Αριστοτέλης Περί Ζώων Μορίων (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: ΑΡΧΑΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Α)

Στασινός Σταυριανέας

Περιγραφή

Στο Εργαστήριο Ανάγνωσης Φιλοσοφικών Κειμένων Ι, θα ασκηθούμε στη μελέτη της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας από πρωτότυπα κείμενα μαθαίνοντας την μέθοδο με την οποία αναλύουμε και προσεγγίζουμε τα έργα των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων.

 

Το κείμενο πάνω στο οποίο θα εργαστούμε είναι το έργο του Αριστοτέλη Περί Ζώων Μορίων. Το Περί Ζώων Μορίων συνιστά μέρος των βιολογικών έργων του Αριστοτέλη, τα οποία καλύπτουν περίπου το 1/3 των σωζόμενων έργων του φιλοσόφου. Το πρώτο βιβλίο έχει χαρακτήρα θεωρητικό και σε αυτό εκτίθενται οι πρώτες αρχές της φυσικής φιλοσοφίας εν γένει, αλλά και της ζωολογίας ειδικότερα. Στα επόμενα βιβλία (2 έως 4) ο Αριστοτέλης εξηγεί λεπτομερώς τα μέρη και τα όργανα των ζώων με βάση τελεολογικές αλλά και υλιστικές μηχανιστικές εξηγήσεις. Στο εργαστήριο θα εστιάσουμε στο πρώτο βιβλίο του ΠΖΜ, μελετώντας όμως παράλληλα χωρία από τα επόμενα βιβλία.

 

Στις δεξιότητες στις οποίες θα ασκηθούν οι φοιτητές και οι φοιτήτριες στο πλαίσιο του μαθήματος περιλαμβάνονται οι ακόλουθες

Περισσότερα  
CC - Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή

Ενότητες

Εισαγωγή στη θεματική του μαθήματος, στη μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί, στα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα και τους στόχους του μαθήματος.

Πώς αναλύουμε ένα φιλοσοφικό κείμενο στα επιχειρήματα που περιέχει; Ποια είναι τα εργαλεία της φιλοσοφικής έρευνας προκειμένου για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία ειδικά. Παρουσίαση διαδικτυακών πηγών. Παρουσίαση και σχολιασμός της βασικής βιβλιογραφίας. Εργοβιογραφία του Αριστοτέλη.

Η αρχαία ελληνική φιλοσοφία της φύσης και η φυσική φιλοσοφία του Αριστοτέλη. Το επιστημονικό πρόγραμμα του Αριστοτέλη και η θέση της βιολογίας στο πλαίσιο της φυσικής επιστήμης.

Παρουσίαση της αριστοτελικής θεωρίας για την αιτιακή εξήγηση και την αξία της για την επιστημονική γνώση. Η διάκριση των τεσσάρων αιτίων: υλικά, ειδικά, ποιητικά και τελικά αίτια.

Τα βιολογικά συγγράμματα του Αριστοτέλη. Ο χαρακτήρας και ο στόχος των ζωολογικών ερευνών. Οι πηγές από τις οποίες αντλεί ο Αριστοτέλης.

Η υπεράσπιση της αξίας της έρευνας στο πεδίο της ζωολογίας. Το μοντέλο των αιτιακών εξηγήσεων στη ζωολογία.

Πώς συνδυάζονται οι τελεολογικές εξηγήσεις με τις μηχανιστικές εξηγήσεις που αναφέρονται στα υλικά αίτια; Ποιοι τύποι εξηγήσεων προκρίνονται για την επιστήμη της ζωολογίας.

Η διάκριση δύο τύπων αναγκαιότητας: απλή και υποθετική αναγκαιότητα. Η σχέση ύλης και είδους στο πλαίσιο των ζωολογικών αιτιακών εξηγήσεων.

Ποιες είναι οι ψυχικές λειτουργίες που διακρίνουμε στα διάφορα γένη έμβιων όντων. Ποιες από αυτές εμπίπτουν στο πεδίο της ζωολογίας. Η μόνη ψυχική λειτουργία η οποία αποκλείεται από την ζωολογία είναι η νόηση.

Η σύσταση των έμβιων σωμάτων και οι διαφορετικοί τύποι μερών των ζώων (ομοιομερή και ανομοιομερή μέρη).

Εξέταση και ανάλυση συγκεκριμένων παραδειγμάτων ζωολογικών εξηγήσεων στα οποία εφαρμόζονται οι διαφορετικοί τύποι αιτιακών εξηγήσεων που συναντήσαμε στο εισαγωγικό μεθοδολογικό βιβλίο του Περί ζώων μορίων.