διαπλοκής των επιμέρους πτυχών της γλωσσικής ανάπτυξης.
Το σεμινάριο περιλαμβάνει τις παρουσιάσεις της βασικής βιβλιογραφίας από τη διδάσκουσα και τις παρουσιάσεις από τις/τους φοιτήτριες/φοιτητές βασικών θεματικών από την προτεινόμενη βιβλιογραφία.
Προβλέπεται τελική εξέταση ή εκπόνηση τελικών συνθετικών εργασιών από την προτεινόμενη και πρόσθετη βιβλιογραφία.
Περίγραμμα
Βιβλιογραφία
Halliday, M.A.K. (1976/2004).Early language learning. A sociolinguistic approach. Στο Collected Works, V. 4. The Language of Early Childhood. 60-89. London: Continuum.
Halliday, M.A.K. (1980/2004). Τhree aspects of children?s language development: learning language, learning through language and learning about language?. Στο Collected Works, V. 4. The Language of Early Childhood. 308-326. London: Continuum.
Halliday, M.A.K. (1999). Η γλώσσα και η αναμόρφωση της ανθρώπινης εμπειρίας. Γλωσσικός Υπολογιστής,1: 19-32.
Kατή, Δ. (1992α). Γλώσσα και επικοινωνία στο παιδί. Αθήνα: Οδυσσέας. [Κεφ. 4, Η κατάκτηση της γραμματικής· Κεφ. 5, Η κατάκτηση των σημασιολογικών γνώσεων· Κεφ. 6, Η ανάπτυξη πραγματολογικών, κειμενικών και κοινωνιογλωσσικών ικανοτήτων· κεφ. 7, Επικοινωνιακές ικανότητες και εκπαίδευση: γνωστικές και κοινωνικές διαστάσεις].
Kονδύλη, M. (2009). Εισαγωγή. Στο Ζαν Πιαζε-Νόαμ Τσόμσκι. Θεωρίες της γλώσσας, θεωρίες της μάθησης. Μια διαμάχη. 9-28. Aθήνα: Νήσος.
Μότσιου, Ε. (2014). Εισαγωγή στην ανάπτυξη της γλώσσας. Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
Painter, C. (1999). Preparing for school: Developing a semantic style as a recourse for thinking: A linguistic view of learning. Στο R. Hasan & G. Williams (επιμ.) Literacy in society, 50-85. London/N.Y: Longman.
Πήτα, Ρ. (1998). Ψυχολογία της γλώσσας. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. [Kεφ. 4, O παιδικός λόγος, ειδικά σσ. 125-133, Ερμηνευτικά μοντέλα της ανάπτυξης της γλώσσας].
Προαπαιτούμενα
Οι φοιτητές/τριες είναι σκόπιμο να έχουν εξεταστεί επιτυχώς τουλάχιστον στο μάθημα Ζητήματα δίγλωσσης εκπαίδευσης ή στο μάθημα Θέματα κοινωνικής γλωσσολογίας.
Halliday, M.A.K. (1976/2004).Early language learning. A sociolinguistic approach. Στο Collected Works, V. 4. The Language of Early Childhood. 60-89. London: Continuum.
Halliday, M.A.K. (1980/2004). Τhree aspects of children?s language development: learning language, learning through language and learning about language?. Στο Collected Works, V. 4. The Language of Early Childhood. 308-326. London: Continuum.
Halliday, M.A.K. (1999). Η γλώσσα και η αναμόρφωση της ανθρώπινης εμπειρίας. Γλωσσικός Υπολογιστής,1: 19-32.
Kατή, Δ. (1992α). Γλώσσα και επικοινωνία στο παιδί. Αθήνα: Οδυσσέας. [Κεφ. 4, Η κατάκτηση της γραμματικής· Κεφ. 5, Η κατάκτηση των σημασιολογικών γνώσεων· Κεφ. 6, Η ανάπτυξη πραγματολογικών, κειμενικών και κοινωνιογλωσσικών ικανοτήτων· κεφ. 7, Επικοινωνιακές ικανότητες και εκπαίδευση: γνωστικές και κοινωνικές διαστάσεις].
Kονδύλη, M. (2009). Εισαγωγή. Στο Ζαν Πιαζε-Νόαμ Τσόμσκι. Θεωρίες της γλώσσας, θεωρίες της μάθησης. Μια διαμάχη. 9-28. Aθήνα: Νήσος.
Μότσιου, Ε. (2014). Εισαγωγή στην ανάπτυξη της γλώσσας. Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
Πήτα, Ρ. (1998). Ψυχολογία της γλώσσας. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. [Kεφ. 4, O παιδικός λόγος, ειδικά σσ. 125-133, Ερμηνευτικά μοντέλα της ανάπτυξης της γλώσσας].
Οι φοιτητές/τριες είναι σκόπιμο να έχουν εξεταστεί επιτυχώς τουλάχιστον στο μάθημα Ζητήματα δίγλωσσης εκπαίδευσης ή στο μάθημα Θέματα κοινωνικής γλωσσολογίας.
Στην πρώτη (εισαγωγική) ενότητα περιγράφονται οι βασικές έννοιες της γλωσσικής ανάπτυξης, συζητούνται οι όροι της μάθησης της γλώσσας και της γλωσσσικής απόκτησης και παρουσιάζονται συνοπτικά τα κύρια σημεία των θεωριών των Chomsky, Piaget, Vygotsky, Bruner, Halliday για τη σχέση γλώσσας, νόησης και γνώσης.
Στη δεύτερη ενότητα εξετάζεται η γνωσιακή στροφή της επιστήμης αναφορικά με την ανάπτυξη του παιδιού και περιγράφεται η μελέτη της γλώσσας από τον Chomsky. Επίσης, αναφέρεται το πέρασμα στην Αναπτυξιακή Γλωσσολογία καθώς και η σχέση γλωσσικής ανάπτυξης και Ψυχογλωσσολογίας.
Στην τρίτη ενότητα περιγράφεται η απόκτηση της σύνταξης και της μορφολογίας κατά τις ηλικίες 0-3 και 3-6 ετών με αντίστοιχα παραδείγματα.
Στην τέταρτη ενότητα περιγράφεται η σημασιολογική ανάπτυξη από 0 έως 3 και από 3 έως 6 ετών και εξετάζονται οι κύριες θεωρίες σημασιολογικής ανάπτυξης.
Στην έκτη ενότητα παρουσιάζεται το άρθρο του Μ.Α.Κ.Halliday Η γλώσσα και η αναμόρφωση της ανθρώπινης εμπειρίας και συζητούνται οι βασικές παραδοχές της συστημικής λειτουργικής γλωσσολογίας.
Στην έβδομη ενότητα περιγράφεται η ανάπτυξη της γλώσσας σύμφωνα με τη Συστημική Λειτουργική Γλωσσολογία (ΣΛΓ) και εξηγούνται τα βασικά χαρακτηριστικά του γλωσσικού συστήματος του βρέφους.
Στην τελευταία ενότητα, μέσα από τη θεώρηση της Painter για την ανάπτυξη ενός σημασιολογικού μοντέλου για τη σχολική γνώση, εντοπίζονται οι διαφορές μεταξύ κοινής και μη κοινής/εκπαιδευτικής γνώσης και εξηγείται η γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού ως πράξη μάθησης που σχετίζεται με την εκπαιδευτική γνώση.
Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα
Αρ. Επισκέψεων : 0
Αρ. Προβολών : 0
